Chiếc máy bay nhanh nhất, bí ẩn nhất thế giới lộ diện
Mẫu máy bay không người lái siêu vượt âm này dự kiến đạt tốc độ Mach 5 trở lên, sẽ là chiếc máy bay nhanh nhất thế giới.
“Con trai Blackbird” – Biểu tượng mới của chiến lược siêu vượt âm Không quân Mỹ
Mỹ đang bước gần hơn đến việc hiện thực hóa một bước tiến vượt bậc trong lĩnh vực hàng không quân sự với mẫu máy bay phản lực không người lái SR-72. Dự kiến sẽ ra mắt nguyên mẫu vào năm 2025, SR-72 là nỗ lực kế nhiệm chiếc SR-71 Blackbird – huyền thoại của chiến tranh lạnh, đồng thời hướng đến mục tiêu trở thành máy bay nhanh nhất từng được phát triển, với tốc độ dự kiến vượt Mach 5 (tương đương 6.437 km/h).
SR-72 là sản phẩm của Skunk Works – bộ phận nghiên cứu tiên tiến của Lockheed Martin. Mẫu máy bay này được thiết kế chuyên biệt cho các nhiệm vụ tình báo, giám sát và trinh sát (ISR) trong môi trường có xung đột hoặc hệ thống phòng không tiên tiến. Không giống SR-71, SR-72 sẽ không có người lái, có thể hoạt động hoàn toàn tự động, thực hiện nhiệm vụ ở tốc độ siêu vượt âm và giảm thiểu rủi ro can thiệp từ đối phương.
Sự kế thừa và nâng cấp từ SR-71 Blackbird
Ra đời nhằm thay thế SR-71 đã ngừng hoạt động vào năm 1998, SR-72 không chỉ kế thừa di sản của mẫu tiền nhiệm mà còn nâng cấp toàn diện về công nghệ. Thiết kế của SR-72 vẫn giữ những nét khí động học đặc trưng của Blackbird với chiều dài ước tính trên 30m, nhưng sẽ tích hợp hệ thống động cơ hoàn toàn mới cho phép đạt đến và vượt ngưỡng Mach 6.
Trong khi SR-71 là máy bay có người lái, hoạt động với chi phí cao và độ rủi ro lớn, SR-72 được phát triển như một nền tảng không người lái có thể tái sử dụng, vừa tăng độ linh hoạt vừa giảm chi phí và rủi ro trong vận hành. Với khả năng hoạt động ở vận tốc gấp 5-6 lần tốc độ âm thanh, máy bay có thể thực hiện chuyến bay xuyên lục địa trong vòng chưa đầy 90 phút – từ Mỹ đến châu Âu hoặc châu Á.
Hệ thống động cơ lai TBCC: Chìa khóa cho tốc độ siêu vượt âm
Một trong những điểm nhấn công nghệ đáng chú ý nhất của SR-72 chính là hệ thống động cơ chu kỳ kết hợp dựa trên tuabin (TBCC). Đây là giải pháp hợp tác giữa Lockheed Martin và Aerojet Rocketdyne nhằm kết hợp động cơ tuabin cho tốc độ thấp (dưới Mach 2.2) và động cơ scramjet cho tốc độ siêu vượt âm (Mach 4–6 trở lên).
Do không có hệ thống động cơ đơn lẻ nào có thể hoạt động hiệu quả trên toàn dải tốc độ từ hạ âm đến siêu vượt âm, TBCC sử dụng cửa hút và vòi phun khí chung để phân tách luồng không khí thành hai kênh riêng biệt, tùy theo tốc độ bay. Hệ thống này giúp SR-72 cất cánh bằng chính động cơ của nó, không cần tên lửa tăng cường như nhiều thiết kế trước đây, đồng thời đảm bảo khả năng tăng tốc liền mạch đến tốc độ cực đại.
Vai trò chiến lược và tiềm năng tích hợp vũ khí
SR-72 không chỉ đơn thuần là máy bay trinh sát tốc độ cao. Với tốc độ đáng nể và khả năng hoạt động ở độ cao lớn, máy bay còn được kỳ vọng có thể trở thành nền tảng phóng vũ khí tấn công siêu vượt âm (HSSW). Theo các nhà phân tích, việc kết hợp năng lực ISR với khả năng triển khai tấn công tốc độ cao sẽ giúp Mỹ có lợi thế vượt trội trong các cuộc xung đột hiện đại, nơi thời gian ra quyết định và tốc độ phản ứng đóng vai trò sống còn.
Khả năng thu thập thông tin tình báo gần như thời gian thực cũng là ưu thế chiến lược của SR-72, giúp các chỉ huy có dữ liệu cập nhật liên tục để đưa ra quyết định kịp thời trong các kịch bản xung đột phức tạp.
Dù tiềm năng rất lớn, dự án SR-72 vẫn đang đối mặt với nhiều thách thức kỹ thuật và tài chính. Các vấn đề quan trọng bao gồm: thiết kế hệ thống đẩy hoạt động ổn định ở tốc độ cao, quản lý nhiệt độ động cơ và thân máy bay, phát triển vật liệu mới chịu được nhiệt độ siêu vượt âm và thiết kế hệ thống kiểm soát bay ở vận tốc cực lớn.
Cho đến nay, vẫn chưa có kinh phí đầy đủ từ chính phủ Mỹ để triển khai toàn diện giai đoạn chế tạo khung thân và thử nghiệm động cơ. Theo lộ trình phát triển siêu vượt âm của Không quân Mỹ, SR-72 có thể đi vào hoạt động sớm nhất vào năm 2030, tùy thuộc vào tiến độ giải quyết các rào cản công nghệ.