Trung Quốc đang đi theo hướng nào trong cuộc đua AI?
Trong những năm qua, Trung Quốc đã đầu tư mạnh mẽ vào trí tuệ nhân tạo, biến AI thành một trụ cột trong chiến lược công nghệ quốc gia. Chính phủ nước này đặt mục tiêu trở thành cường quốc AI số một thế giới vào năm 2030, với sự hậu thuẫn từ các tập đoàn lớn như Baidu, Alibaba, Tencent và các startup AI đang lên.
Trung Quốc hiện sở hữu nhiều mô hình AI đình đám như WuDao 2.0 (Phòng thí nghiệm Bắc Kinh BAAI), DeepSeek (của DeepSeek AI), Manus (Monica AI), Yi (Alibaba)… Đây đều là những mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) có tham vọng cạnh tranh trực tiếp với GPT-4 (OpenAI) hay Gemini (Google DeepMind).
 |
Các báo cáo mới nhất cho thấy AI Trung Quốc đang có những bước tiến đáng chú ý. Mô hình WuDao 2.0 có 1.75 nghìn tỷ tham số, lớn hơn cả GPT-3 (175 tỷ tham số) và GPT-4. DeepSeek-V2 cũng gây ấn tượng khi công bố đã "tương đương GPT-4" về khả năng hiểu và tạo nội dung.
Tuy nhiên, số lượng tham số không phải là yếu tố duy nhất quyết định sức mạnh AI. Dù có cấu trúc lớn, nhưng hiệu suất thực tế của AI Trung Quốc vẫn là dấu hỏi. Nhiều bài kiểm tra độc lập cho thấy các mô hình như Manus hay WuDao 2.0 vẫn chưa thể hiện được sự vượt trội rõ ràng so với GPT-4 hay Gemini về độ chính xác, khả năng suy luận và sáng tạo.
Một vấn đề lớn với AI Trung Quốc là dữ liệu huấn luyện. Các hệ thống AI phương Tây có thể truy cập khối dữ liệu đa dạng từ internet mở, trong khi AI Trung Quốc bị kiểm duyệt nghiêm ngặt, hạn chế thông tin và dữ liệu đào tạo. Điều này có thể khiến các mô hình trở nên thiên lệch hoặc gặp khó khăn khi xử lý các câu hỏi mang tính phản biện và sáng tạo.
Bên cạnh đó, Trung Quốc vẫn thiếu các nền tảng điện toán đám mây quy mô ngang tầm với Microsoft Azure hay Google Cloud – yếu tố quan trọng để đào tạo và triển khai AI mạnh mẽ.
Rào cản dữ liệu và kiểm duyệt – Điểm yếu lớn nhất của AI Trung Quốc?
Dù có tiềm lực mạnh về AI, nhưng các chuyên gia nhận định rào cản dữ liệu và kiểm duyệt nội dung là hai yếu tố có thể kìm hãm AI Trung Quốc.
Kiểm duyệt nội dung: Các AI Trung Quốc phải tuân thủ quy định nghiêm ngặt về kiểm duyệt thông tin, tránh các chủ đề nhạy cảm như chính trị, nhân quyền. Điều này có thể làm giảm khả năng xử lý thông tin đa chiều và sáng tạo của AI.
Thiếu dữ liệu mở: Hầu hết các AI phương Tây như GPT-4, Gemini, Claude (Anthropic) được huấn luyện trên một lượng dữ liệu khổng lồ từ internet. Trong khi đó, các mô hình AI Trung Quốc chủ yếu dựa vào dữ liệu nội địa, vốn bị kiểm soát và giới hạn chặt chẽ.
Thiếu chip AI cao cấp: Lệnh cấm vận của Mỹ khiến Trung Quốc gặp khó khăn trong việc tiếp cận các con chip AI tiên tiến như Nvidia H100 – một phần quan trọng trong việc đào tạo các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM). Điều này khiến các công ty Trung Quốc phải tìm kiếm giải pháp thay thế kém hiệu quả hơn.
Khó mở rộng ra quốc tế: Trong khi OpenAI và Google đang nhanh chóng mở rộng thị phần AI toàn cầu, các AI Trung Quốc chủ yếu phục vụ thị trường nội địa và chưa có sự hiện diện đáng kể tại các nước phương Tây.
 |
AI Trung Quốc: Đang đi trước hay chỉ là cuộc đua ảo?
Trung Quốc đang thực sự tạo ra các mô hình AI mạnh mẽ, nhưng liệu có thể đánh bại GPT-4 hay Gemini? Câu trả lời vẫn chưa rõ ràng.
Về mặt quy mô và tốc độ phát triển, AI Trung Quốc có những tiến bộ đáng kể. Tuy nhiên, về khả năng thực tế, kiểm duyệt nội dung và rào cản dữ liệu đang là những trở ngại lớn. Nếu không giải quyết được những vấn đề này, AI Trung Quốc có thể gặp khó trong việc cạnh tranh sòng phẳng với các mô hình AI phương Tây, đặc biệt trong môi trường quốc tế.
Linh Linh