Bán tháo trên thị trường chứng khoán: Nên hay không?

Bán tháo là một hành động thường xảy ra trước diễn biến xấu của thị trường chứng khoán. Bán tháo sẽ tạo nên những cú giảm sốc trên thị trường nhưng cũng là cơ hội kiếm lời cho những ai có hành động chính xác.

Bán tháo là gì?

Dẫn nguồn thebank.vn, bán tháo (Bailing out hay sell-off) trên thị trường chứng khoán là hành động bán ra một cách nhanh chóng cổ phiếu mà nhà đầu tư đang nắm giữ bằng bất kì giá nào kể cả mức giá sàn trong phiên. Việc này xảy ra khi nhà đầu tư mất lòng tin vào thị trường do họ nhận thấy những tín hiệu xấu có thể xảy ra như tình hình dịch bệnh, chiến tranh thương mại, các chính sách vĩ mô bất lợi hay doanh nghiệp công bố báo cáo tài chính với kết quả kinh doanh không tốt… Hệ lụy của việc này khiến giá cổ phiếu sụt giảm mạnh, nếu trên diện rộng sẽ ảnh hưởng tới toàn bộ thị trường.

Việc bán tháo thường đi kèm với tâm lý hoảng loạn của nhà đầu tư. Trong đó, không ít các trường hợp việc bán tháo xảy ra khi nhà đầu tư nhận được những thông tin sai lệch hoặc chưa xem xét kĩ tình hình thực tế xảy ra. Điều này khiến cho họ nhận một khoảng thua lỗ khi mà ngay sau đó, cổ phiếu có thể tăng giá trở lại. Chiều ngược lại, đây là cơ hội cho những nhà đầu tư có khả năng phân tích tốt mua vào cổ phiếu với mức giá rẻ hơn.

Theo một hướng đi khác, bán tháo cũng có thể là biện pháp hữu hiệu trong giai đoạn thị trường gặp khủng hoảng. Thời điểm này thị trường sẽ giảm rất mạnh và có sự bán tháo trên diện rộng, nhà đầu tư nếu quyết đoán bán cổ phiếu ngay lập tức có thể sẽ giúp hạn chế thua lỗ thay vì nắm giữ và chứng kiến cổ phiếu mình sở hữu giảm sâu thêm.

ban thao tren thi truong chung khoan nen hay khong

Hiện tượng bán tháo xảy ra trên thị trường chứng khoán Việt Nam đầu năm 2020
do ảnh hưởng từ dịch COVID-19

Bán khống kiếm lời trong giai đoạn bán tháo diện rộng

Bán khống (short sales) là một nghiệp vụ trên thị trường chứng khoán kiếm lời từ việc giảm giá của cổ phiếu hay thị trường. Nhà đầu tư khi thực hiện bán khống sẽ vay mượn cổ phiếu từ một người khác (hoặc tổ chức) và thực hiện bán trên sàn. Sau đó, họ sẽ thực hiện mua vào cổ phiếu khi giá tiếp tục giảm thêm, mức sinh lời đến từ chênh lệch giá thời điểm bán ra và mua vào để trả lại cổ phiếu.

Lưu ý, thị trường Việt Nam không cho phép bán khống cổ phiếu. Tuy nhiên, nhà đầu tư có thể thực hiện gián tiếp thông qua thị trường chứng khoán phái sinh bằng cách thực hiện lệnh bán hợp đồng tương lai (short).

Biểu đồ hợp đồng tương lai chỉ số VN30 (VN30F1M) đi xuống mạnh đầu năm 2020 giúp nhà đầu tư nắm giữ lệch short kiếm được những lợi nhuận "khủng"

Như vậy, việc bán khống chính là cách kiếm lợi nhuận đặc biệt hữu ích khi xảy ra hiện tượng bán tháo trên thị trường. Tuy vậy, hành động này vẫn gây ra thua lỗ nếu nhận định sai về đà giảm của thị trường.

Giữ bình tĩnh ra quyết định

Nhìn chung hiện tượng bán tháo sẽ làm thị trường có những diễn biến xấu, giá trị tài sản của nhà đâu tư thâm hụt một cách nhanh chóng. Điều cần làm là thật bình tĩnh đối mặt với tình hình thực tế, phân tích kĩ lưỡng các yếu tố để ra quyết định giao dịch. Các phương án bán cắt lỗ tạm thời hay chờ đợi thời điểm thị trường giảm đủ sâu để điều chỉnh tăng trở lại nên được áp dụng dựa trên những phân tích cả về mặt cơ bản và kĩ thuật. Đặc biệt, một trong những cách đối mặt với diễn biến này là tìm đến thị trường chứng khoán phái sinh, nơi nhà đầu tư có thể thực hiện các biện pháp phòng vệ rủi ro (Hedging).