Xu hướng tàu lớn áp đảo, thị trường vận tải biển đứng trước sự phân hóa mạnh
Xu hướng tàu lớn lấn át, thị trường vận tải biển đứng trước làn sóng phân hóa khi giá cước hạ dần nhưng giá thuê tàu vẫn giữ cao.
Tăng trưởng từ giá cước và sản lượng
Nửa đầu năm 2025, ngành cảng biển và vận tải biển Việt Nam khởi sắc với doanh thu và lợi nhuận đồng loạt tăng trưởng so với cùng kỳ. Không chỉ hưởng lợi từ sản lượng hàng hóa ổn định và giá cước container duy trì ở mức cao, nhiều doanh nghiệp trong ngành còn bắt đầu định hình chiến lược dài hạn, mở ra kỳ vọng cho giai đoạn 2025–2026.
Bức tranh chung cho thấy, sau giai đoạn biến động mạnh, giá cước container tuy hạ nhiệt nhưng vẫn neo cao, tạo dư địa lợi nhuận cho các hãng vận tải. Trong khi đó, sản lượng container thông quan tại các cảng biển Việt Nam tiếp tục tăng nhờ dòng vốn FDI và sản xuất trong nước phục hồi. Điều này giúp nhiều cảng lớn như Hải Phòng, Cái Mép – Thị Vải hay TP.HCM duy trì công suất khai thác hiệu quả, kéo theo tăng trưởng doanh thu dịch vụ.
Trong quý II/2025, doanh thu và lợi nhuận gộp toàn ngành đều đi lên so với cùng kỳ năm ngoái. Đáng chú ý, một số doanh nghiệp đầu ngành đã công bố kết quả khả quan, góp phần củng cố niềm tin của nhà đầu tư. Sự tăng trưởng không chỉ đến từ nhu cầu vận tải hàng hóa, mà còn từ việc tối ưu chi phí, nâng cao hiệu quả khai thác cầu bến và mở rộng dịch vụ logistics tích hợp.
Doanh nghiệp tiêu biểu và triển vọng dài hạn
Ở mảng khai thác cảng, Gemadept (GMD) tiếp tục là điểm nhấn khi công suất tại cụm cảng Gemalink và Nam Đình Vũ tăng trưởng ổn định. Với lợi thế quỹ đất và kế hoạch mở rộng hạ tầng logistics, GMD được đánh giá duy trì tốc độ tăng trưởng cao trong giai đoạn 2025–2026.
Vinalines (MVN) – doanh nghiệp có mạng lưới cảng trải dài cả nước – cũng ghi nhận cải thiện nhờ cơ cấu lại hoạt động vận tải, tập trung vào những tuyến đường có biên lợi nhuận tốt. Sự kết hợp giữa khai thác cảng và đội tàu vận tải giúp MVN dần tái khẳng định vị thế trong chuỗi logistics nội địa.
Ở khối vận tải container quốc tế, VOSCO (VOS) và Hải An (HAH) nổi lên nhờ tận dụng giai đoạn giá cước còn thuận lợi. Đặc biệt, HAH tiếp tục mở rộng đội tàu container, gia tăng năng lực vận tải trên các tuyến quốc tế, qua đó duy trì lợi nhuận ổn định ngay cả khi giá cước có xu hướng điều chỉnh.
Trong khi đo, VIP Green Port (VIP) – đơn vị vận hành cảng tại Hải Phòng đang được hưởng lợi trực tiếp từ nhu cầu xuất khẩu gia tăng ở miền Bắc, với sản lượng hàng hóa qua cảng liên tục lập kỷ lục mới.
Theo Chứng khoán VPBank, trong nửa cuối 2025 và năm 2026, giá cước vận tải nhiều khả năng sẽ có xu hướng giảm do áp lực từ dư cung công suất đội tàu toàn cầu vượt nhu cầu thương mại và tình hình Biển Đỏ dần ổn định giúp rút ngắn các tuyến dịch vụ.
Ngoài ra, xu hướng gia tăng đặt hàng của các tàu lớn khi các tàu có tải trọng lớn hơn 8,000 TEU chiếm 80% tổng công suất đặt hàng mới trong 2024-25. Điều này có thể dẫn đến nhu cầu trung chuyển hàng hóa bằng tàu nhỏ tăng lên giúp cho giá cước cho thuê tàu định hạn tiếp tục neo ở mức cao. Xu hướng này có thể kéo dài, dẫn tới giá cho thuê tàu duy trì ở mức cao trong nửa cuối năm 2025 và năm 2026.
Mặc dù lượng hàng container qua hệ thống cảng Việt Nam ghi nhận mức tăng trưởng tích cực so với cùng kỳ trong 6 tháng đầu năm, xu hướng này sẽ chậm lại trong nửa cuối năm do Hoa Kỳ cần thời gian để tiêu thụ hàng tồn kho sau một khoảng thời gian 'dồn hàng trước'.
Ngoài ra, từ nay đến 2030, nhiều dự án cảng biển mới sẽ đi vào vận hành, gia tăng năng lực tiếp nhận tàu trọng tải lớn cho Việt Nam. Đây sẽ là động lực chính để các doanh nghiệp như GMD, HAH hay MVN mở rộng thị phần và nâng tầm cạnh tranh quốc tế.
Ở góc độ thị trường chứng khoán, nhóm cổ phiếu cảng biển và vận tải container được kỳ vọng duy trì sức hút trong trung hạn. Dù giá cước có thể giảm dần theo chu kỳ, song mức nền cao cùng sản lượng thông quan tăng trưởng ổn định sẽ bảo đảm kết quả kinh doanh tích cực cho nhiều doanh nghiệp niêm yết.