Một ngân hàng nhận án phạt, một số giao dịch cổ phần của cổ đông lớn bị chuyển sang cơ quan chức năng để làm rõ
Ngân hàng này bị xử phạt vì loạt sai phạm, trong đó đáng chú ý là việc không thành lập Hội đồng mua bán nợ theo quy định pháp luật.
Thanh tra Ngân hàng Nhà nước Việt Nam mới đây đã công bố Thông báo kết luận thanh tra đối với Ngân hàng Thương mại cổ phần Thịnh vượng và Phát triển (PGBank). Kết luận được ban hành sau quá trình thanh tra kéo dài từ cuối năm 2024 đến tháng 6/2025, cho thấy PGBank đã có những nỗ lực nhất định trong vận hành hệ thống, song cũng tồn tại nhiều vi phạm, đặc biệt trong quản trị điều hành, kiểm soát rủi ro và hoạt động tín dụng.
Theo kết luận thanh tra số 40/KL-TTNH8, Hội đồng quản trị và Ban điều hành của PGBank được đánh giá là đã có cố gắng duy trì ổn định hoạt động và tuân thủ tương đối đầy đủ các quy định trong Luật Tổ chức tín dụng, điều lệ nội bộ và các chỉ đạo từ Ngân hàng Nhà nước. Ngân hàng đã ban hành quy trình nội bộ về cấp tín dụng, kiểm soát nợ xấu và áp dụng nhiều biện pháp để thu hồi nợ như bán nợ cho Công ty Quản lý tài sản (VAMC), tái cơ cấu thời hạn trả nợ, và xử lý tài sản đảm bảo.
Tuy vậy, Thanh tra Ngân hàng Nhà nước cũng chỉ ra hàng loạt hạn chế đáng lo ngại trong hệ thống quản trị và kiểm soát nội bộ của PGBank. Một số quy định nội bộ quan trọng vẫn chưa được ban hành hoặc ban hành chậm, trong khi công tác giám sát rủi ro, đặc biệt là đối với các khoản nợ xấu, còn thiếu hiệu quả. Đáng chú ý, việc xác định nguyên nhân phát sinh nợ xấu và phân định trách nhiệm cá nhân liên quan vẫn chưa được thực hiện đầy đủ. Kiểm toán nội bộ bị đánh giá là yếu, với số lượng nhân sự không đáp ứng khối lượng công việc, trong khi kiểm tra công nghệ thông tin và các khâu nghiệp vụ then chốt vẫn còn hạn chế.
Thanh tra cũng phát hiện một số vi phạm trong hoạt động tín dụng, từ khâu thẩm định điều kiện vay vốn, kiểm tra tài sản bảo đảm, đến phân loại nợ và trích lập dự phòng rủi ro. Một số khoản vay được cấp cho khách hàng có tình hình tài chính kém minh bạch, sử dụng tài sản đảm bảo là khoản phải thu hoặc quyền đòi nợ – vốn mang tính rủi ro cao. Ngoài ra, một số khách hàng được cảnh báo về tiến độ dự án hoặc khả năng trả nợ vẫn tiếp tục được cấp tín dụng.
Trong lĩnh vực cổ phần, kết luận thanh tra không phát hiện cổ đông cá nhân nào sở hữu vượt quá giới hạn theo quy định của Luật các Tổ chức tín dụng. Tuy nhiên, cơ quan thanh tra đã phải phối hợp với các bộ, ngành liên quan để làm rõ thông tin mua bán, chuyển nhượng cổ phần của 15 cổ đông có tỷ lệ sở hữu trên 0,1% vốn điều lệ của PGBank trong thời kỳ thanh tra.
Đối với công tác xử lý nợ xấu, PGBank được ghi nhận chưa hoàn thành 100% kế hoạch thu hồi nợ đã xử lý rủi ro trong năm 2023. Một số khoản vay được cơ cấu thời hạn nhưng chưa đáp ứng đủ điều kiện pháp lý, trong khi hoạt động đánh giá lại tình hình tài chính và tài sản đảm bảo của khách hàng còn chậm trễ, ảnh hưởng đến hiệu quả thu hồi nợ.
Theo kết luận thanh tra, nguyên nhân của những tồn tại trên xuất phát từ chính nội bộ hệ thống quản trị, điều hành và kiểm soát của PGBank. Mặc dù Hội đồng quản trị, Ban điều hành và các phòng ban đã nỗ lực quản trị ngân hàng trong bối cảnh thị trường còn nhiều biến động, nhưng việc tuân thủ quy định pháp luật và nội quy nội bộ vẫn chưa nghiêm túc và đầy đủ. Đồng thời, một số khách hàng cũng bị chỉ rõ là không thực hiện đúng nghĩa vụ vay vốn, góp phần làm tăng rủi ro cho ngân hàng.
Với những sai phạm được chỉ ra, Chánh Thanh tra Ngân hàng Nhà nước đã ra quyết định xử phạt hành chính đối với PGBank với tổng số tiền 370 triệu đồng. Trong đó, có ba hành vi vi phạm bao gồm: không ban hành đầy đủ quy định nội bộ theo luật định; lập hợp đồng ủy thác thiếu nội dung bắt buộc; và không thành lập Hội đồng mua bán nợ đúng quy định. Phía PGBank đã thực hiện nộp phạt và cam kết khắc phục sai phạm.
Ngoài biện pháp xử phạt, Thanh tra Ngân hàng Nhà nước cũng chuyển một số thông tin liên quan đến việc mua bán cổ phần của các cổ đông lớn sang cơ quan chức năng để tiếp tục làm rõ theo quy định pháp luật.
Cơ quan thanh tra cũng đưa ra loạt kiến nghị nhằm chấn chỉnh hoạt động của PGBank. Theo đó, ngân hàng này phải tiến hành rà soát, kiểm điểm trách nhiệm cá nhân và tập thể liên quan đến những tồn tại đã được nêu, đồng thời xây dựng kế hoạch hành động cụ thể để khắc phục các vi phạm trong thời hạn quy định. Hội đồng quản trị và Tổng giám đốc có trách nhiệm chỉ đạo sát sao việc thực hiện các kiến nghị, đảm bảo an toàn vốn và hoạt động ổn định của toàn hệ thống.