Chiến lược đầu tư hiệu quả khi VN-Index vượt mốc 1.345 điểm

Chốt phiên giao dịch ngày 17/6, chỉ số VN-Index tăng 0,72% lên mức 1.347,69 điểm – vùng cao nhất trong ba năm trở lại đây. Đà phục hồi tích cực thắp lại hy vọng cho nhà đầu tư sau giai đoạn điều chỉnh sâu, nhưng câu hỏi cũ lại quay trở lại, có nên đoán đáy thị trường hay không?

Tại chương trình “Việt Nam và các chỉ số: Tài chính Thịnh vượng”, ông Nguyễn Việt Đức – Giám đốc Kinh doanh số của Chứng khoán VPBank (VPBankS) nhận định, nhà đầu tư cá nhân thường bị cuốn vào việc “đoán đỉnh – bắt đáy”, trong khi phần lớn lợi nhuận dài hạn đến từ sự kiên nhẫn và phân bổ tài sản hợp lý.

Dẫn chứng từ hai giai đoạn 1970–1996 và 1997–2024, ông Đức cho biết, nếu đứng ngoài chỉ 12 tháng tăng mạnh nhất, tỷ suất sinh lời sẽ giảm một nửa so với việc nắm giữ liên tục. Cụ thể, lợi suất trung bình của nhà đầu tư đứng ngoài thị trường trong các tháng tốt nhất chỉ đạt 5%, trong khi nếu duy trì cổ phiếu trong suốt chu kỳ, hiệu suất có thể đạt 9,3% – cao gấp đôi.

Vấn đề không nằm ở việc bắt đúng đáy, mà là khả năng không bỏ lỡ các phiên tăng mạnh, điều rất khó tiên lượng. “Chỉ cần bỏ lỡ 4 tháng tốt nhất là nhà đầu tư đã lạc nhịp so với thị trường,” ông Đức nhận định.

Quản trị danh mục hiệu quả quan trọng hơn đoán xu hướng ngắn hạn

Kinh nghiệm từ các quỹ đầu tư lớn cho thấy họ thường duy trì tỷ trọng cổ phiếu ở mức từ 80–100% và chỉ giảm mạnh xuống 30% khi thị trường thực sự xấu. Điều này phản ánh tư duy đầu tư theo chu kỳ, ưu tiên phân bổ vốn ổn định thay vì tập trung đoán điểm đảo chiều.

Theo ông Đức, với thị trường đang vận động tích cực và các đợt điều chỉnh chỉ mang tính kỹ thuật, nhà đầu tư nên giữ 70–80% danh mục là cổ phiếu. Phần còn lại (20–30%) có thể dùng linh hoạt cho chiến lược canh “đỉnh – đáy” nếu thực sự có kinh nghiệm hoặc sử dụng margin.

Việc lựa chọn cổ phiếu nên tập trung vào chất lượng và khả năng hưởng lợi từ chu kỳ ngành thay vì chỉ nhìn vào chỉ số VN-Index.

Chiến lược chọn cổ phiếu nên theo chu kỳ và tính đặc thù từng ngành

Ông Nguyễn Việt Đức chỉ ra rằng, các nhóm ngành phản ứng theo từng pha của chu kỳ kinh tế. Khi GDP tăng mạnh và định giá thị trường ở vùng thấp, nhà đầu tư nên ưu tiên các cổ phiếu thuộc nhóm tài chính, hàng hóa, hoặc công nghiệp cơ bản. Khi thị trường bước vào giai đoạn định giá cao, cổ phiếu công nghệ và hàng xa xỉ sẽ chiếm ưu thế.

Chuyên gia cũng dẫn chứng từ đà tăng mạnh của VTP năm 2024, dù có những nhịp điều chỉnh sâu đến 27% do hệ số beta cao. Với các cổ phiếu dẫn dắt như VIC hay GEX trong năm nay, điều chỉnh 30% là cơ hội – nhưng đồng thời cũng là “giá phải trả” cho kỳ vọng tăng trưởng 3–4 lần.

Với chiến lược cơ bản, việc đầu tư vào các cổ phiếu bị lãng quên hoặc chưa được thị trường định giá đúng cũng là lựa chọn đáng cân nhắc. Khi điều kiện thị trường thuận lợi, những cổ phiếu này có thể tăng mạnh nhờ hiệu ứng kép từ sự phục hồi vĩ mô và yếu tố nội tại.

Sáu nguyên tắc đầu tư bền vững theo kinh nghiệm từ các nhà quản lý quỹ toàn cầu

Ông Đức chia sẻ những bài học đầu tư rút ra từ thực tiễn và kinh nghiệm của các nhà đầu tư huyền thoại:

1. Mua thấp – bán cao: Hãy mua khi cổ phiếu rơi vào trạng thái “bị lãng quên” và tránh bán ra quá sớm khi xu hướng chưa kết thúc.
2. Đầu tư vào lĩnh vực mình hiểu rõ: Hiểu biết sâu sắc giúp giảm thiểu rủi ro và tăng xác suất thành công, như nguyên tắc của Warren Buffett.
3. Nắm bắt chu kỳ kinh tế và chu kỳ ngành: Những biến động vĩ mô mới là yếu tố ảnh hưởng mạnh đến thị trường, hơn cả các sự kiện chính trị ngắn hạn.
4. Tránh đi theo đám đông: Trái ngược với đám đông là một kỹ năng quan trọng, đặc biệt tại các thị trường mới nổi có độ biến động cao.
5. Quản trị rủi ro tỷ giá: Yếu tố tỷ giá tác động trực tiếp đến lạm phát và sức mua, đặc biệt quan trọng với Việt Nam trong bối cảnh thị trường ngoại hối nhiều biến động.
6. Kiên nhẫn và kỷ luật: Lợi nhuận dài hạn đến từ việc tuân thủ chiến lược đầu tư, chấp nhận sóng điều chỉnh và tận dụng cơ hội từ các pha quá đà.

Cổ phiếu ngân hàng, dầu khí và bán lẻ nằm trong nhóm được quan tâm nửa cuối năm 2025

Về triển vọng thị trường, ông Nguyễn Việt Đức cho rằng, cổ phiếu ngân hàng vẫn là nền tảng của VN-Index khi chiếm tới 50% vốn hóa. Tăng trưởng tín dụng khả quan trong nửa đầu năm và môi trường lãi suất ổn định là những yếu tố hỗ trợ tích cực cho nhóm này.

Cổ phiếu dầu khí tuy chưa có động lực thực tế rõ rệt nhưng nếu giá dầu duy trì ở vùng 70–80 USD/thùng, kết quả kinh doanh sẽ có cải thiện rõ rệt.

Trong khi đó, nhóm bán lẻ – đặc biệt là các doanh nghiệp như DGW và MWG có thể trở lại mạnh mẽ sau giai đoạn bị ảnh hưởng bởi hàng giả, hàng nhái. Việc Chính phủ siết chặt kiểm soát chất lượng hàng hóa sẽ là động lực quan trọng cho sự phục hồi ngành bán lẻ hiện đại.