4 loại thực phẩm dễ mua, dễ ăn nhưng gây hại gan, tim và đường huyết nếu lạm dụng

Thực phẩm gắn mác "lành mạnh" nhưng tiềm ẩn hiểm họa

Trong cuộc sống bận rộn, nhiều người có thói quen chọn những thực phẩm được coi là "nhanh gọn, bổ dưỡng" như yến mạch pha chế, sữa chua vị ngọt hay đồ uống ít đường để nạp năng lượng cho ngày mới. Tuy nhiên, các chuyên gia dinh dưỡng cảnh báo: không phải sản phẩm nào dán nhãn "healthy" cũng thực sự tốt. Nếu ăn sai cách hoặc quá thường xuyên, chúng có thể trở thành "thực phẩm rác" gây hại sức khỏe trong âm thầm.

Mới đây, dựa trên khuyến nghị từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), danh sách 4 loại thực phẩm phổ biến nhưng dễ gây tác hại đã được công bố. Điều gây ngạc nhiên là nhiều món quen thuộc xuất hiện trong danh sách, trong đó có loại đồ uống chiếm vị trí số 1 vì được tiêu thụ rộng rãi ở mọi độ tuổi.

4 loại thực phẩm quen mặt nhưng gây hại nếu lạm dụng

Nước ngọt có ga: "Vị ngọt" đi kèm hiểm họa

Một lon nước ngọt 330ml có thể chứa tới 35g đường, vượt xa mức khuyến nghị 25g/ngày của WHO. Việc tiêu thụ thường xuyên sẽ làm tăng nguy cơ béo phì, tiểu đường type 2, sâu răng, loãng xương và bệnh tim mạch. Ngoài ra, nhiều loại nước ngọt còn chứa caffeine, phẩm màu nhân tạo là những yếu tố được nghi ngờ liên quan đến các bệnh mạn tính.

Không ít người coi nước ngọt là thức uống giải khát nhanh chóng, nhưng thực chất, đây là "quả bom đường" gây hại cho cơ thể nếu dùng hàng ngày.

Yến mạch pha chế: "Đội lốt" thực phẩm lành mạnh

Yến mạch nguyên chất vốn giàu chất xơ, có lợi cho tiêu hóa và tim mạch. Thế nhưng, yến mạch ăn liền hay yến mạch vị trái cây bán sẵn thường chứa thêm đường, hương liệu, kem béo nhân tạo. Mỗi khẩu phần có thể chứa từ 14–22g đường, biến món ăn sáng tưởng chừng lành mạnh thành gánh nặng cho chuyển hóa, làm tăng nguy cơ béo phì, tiểu đường và rối loạn nội tiết.

Sữa chua ngọt: Lợi khuẩn không bù nổi "calo ẩn"

Sữa chua thường được quảng bá giàu lợi khuẩn, tốt cho tiêu hóa. Nhưng nhiều loại sữa chua công nghiệp hiện nay lại chứa 13–22g đường mỗi hộp hoặc chai. Không những thế, sản phẩm còn bổ sung chất làm đặc, hương liệu nhân tạo khiến người dùng vô tình nạp vào cơ thể nhiều đường và calo hơn mức cần thiết. Các chuyên gia khuyến nghị: nên chọn sữa chua nguyên chất, chỉ gồm sữa và men vi sinh, tránh loại "ngọt hóa" vì mục đích thương mại.

Thịt chế biến sẵn: Tiện lợi nhưng nguy cơ ung thư

Xúc xích, lạp xưởng, thịt xông khói, giăm bông… là món quen thuộc trong nhiều bữa ăn nhanh. Nhưng theo nhiều nghiên cứu quốc tế, ăn thêm chỉ 50g thịt chế biến sẵn mỗi ngày có thể làm tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng tới 18%. Nguyên nhân chính là do nitrit là chất thường dùng để bảo quản, khi vào cơ thể có thể biến thành nitrosamine, một hợp chất gây ung thư đã được chứng minh. WHO cũng đã xếp nhóm thực phẩm này vào danh sách nguy cơ ung thư cao.

Làm sao để tránh "bẫy" thực phẩm rác?

Việc bảo vệ sức khỏe không đồng nghĩa với việc loại bỏ hoàn toàn các món ăn vặt hoặc thực phẩm chế biến sẵn, nhưng điều quan trọng là ăn điều độ và biết chọn lọc. Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo:

Đọc kỹ thành phần: Ưu tiên thực phẩm nguyên chất, ít đường, ít phụ gia.

Kiểm soát đường, muối, chất béo chuyển hóa: Giới hạn nước ngọt, đồ ngọt, thức ăn nhanh.

Không quá tin vào nhãn "healthy": Nhiều sản phẩm dùng chiêu quảng cáo để che giấu lượng đường, chất béo cao.

Thay thế hợp lý: Dùng nước lọc, trà thảo mộc thay cho nước ngọt; chọn yến mạch nguyên chất thay vì yến mạch ăn liền; chọn sữa chua không đường; ưu tiên thịt tươi thay cho xúc xích, lạp xưởng.

Một chế độ ăn cân bằng, đa dạng thực phẩm tươi, ít chế biến sẽ giúp cơ thể khỏe mạnh, giảm nguy cơ bệnh mạn tính và duy trì thể trạng lâu dài.

Thực phẩm rác không chỉ nằm ở đồ ăn nhanh ngoài hàng quán, mà đôi khi lại xuất hiện ngay trong bếp của mỗi gia đình, dưới lớp vỏ bọc "healthy". Nước ngọt có ga, yến mạch pha chế, sữa chua ngọt và thịt chế biến sẵn là những ví dụ điển hình. Dùng sai cách, ăn quá nhiều, những món này có thể biến thành "kẻ thù thầm lặng" của sức khỏe.

Bí quyết an toàn nằm ở sự chọn lọc thông minh và sự điều độ. Ăn uống khoa học chính là cách đầu tư hiệu quả nhất cho sức khỏe và chất lượng cuộc sống.

Linh Linh