Phát huy giá trị kinh tế từ nghề làm bánh pía Sóc Trăng

Khai thác “mỏ vàng” từ đặc sản truyền thống

Từ lâu, bánh pía đã được xem là một trong những sản phẩm đặc trưng, góp phần định danh thương hiệu vùng đất Sóc Trăng. Không chỉ mang giá trị văn hóa ẩm thực, nghề làm bánh pía còn hình thành nên một ngành sản xuất – chế biến quy mô, tạo việc làm ổn định cho hàng nghìn lao động tại địa phương.

Ở vùng đất Sóc Trăng (cũ) khảo sát có hơn 50 cơ sở sản xuất bánh pía, trong đó nhiều doanh nghiệp đã đầu tư công nghệ hiện đại, áp dụng tiêu chuẩn quản lý chất lượng tiên tiến như HACCP, ISO 22000. Giá trị sản xuất từ ngành bánh kẹo (trong đó bánh pía chiếm tỷ trọng lớn) đạt trên 600 tỷ đồng mỗi năm, đóng góp tích cực vào tăng trưởng công nghiệp chế biến – chế tạo của tỉnh.

Các thương hiệu như Tân Huê Viên, Công Lập Thành, Minh Ngọc… đã đưa bánh pía vượt ra khỏi phạm vi địa phương, xuất hiện ở hầu hết các tỉnh thành và trên các kệ hàng xuất khẩu. Mỗi năm, hàng trăm tấn bánh pía được tiêu thụ tại các thị trường lớn như Trung Quốc, Đài Loan, Singapore, Hàn Quốc và cả kiều bào tại Mỹ, Canada. Giá trị xuất khẩu ước đạt trên 10 triệu USD/năm, mở ra cơ hội gia tăng kim ngạch hàng hóa chế biến của Sóc Trăng.

Sự chuyển mình của nghề bánh pía những năm gần đây cho thấy tư duy đổi mới của doanh nghiệp địa phương trong việc nắm bắt xu thế thị trường. Từ quy trình thủ công, các cơ sở sản xuất đã mạnh dạn đầu tư dây chuyền tự động, công nghệ đóng gói hút chân không, bảo quản lạnh và truy xuất nguồn gốc QR code – những bước đi quan trọng giúp bánh pía đạt chuẩn xuất khẩu sang các thị trường khó tính.

Đáng chú ý, nhiều doanh nghiệp sản xuất bánh pía đã chủ động liên kết với nông dân trong vùng nguyên liệu để xây dựng chuỗi cung ứng bền vững. Các nguyên liệu chủ lực như sầu riêng, đậu xanh, trứng muối, bột mì… đều được kiểm soát chất lượng từ khâu đầu vào. Nhờ vậy, sản phẩm không chỉ ổn định về hương vị mà còn đáp ứng yêu cầu an toàn vệ sinh thực phẩm – yếu tố then chốt trong xuất khẩu thực phẩm chế biến.

Bên cạnh đó, sự hỗ trợ của các chương trình xúc tiến thương mại, OCOP và “Mỗi xã một sản phẩm” đã giúp bánh pía Sóc Trăng mở rộng độ phủ thương hiệu. Hiện toàn tỉnh có hơn 10 sản phẩm bánh pía được công nhận OCOP 4 sao cấp tỉnh, góp phần nâng cao uy tín, tạo lợi thế cạnh tranh trong hệ thống phân phối siêu thị, trung tâm thương mại và thương mại điện tử.

Tăng tốc xuất khẩu, hướng đến phát triển bền vững và nâng cao giá trị thương hiệu

Trong bối cảnh hội nhập sâu rộng, bánh pía được định hướng trở thành sản phẩm chiến lược trong nhóm hàng thực phẩm chế biến xuất khẩu. Theo đánh giá của các chuyên gia, tiềm năng của thị trường bánh kẹo châu Á vẫn còn rất lớn, đặc biệt là phân khúc quà tặng – đặc sản vùng miền. Đây là cơ hội để TP Cần Thơ nâng cao năng lực cạnh tranh, đa dạng hóa sản phẩm và mở rộng thị phần quốc tế.

Đại diện Công ty Tân Huê Viên cho biết, mỗi năm doanh nghiệp xuất khẩu hàng trăm container bánh pía đi các nước, chiếm khoảng 20 – 25% tổng sản lượng. Bên cạnh thị trường truyền thống, doanh nghiệp còn đẩy mạnh kênh thương mại điện tử xuyên biên giới như Amazon, Alibaba để tiếp cận khách hàng quốc tế. “Chúng tôi đang đầu tư nâng cấp nhà xưởng, mở rộng dây chuyền sản xuất tự động, hướng đến xuất khẩu ổn định sang châu Âu và Bắc Mỹ”, đại diện doanh nghiệp chia sẻ.

Ngoài ra, TP Cần Thơ cũng đang chú trọng hỗ trợ các cơ sở sản xuất nhỏ tiếp cận quy trình chứng nhận chất lượng, nhãn hiệu tập thể và bảo hộ chỉ dẫn địa lý. Việc hình thành cụm công nghiệp chế biến thực phẩm tại địa phương được xem là bước đi quan trọng, giúp các cơ sở sản xuất bánh pía có điều kiện mở rộng quy mô, giảm chi phí logistics, nâng cao hiệu quả chuỗi cung ứng.

Để phát huy hơn nữa giá trị kinh tế của nghề bánh pía, Cần Thơ xác định cần tiếp tục đầu tư đồng bộ vào công nghệ chế biến, tiêu chuẩn hóa sản phẩm và chiến lược marketing thương hiệu vùng. Ngành Công Thương tỉnh đang triển khai kế hoạch hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới bao bì, nâng cao nhận diện thương hiệu, mở rộng mạng lưới phân phối trong nước và quốc tế.

Mặt khác, việc chuyển đổi xanh và số hóa cũng là hướng đi tất yếu trong ngành thực phẩm chế biến. Nhiều cơ sở sản xuất bánh pía đã ứng dụng năng lượng mặt trời, quản lý sản xuất bằng phần mềm ERP, truy xuất nguồn gốc bằng mã QR, giúp tăng tính minh bạch và giảm chi phí vận hành. Đây là yếu tố quan trọng để đáp ứng các tiêu chuẩn “xanh – sạch – bền vững” mà các thị trường quốc tế đang hướng tới.

Từ những bước đi bài bản trong đầu tư, liên kết chuỗi và mở rộng thị trường, bánh pía Sóc Trăng đang dần khẳng định giá trị kinh tế bền vững, trở thành “ngành hàng đặc sản xuất khẩu” mang lại nguồn thu ổn định cho địa phương, góp phần đưa đặc sản địa phương vươn lên mạnh mẽ trong bản đồ công nghiệp chế biến Việt Nam.

Minh Phương