Cây cầu trị giá hơn 500.000 tỷ đồng, mất hơn một thập kỷ xây dựng để nối 3 siêu đô thị hiện đại

Cây cầu vượt biển dài nhất thế giới

Khi chính thức khánh thành vào tháng 10/2018, cầu Hồng Kông – Chu Hải – Ma Cao đã trở thành cột mốc mới trong lịch sử xây dựng cầu đường hiện đại. Với tổng chiều dài 55 km bao gồm cầu, đường hầm ngầm dưới biển và các đảo nhân tạo, đây được xem là cây cầu vượt biển dài nhất thế giới, vượt xa kỷ lục trước đó tại Nhật Bản hay Pháp.

Điểm nhấn kỹ thuật nổi bật là đoạn hầm ngầm dài 6,7 km chạy dưới đáy biển, cho phép kết nối liền mạch những tuyến cầu trên cao. Để hiện thực hóa công trình, Trung Quốc huy động nguồn lực tài chính hơn 20 tỷ USD (hơn 500.000 tỷ đồng) và hơn một thập kỷ xây dựng. Hàng loạt công nghệ hiện đại được áp dụng, từ thiết kế chống động đất, chống va chạm của tàu biển đến xử lý nền móng dưới đáy biển sâu.

Trong giới kỹ sư quốc tế, công trình này được xem như một “bài kiểm tra năng lực” của ngành hạ tầng Trung Quốc, chứng minh khả năng vượt qua những điều kiện hải dương khắc nghiệt. Ngoài khía cạnh kỹ thuật, cây cầu còn nằm trong chiến lược phát triển Vùng Vịnh Lớn Quảng Đông – Hồng Kông – Ma Cao (Greater Bay Area), khu vực được kỳ vọng trở thành trung tâm công nghệ và tài chính ngang tầm với San Francisco Bay Area hay Tokyo Bay Area.

Trước khi có công trình này, di chuyển giữa Hồng Kông, Chu Hải và Ma Cao chủ yếu bằng phà hoặc đường bộ vòng xa, mất 3–4 giờ. Với cầu vượt biển, thời gian rút ngắn còn chưa đầy một giờ, tạo dòng chảy mới cho thương mại, logistics và du lịch. Hồng Kông là trung tâm tài chính toàn cầu, Ma Cao nổi tiếng du lịch và casino, trong khi Chu Hải và Quảng Đông giữ vai trò sản xuất công nghiệp, công nghệ cao. Việc kết nối ba cực kinh tế này góp phần hình thành một trục phát triển cạnh tranh với các vùng kinh tế hàng đầu thế giới.

Tranh luận về chi phí, môi trường và ý nghĩa chiến lược

Dù được đánh giá cao, công trình cũng vấp phải nhiều tranh cãi. Chi phí xây dựng khổng lồ khiến không ít ý kiến hoài nghi về khả năng hoàn vốn. Những năm đầu, lưu lượng xe qua cầu chưa đạt kỳ vọng do yêu cầu giấy phép nghiêm ngặt và mức phí cao. Ngoài ra, tác động đến môi trường biển, đặc biệt hệ sinh thái cá heo trắng quý hiếm, từng nhiều lần được dư luận quốc tế đặt câu hỏi.

Tuy nhiên, từ góc nhìn chiến lược, giới phân tích cho rằng cây cầu không thể chỉ đo đếm bằng lãi lỗ ngắn hạn. Nó là biểu tượng khẳng định năng lực xây dựng hạ tầng quy mô toàn cầu, đồng thời thể hiện quyết tâm gắn kết chặt chẽ hơn các vùng lãnh thổ đặc biệt như Hồng Kông và Ma Cao với đại lục. Trong bối cảnh cạnh tranh quốc tế gay gắt, việc sở hữu những công trình hạ tầng mang tính định hình không gian kinh tế được coi là lợi thế lâu dài.

Từ tổng thể, cầu Hồng Kông – Chu Hải – Ma Cao không chỉ là cây cầu vượt biển dài nhất thế giới mà còn là tuyên ngôn về tham vọng hạ tầng và hội nhập của Trung Quốc. Dù còn tranh cãi về chi phí và hiệu quả khai thác, công trình đã góp phần tạo dựng hình ảnh Vùng Vịnh Lớn như một cực phát triển mới, đồng thời khẳng định vị thế quốc gia trên bản đồ kinh tế – chính trị toàn cầu.