Chính sách thuế mới của Mỹ sắp công bố, Việt Nam phản ứng ra sao?
Chính quyền Mỹ sắp công bố chính sách thuế quan mới nhắm tới các đối tác thương mại lớn, trong đó có thể bao gồm Việt Nam. Theo KIS, tác động từ chính sách mới này lên Việt Nam sẽ không đáng kể nhờ tỷ trọng xuất khẩu phù hợp và quan hệ thương mại song phương ổn định.
Ngày 2/4 tới, chính quyền Mỹ dự kiến sẽ công bố chính sách thuế quan đối ứng nhằm giảm thâm hụt thương mại, thông qua việc áp thuế lên các quốc gia bị cho là có hành vi thương mại không công bằng với Mỹ.
Theo công văn công bố ngày 13/2, chính sách thuế mới của Mỹ sẽ dựa trên 5 tiêu chí chính: Mức thuế quan mà các quốc gia đang áp dụng với hàng hóa Mỹ; Các loại thuế gián tiếp hoặc thuế ngoài lãnh thổ gây bất lợi cho doanh nghiệp, người dân Mỹ (bao gồm cả thuế giá trị gia tăng); Các rào cản và biện pháp phi thuế quan; Dấu hiệu thao túng tỷ giá hối đoái; Các hành vi khác bị Hoa Kỳ nhận định là vi phạm nguyên tắc thương mại công bằng.
Mặc dù Mỹ chưa nêu rõ danh sách quốc gia bị nhắm tới, trong một cuộc phỏng vấn với kênh Fox Business hôm 18/3, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent đã đề cập tới nhóm "Dirty 15" – tức 15% đối tác thương mại hàng đầu của Mỹ bị cho là đang áp đặt các rào cản thương mại đối với hàng hóa Mỹ. Theo phân tích của Chứng khoán KIS, các quốc gia duy trì thặng dư thương mại lớn và kéo dài với Mỹ như Trung Quốc, Việt Nam, Mexico và Liên minh châu Âu có khả năng trở thành mục tiêu trong chính sách thuế mới.
Ngoài ra, các nước áp thuế cao hoặc sử dụng rào cản phi thuế quan đối với hàng hóa xuất khẩu của Mỹ như Trung Quốc, Hàn Quốc, Ấn Độ và Thái Lan cũng có thể bị áp dụng biện pháp trả đũa thương mại.
Việt Nam được đánh giá là một trong những quốc gia có thể bị ảnh hưởng trong đợt áp thuế sắp tới. Lý do là nước ta hiện có thặng dư thương mại lớn với Mỹ, đồng thời từng hai lần bị điều tra về cáo buộc thao túng tiền tệ trong nhiệm kỳ đầu của Tổng thống Donald Trump.
Tuy nhiên, theo đánh giá của KIS, tác động từ chính sách thuế mới của Mỹ lên kinh tế Việt Nam có thể sẽ không lớn. Thứ nhất, Việt Nam hiện đã phải chịu mức thuế quan cao hơn nhiều nước trong khu vực trên một số mặt hàng xuất khẩu. Thứ hai, những mặt hàng bị đánh thuế cao lại chỉ chiếm tỷ trọng nhỏ trong tổng kim ngạch xuất khẩu sang Mỹ, nên ảnh hưởng lên các ngành cụ thể là không đáng kể.
Đặc biệt, Việt Nam luôn duy trì mối quan hệ thương mại toàn diện với Hoa Kỳ, và sẵn sàng hợp tác trên tinh thần song phương. Điều này có thể giúp giảm thiểu căng thẳng nếu có phát sinh chính sách thuế mới.
Thực tế, Bộ trưởng Bessent cũng đã lưu ý rằng các quốc gia có thể tránh được mức thuế quan mới nếu tham gia đàm phán hoặc cam kết giảm rào cản thương mại sau khi nhận được danh sách đề xuất thuế quan từ phía Mỹ.
Để chủ động ứng phó, Bộ Tài chính Việt Nam đã đề xuất giảm thuế suất nhập khẩu theo biểu thuế tối huệ quốc (MFN) đối với một số mặt hàng, nhằm gửi tín hiệu thiện chí đến các đối tác thương mại lớn và tránh những ảnh hưởng tiêu cực có thể xảy ra.