Hé lộ thứ "vũ khí" mới dài hơn 300m, sử dụng năng lượng hạt nhân, cực hiện đại của Trung Quốc
Type 004 được xem là dự án vũ khí hải quân tham vọng nhất của Trung Quốc.
Từ biểu tượng sức mạnh đến cỗ máy công nghệ trên đại dương
Trung Quốc đang âm thầm thực hiện một cuộc cách mạng trong lĩnh vực đóng tàu quân sự với dự án Type 004 (tàu sân bay hạt nhân đầu tiên của nước này). Theo các nguồn phân tích vệ tinh và thông tin từ giới tình báo quốc phòng, đây không chỉ là biểu tượng sức mạnh mà còn là minh chứng cho tốc độ phát triển công nghệ chóng mặt của ngành công nghiệp đóng tàu chiến Trung Quốc trong thập kỷ qua.
Việc xây dựng Type 004 được xác nhận khởi công vào ngày 29/9/2025 tại xưởng đóng tàu Đại Liên, nơi từng sản xuất hai tàu sân bay tiền nhiệm là Type 001 Liaoning và Type 002 Shandong. Hình ảnh vệ tinh từ đầu năm 2025 cho thấy sự xuất hiện của các khối sàn đáp cỡ lớn, hệ thống ray phóng điện từ, cùng những cần cẩu và bệ lắp đặt chuyên dụng phục vụ cấu trúc tàu siêu trọng. Các chuyên gia đánh giá, quy trình đóng tàu mô-đun đang được đẩy nhanh, giúp rút ngắn thời gian thi công xuống chỉ 3–4 năm từ khởi công đến hạ thủy.
Với chiều dài 320–340 mét và lượng giãn nước 110.000–120.000 tấn, Type 004 được dự đoán sẽ là tàu sân bay lớn nhất thế giới, vượt qua cả lớp Gerald R. Ford của Mỹ (100.000 tấn, dài 333 mét). Tàu được thiết kế theo cấu hình CATOBAR (Catapult Assisted Take-Off But Arrested Recovery) – bước tiến quan trọng so với kiểu STOBAR trên các tàu trước đó, cho phép phóng và hạ cánh máy bay hiệu quả hơn, tương đương tiêu chuẩn của các hạm đội tiên tiến.
Trung tâm điều khiển của Type 004 là đảo chỉ huy mở rộng, tích hợp radar mảng pha điện tử kép cùng hệ thống chỉ huy – điều phối tác chiến liên hợp. Điều này cho phép con tàu hoạt động như một căn cứ di động trên biển, vừa là trung tâm điều hành không quân hạm, vừa là trạm chỉ huy thông tin cho toàn biên đội.
Năng lượng hạt nhân và tổ hợp vũ khí tiên tiến
Khác với các thế hệ trước, Type 004 là tàu sân bay hạt nhân đầu tiên của Trung Quốc, sử dụng hai lò phản ứng nước áp lực công suất 450–500 MW (dòng Longwei cải tiến). Hệ thống này cung cấp năng lượng dồi dào cho toàn bộ hoạt động của tàu từ động cơ chính, radar đến hệ thống phóng điện từ EMALS đồng thời cho phép con tàu hoạt động liên tục 20–25 năm mà không cần tiếp nhiên liệu. Tốc độ hành trình của tàu có thể đạt hơn 30 hải lý/giờ, tương đương 55 km/h, duy trì trong các chiến dịch kéo dài hàng tháng trên đại dương.
Công nghệ hạt nhân trên Type 004 được cho là phát triển dựa trên kinh nghiệm từ tàu ngầm Type 093/095 nhưng đã được điều chỉnh phù hợp với quy mô và yêu cầu của tàu nổi. Các thử nghiệm trên bờ tại Vũ Hán cho thấy Trung Quốc đã bước đầu vận hành thành công hệ thống EMALS trên nền năng lượng hạt nhân.
Hệ thống vũ khí trên Type 004 bao gồm pháo cận chiến CIWS (Close-In Weapon System), tên lửa đất đối không SAM, cùng tổ hợp chiến tranh điện tử (EW) tiên tiến. Đáng chú ý, nhờ nguồn điện năng khổng lồ từ lò phản ứng, tàu có khả năng tích hợp vũ khí năng lượng định hướng như pháo laser phòng thủ tên lửa.
Về năng lực không quân, Type 004 có thể mang theo hơn 90 máy bay cánh cố định, vượt trội so với Ford-class (75 chiếc). Biên đội này bao gồm J-15T (phiên bản phóng điện từ), J-35 tàng hình đa năng, máy bay cảnh báo sớm KJ-600, máy bay tác chiến điện tử J-15D, trực thăng săn ngầm và drone tàng hình GJ-11. Nhờ bốn bệ phóng EMALS, Type 004 đạt khả năng xuất kích 160–200 lượt/ngày, tương đương tàu sân bay Mỹ, đồng thời giảm hao mòn máy bay trong quá trình cất hạ cánh.
Type 004 còn được thiết kế để phối hợp với biên đội hộ tống hiện đại gồm tàu khu trục Type 055A/B và tàu ngầm tấn công hạt nhân Type 095, hình thành “lá chắn thép đa tầng” bảo vệ hạm đội. Khi hoạt động cùng hệ thống tên lửa đạn đạo chống hạm DF-21/26 từ đất liền, Type 004 trở thành mắt xích trung tâm trong mạng lưới tác chiến hợp nhất – sự kết hợp giữa hải quân, không quân và tên lửa chiến lược.
Dù chưa được công bố chính thức, nhiều chuyên gia nhận định Type 004 là bước tiến tất yếu của Trung Quốc trong việc phát triển tàu sân bay thế hệ 4.0, tương tự xu hướng hiện đại hóa của Mỹ, Anh hay Pháp. Nếu đúng tiến độ, Type 004 có thể hạ thủy trước năm 2030.