Bỏ cà phê, bỏ tiêu, nông dân Đắk Lắk dành 4 năm ròng rã để nuôi giống cây "triệu phú", giờ hái trái ngọt nửa tỷ đồng mỗi năm

Hành trình chuyển mình

Những con đường đất đỏ dẫn vào thôn 10, xã Ea Tiêu (huyện Cư Kuin, tỉnh Đắk Lắk) giờ đây đã được thay bằng đường bê tông khang trang. Dọc tuyến đường ấy, dễ dàng nhận ra sự đồng đều và trù phú trong những vườn cau xanh tốt, xen lẫn là bóng cây cà phê. Bức tranh ấy là kết quả của một hành trình đổi mới tư duy sản xuất của nhiều hộ nông dân, tiêu biểu là gia đình ông Nguyễn Văn Dũng.

Trước năm 2015, ông Dũng cùng vợ vẫn duy trì mô hình trồng hồ tiêu và cà phê trên diện tích 7 sào. Tuy nhiên, hiệu quả kinh tế không cao, thu nhập chủ yếu đủ trang trải chi tiêu hằng ngày. Từ thực tế đó, ông quyết định tìm hướng đi mới. Sau nhiều chuyến tham quan học hỏi, ông chọn trồng cau – một loại cây tưởng như quen thuộc nhưng lại mang tiềm năng lớn.

Quyết định không đơn giản, bởi việc chặt bỏ toàn bộ hồ tiêu, cà phê để chuyển sang cây trồng mới đòi hỏi sự dấn thân và kiên định. Nhưng sau bốn năm chăm sóc kỹ lưỡng, vườn cau bắt đầu ra trái. Với hơn 10 tấn quả thu được mỗi năm và mức giá dao động từ 50.000 đến 100.000 đồng/kg, vụ cau năm 2024 giúp gia đình ông thu về trên 500 triệu đồng – một con số ấn tượng so với mặt bằng chung vùng nông thôn.

Cây cau không chỉ cho thu nhập từ quả mà còn mở ra hướng đi mới với cây giống. Nhận thấy nhu cầu thị trường tăng cao, ông Dũng bắt tay vào ươm giống, mỗi năm cung cấp khoảng 50.000 cây, thu thêm hơn 150 triệu đồng. “Trồng cau giống không chỉ ít rủi ro mà còn đều đặn, dễ chăm sóc”, ông Dũng chia sẻ.

Xen canh trầu không: Kết hợp khéo léo, nâng giá trị mỗi mét đất

Câu chuyện phát triển kinh tế hộ gia đình ở thôn 10 không dừng lại ở mô hình trồng cau. Gia đình bà Lê Thị Tám đã tìm ra một cách làm sáng tạo khác: trồng xen trầu không dưới vườn cau. Ý tưởng nảy sinh khi bà nghe thương lái tìm mua lá trầu, trong lúc cau đang vào kỳ phát triển ổn định.

Với 100 dây trầu không trồng xen, bà Tám chú trọng khâu chăm sóc: giữ ẩm, phòng bệnh, lựa phân hữu cơ đã ủ kỹ. Trầu không được ví như “cây một lần, thu cả đời”, nhưng lại đòi hỏi kỹ thuật cao, đặc biệt trong giai đoạn chọn lá và hái đúng thời điểm.

Mỗi năm, gia đình bà Tám thu khoảng 70 triệu đồng từ riêng cây trầu không. Dịp lễ, Tết là thời điểm cao điểm, trầu được đóng gói gửi ra miền Bắc, phục vụ nhu cầu thị trường truyền thống.

Việc kết hợp cau và trầu trên cùng diện tích không chỉ nâng cao hiệu quả sử dụng đất mà còn giúp phân tán rủi ro, tăng thu nhập ổn định. Đây cũng là một minh chứng rõ ràng cho tư duy nông nghiệp hiện đại – đa dạng hóa, tận dụng lợi thế từng loại cây trồng.

Diện mạo nông thôn mới từ tư duy nông dân đổi mới

Xã Ea Tiêu hôm nay đang chuyển mình rõ rệt. Không chỉ có hạ tầng được bê tông hóa, nhà cửa khang trang hơn, mà sâu xa hơn là sự chuyển biến trong tư duy phát triển kinh tế hộ. Người nông dân Ea Tiêu dần rời bỏ thói quen độc canh cũ kỹ để chuyển sang mô hình kết hợp, chú trọng tìm kiếm những giống cây phù hợp với đất đai, khí hậu và thị trường.

Những mô hình trồng cau xen cà phê, trồng trầu không trong vườn cau đã mở ra hướng làm kinh tế bền vững hơn cho vùng đất đỏ bazan. Câu chuyện của ông Nguyễn Văn Dũng hay bà Lê Thị Tám không phải là cá biệt, mà đang dần trở thành hình mẫu mới trong cộng đồng. Nơi đây, nông dân không chỉ làm nông, mà còn biết phân tích thị trường, áp dụng kỹ thuật canh tác hiệu quả, từng bước làm chủ cuộc sống.

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu và giá cả nông sản ngày càng biến động, những chuyển biến ấy càng trở nên cần thiết. Nông dân Ea Tiêu đã chứng minh: chỉ cần thay đổi tư duy, giữ được sự kiên trì và nhạy bén, thì không khó để tìm thấy “quả ngọt” từ chính mảnh vườn quen thuộc.