Chân dung doanh nghiệp sắp xây 30.000 trạm sạc, dựng thêm trạm đổi pin để phổ cập xe điện giá rẻ

Hành trình gần 20 năm phát triển và bước ngoặt xe điện

Được thành lập năm từ năm 1976, Công ty CP Ô tô TMT (TMT Motors, HOSE: TMT) là một trong những thương hiệu lâu đời gắn bó với sự phát triển của ngành vận tải Việt Nam.

Với trụ sở chính tại Hà Nội cùng hệ thống nhà máy, chi nhánh trải dài từ Hưng Yên, TP. Hồ Chí Minh đến Đà Nẵng, TMT đã phần nào khẳng định được vị thế trong lĩnh vực sản xuất và phân phối xe tải, xe khách, xe chuyên dụng. Không chỉ dừng lại ở khâu sản xuất, công ty còn chú trọng đến dịch vụ hậu mãi và cung ứng phụ tùng, tạo dựng niềm tin ở nhiều nhóm khách hàng.

Trong chiến lược dài hạn, TMT định hướng chuyển dịch sang xe hiện đại, thân thiện môi trường, đón đầu xu hướng xe điện và giao thông bền vững. Gần đây, công ty này cho biết đang chuẩn bị cho ra mắt mẫu ô tô điện mini Nano S05, có giá chỉ từ 150 triệu đồng, nhắm tới phân khúc đại chúng. Với mức giá thấp, Nano S05 được kỳ vọng mở ra cơ hội sở hữu ô tô điện cho nhiều người Việt, góp phần mở rộng thị phần xe điện giá rẻ.

Không chỉ phát triển sản phẩm, TMT còn chú trọng đến hạ tầng sạc điện, yếu tố quyết định sự phổ cập của xe điện. Ngày 28/5/2025, công ty đã góp vốn 98 tỷ đồng để thành lập Công ty CP Đầu tư và kinh doanh trạm sạc xe điện TMT, chiếm 98% vốn điều lệ và trở thành công ty mẹ. Doanh nghiệp mới này có vốn điều lệ ban đầu 100 tỷ đồng, chuyên về đầu tư và kinh doanh trạm sạc. TMT đặt mục tiêu đến năm 2030 sẽ lắp đặt hơn 30.000 trạm sạc điện trên cả nước, qua đó giải quyết cùng lúc hai rào cản lớn của người tiêu dùng là giá xe và hạ tầng sạc.

Bên cạnh những bước đi về sản phẩm và kế hoạch phát triển trạm sạc, TMT Motors cũng chú trọng giải quyết một thực tế đang gây nhiều trăn trở cho người tiêu dùng. Hiện nay, tại các khu chung cư cũ, nhà ở xã hội hay khu trọ công nhân, hầu hết đều chưa có thiết kế khu vực sạc xe điện. Người dân buộc phải tự kéo dây từ căn hộ xuống tầng hầm hoặc tận dụng ổ cắm có sẵn ở những điểm gửi xe. Đây chỉ là giải pháp tình thế, tiềm ẩn nhiều nguy cơ cháy nổ, quá tải điện và mất an toàn cho cả khu dân cư. Không ít chủ nhà trọ thậm chí còn cấm tuyệt đối việc sạc pin trong phòng vì lo ngại sự cố. Chính những rào cản về hạ tầng này đang khiến nhiều người e dè khi cân nhắc chuyển từ xe xăng sang xe điện, dù chi phí vận hành vốn rẻ hơn đáng kể.

Thấu hiểu bức tranh đó, TMT Motors lựa chọn hướng đi riêng: phát triển mô hình trạm đổi pin tự động thay vì phụ thuộc hoàn toàn vào hệ thống trạm sạc công cộng vốn cần nguồn vốn đầu tư lớn và thời gian triển khai dài. Mỗi trạm đổi pin được thiết kế như một “cây xăng mini” phiên bản hiện đại, cho phép người dùng chỉ mất từ một đến hai phút để thay pin cạn bằng pin đầy, toàn bộ quy trình hoàn toàn tự động, không cần thao tác thủ công và loại bỏ nguy cơ phát sinh từ việc sạc trong nhà.

Đặc biệt, hệ thống trạm do TMT – EGREEN, đơn vị thành viên của TMT Motors, vận hành được xây dựng theo tiêu chuẩn châu Âu với nhiều lớp bảo vệ: chống cháy nổ, chống rò điện, kiểm soát nhiệt độ và chu kỳ sạc. Mỗi viên pin đều được giám sát theo thời gian thực thông qua nền tảng điện toán đám mây và mã QR, đảm bảo hiệu suất sử dụng cũng như an toàn tối đa cho khách hàng.

Những động thái này cho thấy TMT đang đặt cược lớn để trở thành người tiên phong trong phân khúc xe điện giá rẻ tại Việt Nam, đồng thời củng cố hình ảnh thương hiệu đổi mới sau gần hai thập kỷ gắn bó với thị trường xe truyền thống.

Bức tranh tài chính: Lợi nhuận cải thiện mạnh dù doanh thu giảm

Trong báo cáo tài chính hợp nhất quý II/2025, TMT Motors ghi nhận doanh thu thuần đạt 557,6 tỷ đồng, giảm 31% so với cùng kỳ năm ngoái. Tuy nhiên, giá vốn hàng bán giảm mạnh tới 43% xuống còn 485,8 tỷ đồng, giúp doanh nghiệp đảo chiều từ lỗ sang lãi. Nhờ vậy, công ty ghi nhận lợi nhuận gộp 71,8 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ năm trước vẫn còn âm 47,6 tỷ đồng.

Những cải thiện này đến từ nhiều yếu tố đồng thời. Doanh thu tài chính tăng 47% lên 2,5 tỷ đồng, trong khi chi phí tài chính giảm 27% xuống còn 16,4 tỷ đồng. Đặc biệt, chi phí lãi vay giảm gần 70%, từ 21,2 tỷ đồng xuống chỉ còn 6,4 tỷ đồng, nhờ việc đẩy mạnh giải phóng hàng tồn kho để tất toán nợ vay trước hạn. Bên cạnh đó, chi phí quản lý doanh nghiệp cũng giảm 26% xuống 14 tỷ đồng nhờ tối ưu bộ máy và kiểm soát chặt chi phí gián tiếp. Dù vậy, chi phí bán hàng lại tăng 39% lên 19 tỷ đồng, phản ánh chiến lược mở rộng thị trường và đẩy mạnh phân phối. Nhờ cơ cấu chi phí được cải thiện, TMT báo lãi trước thuế 21,2 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ năm ngoái lỗ gần 100 tỷ đồng.

Lũy kế 6 tháng đầu năm 2025, doanh thu thuần của công ty đạt 1.233,3 tỷ đồng, giảm khoảng 7% so với cùng kỳ nhưng lợi nhuận trước thuế đạt 55 tỷ đồng, đánh dấu bước ngoặt so với khoản lỗ 98,4 tỷ đồng nửa đầu năm ngoái. So với kế hoạch năm 2025 đặt mục tiêu doanh thu 3.838,7 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế gần 270 tỷ đồng, kết quả này mới hoàn thành khoảng 32% chỉ tiêu doanh thu và 20% mục tiêu lợi nhuận, song cũng cho thấy tín hiệu tích cực trong quá trình tái cơ cấu tài chính.

Tính đến ngày 30/6/2025, tổng tài sản của TMT đạt 1.783,8 tỷ đồng, tăng gần 22% so với đầu năm. Trong đó, tiền và các khoản tương đương tiền ở mức 288,9 tỷ đồng, gần như toàn bộ là tiền gửi không kỳ hạn tại ngân hàng. Hàng tồn kho tăng 39% lên 673,2 tỷ đồng, gồm thành phẩm trị giá hơn 190 tỷ đồng, hàng hoá 128,7 tỷ đồng, chi phí sản xuất dở dang 112,9 tỷ đồng và nguyên vật liệu 108,6 tỷ đồng. Ngược lại, đầu tư tài chính ngắn hạn gần như không còn, giảm mạnh từ 18,3 tỷ đồng xuống chỉ còn chưa tới một triệu đồng.

Ở chiều ngược lại, tổng nợ phải trả tăng 19% lên 1.616,6 tỷ đồng, trong đó nợ ngắn hạn chiếm tới 1.405 tỷ đồng. Riêng khoản phải trả người bán ngắn hạn đạt 801,9 tỷ đồng, còn vay và nợ thuê tài chính ngắn hạn ở mức 485,1 tỷ đồng. Đây vẫn là áp lực đáng kể với TMT trong bối cảnh doanh nghiệp cần nguồn lực tài chính lớn để vừa vận hành hoạt động sản xuất, vừa triển khai kế hoạch xe điện và đầu tư hạ tầng sạc.