Cà phê và cổ phiếu: Mỗi người một khẩu vị

Tôi gặp lại Tuấn vào một sáng thứ bảy lặng lẽ, giữa cái se lạnh chớm thu. Quán cà phê nhỏ vẫn nằm yên dưới tán cây sấu già, nơi từng là điểm hẹn quen thuộc của chúng tôi hồi còn sinh viên. Vẫn chiếc bàn gỗ sát cửa sổ, vẫn mùi cà phê rang thủ công thơm lừng, chỉ có chúng tôi là đã khác – người thì rụng tóc, người thì lặng lẽ hơn xưa.

Tuấn gọi latte như mọi lần. Tôi vẫn espresso – đặc, đắng và nhiều caffeine. Thói quen chẳng thay đổi, dù thế giới ngoài kia đã xoay chuyển không ít.

“Dạo này đầu tư thế nào?” – Tuấn hỏi, vừa khuấy nhẹ ly cà phê.

Tôi chậm rãi: “Sóng dữ. Mới đứt 20% danh mục trong hai tuần”.
“Lại đu mấy mã đầu cơ?”
“Ừ. Tưởng ăn nhanh, ai ngờ...”

Tôi không giấu được tiếng thở dài. Những phiên thị trường đỏ lửa, những cú call margin ngột ngạt, những lời khuyên "ăn chắc" từ hội nhóm đầu tư – tất cả đọng lại trong tâm trí tôi như vị espresso chưa kịp nguội.

Tuấn không cười, cũng chẳng phán xét. Cậu chỉ đặt tay lên ly latte và kể: “Tao vừa chốt lời HPG được 30%.

Tôi ngạc nhiên. Hồi trước, tôi từng trêu cậu “chơi cổ phiếu như gửi tiết kiệm” vì cách đầu tư chậm chạp đó. Còn tôi thì nhanh nhẹn – chọn cổ phiếu mới nổi, đu trend, đọc bảng điện như nghiện, sáng mua chiều canh chốt.

“Đầu tư cũng như uống cà phê”, Tuấn nói. “Mỗi người có một khẩu vị. Nhưng khẩu vị nào cũng có cái giá của nó”.

Câu nói ấy khiến tôi khựng lại. Không phải vì tôi chưa từng nghe, mà vì giờ đây, tôi mới cảm được sự thật bên trong. Cũng như espresso – đậm, gắt, thức tỉnh tức thì nhưng dễ đắng lòng nếu uống quá nhiều. Latte thì khác – nhẹ, thơm, êm dịu, phù hợp cho người cần một ngày dài an ổn.

Tuấn kể, có lúc cậu cũng từng ham lướt sóng. Nhưng sau vài lần "lướt" thành "lụt", cậu mới dần hiểu ra điều quan trọng nhất không phải là cổ phiếu nào, mà là mình có chịu được rủi ro đến đâu, có thật sự hiểu điều mình đang nắm giữ hay không. Cậu bảo: “Tao chọn đầu tư như chọn sống – không vội, không phô trương, chỉ cần ngủ ngon mỗi đêm”.

Tôi nhìn ra ngoài. Trời đang chuyển mây, từng giọt nắng cuối len qua tán cây. Đôi ba người trẻ bước vào quán, nói chuyện rôm rả về coin, về chứng khoán, về “điều chỉnh kỹ thuật”.

Tôi nhớ lại những ngày lao đao vì bảng điện, những ngày túi rỗng vì FOMO. Có lẽ không phải tôi chọn sai cổ phiếu. Mà là tôi chưa chọn đúng cách đầu tư hợp với mình.

Lúc rời quán, Tuấn vỗ vai tôi, bảo: “Không sao, ai cũng phải uống nhầm vài ly cà phê thì mới biết mình hợp vị gì”.

Tôi cười. Lần đầu tiên sau một chuỗi ngày lỗ vốn và lạc hướng, tôi thấy lòng mình nhẹ đi. Có lẽ, đã đến lúc thay đổi khẩu vị.