Canh tác chuẩn hóa, tự tạo thương hiệu mới, nông dân Quảng Ninh thu về lợi nhuận khổng lồ từ việc trồng loại trái "chín sớm"

Canh tác bài bản, chất lượng nâng tầm

Tỉnh Quảng Ninh hiện có gần 2.000ha trồng vải, trong đó diện tích vải chín sớm ngày càng được mở rộng nhờ nhu cầu thị trường cao và hiệu quả kinh tế vượt trội. Sự chuyển dịch từ trồng vải thiều truyền thống sang vải chín sớm đã góp phần giúp nông dân nâng cao thu nhập, chủ động hơn về thời vụ và giảm rủi ro khi mùa vụ trùng đợt thu hoạch đại trà.

Tại TP Đông Triều – vùng trồng vải thiều lớn nhất tỉnh với hơn 886ha, nông dân đã chủ động chuyển đổi giống bằng cách ghép cành vải chín sớm trên gốc vải thiều cũ. Phương pháp này không chỉ giữ được hương vị đặc trưng mà còn rút ngắn thời gian thu hoạch khoảng một tháng so với giống vải truyền thống. Nhờ đó, nông dân có thể xuất bán sớm với mức giá tốt hơn.

Gia đình chị Phạm Thị Dung ở khu Ninh Bình, phường Bình Khê, là một trong những hộ đi đầu trong việc chuyển đổi giống. Với 5.000m² diện tích trồng 100 gốc vải chín sớm, chị Dung cho biết năm nay vườn nhà dự kiến cho sản lượng lên tới 10 tấn. Quá trình chăm sóc được thực hiện nghiêm ngặt theo quy trình VietGAP, nhờ đó, mẫu mã quả đẹp, vị ngọt đậm và rất được thị trường ưa chuộng.

Phường Bình Khê hiện có 40ha vải chín sớm, chiếm khoảng 40% tổng diện tích trồng vải toàn phường. Ông Lê Anh Văn, Phó Chủ tịch UBND phường, cho biết địa phương đang tích cực hỗ trợ nông dân về kỹ thuật và kết nối đầu ra để cây vải tiếp tục là cây trồng chủ lực tại đây. Dự kiến sản lượng năm 2025 sẽ tăng từ 15–20% so với vụ trước.

Hướng tới xuất khẩu và phát triển bền vững

Không chỉ riêng Đông Triều, TP Uông Bí cũng là một trung tâm trồng vải chín sớm trọng điểm của tỉnh với gần 300ha, tập trung chủ yếu ở phường Phương Nam. Đây là một trong 17 vùng sản xuất nông nghiệp tập trung của tỉnh và là vùng sản xuất đạt tiêu chuẩn VietGAP.

Anh Nguyễn Văn Tiệp, nông dân ở khu Hiệp Thanh, chia sẻ: “Nhờ được tập huấn và hỗ trợ kỹ thuật từ địa phương, vườn vải nhà tôi cho quả đều, mã đẹp, không sâu cuống. Giá bán đầu vụ từ 35.000–38.000 đồng/kg giúp bà con rất phấn khởi. Với 80 gốc vải, năm nay tôi ước thu khoảng 1 tạ/cây, lợi nhuận rõ ràng hơn so với nhiều loại cây khác”.

Từ năm 2018 đến nay, các dự án hỗ trợ sản xuất vải chín sớm tại Phương Nam đã được đầu tư tổng cộng hơn 13,5 tỷ đồng từ ngân sách tỉnh và thành phố. Các hoạt động bao gồm chuẩn hóa mã vùng trồng, đào tạo kỹ thuật canh tác và hỗ trợ kiểm soát chất lượng theo chuỗi giá trị nông sản.

Theo ông Nguyễn Khắc Long – Chi cục Phó Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Quảng Ninh, hiện Chi cục phối hợp chặt chẽ với địa phương để tổ chức lớp tập huấn, kiểm tra chất lượng an toàn thực phẩm và thúc đẩy áp dụng quy trình VietGAP. Việc chuẩn hóa mã vùng trồng không chỉ phục vụ tiêu dùng nội địa mà còn mở đường cho sản phẩm vải Quảng Ninh vươn ra thị trường xuất khẩu.

Dự kiến vụ vải chín sớm năm nay sẽ mang lại nguồn thu khoảng 50–60 tỷ đồng cho nông dân riêng tại phường Phương Nam. Con số này cho thấy hướng đi đúng đắn trong việc hỗ trợ nông dân chuyển đổi giống cây trồng, áp dụng khoa học kỹ thuật và tổ chức sản xuất bài bản.