Tên lửa siêu vượt âm của Iran, tốc độ bay hơn 6.000km/h, sức mạnh khủng, dễ dàng né hệ thống "Vòm Sắt" của Israel
Đây là tên lửa siêu vượt âm do Iran phát triển, đã chính thức được sử dụng trong thực chiến nhắm vào Israel.
Từ phòng thí nghiệm đến chiến trường thực tế
Fattah-1 – loại tên lửa đạn đạo siêu vượt âm đầu tiên do Iran phát triển không còn là một nguyên mẫu công nghệ mang tính trình diễn. Ngày 17/6 vừa qua, Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) chính thức xác nhận đã sử dụng loại tên lửa này trong đợt tấn công thứ 11 nhằm vào Israel. Đây là lần đầu tiên Iran công khai triển khai một loại vũ khí siêu vượt âm trong thực chiến, đánh dấu bước tiến lớn về mặt công nghệ quân sự.
Fattah-1 được đưa vào biên chế từ năm 2023, giữa lúc căng thẳng khu vực gia tăng. Loại tên lửa này được thiết kế với khả năng đạt tốc độ tới Mach 5 (tương đương hơn 6.000 km/h), vượt xa khả năng phản ứng của phần lớn hệ thống phòng thủ hiện có. Với tầm bắn khoảng 1.400 km, Fattah-1 có thể vươn tới phần lớn lãnh thổ Israel từ sâu bên trong đất Iran.
Sự kiện Iran sử dụng Fattah-1 không chỉ gây chấn động truyền thông quốc tế mà còn khiến các chuyên gia quốc phòng đặc biệt chú ý. Trong khi các cường quốc như Mỹ vẫn đang thử nghiệm dòng tên lửa AGM-183, việc một quốc gia bị cấm vận như Iran triển khai thành công tên lửa siêu vượt âm cho thấy một bước nhảy vọt đáng kể về năng lực quân sự độc lập.
Cấu trúc linh hoạt và khả năng xuyên thủng phòng thủ
Khác với các tên lửa đạn đạo truyền thống vốn có quỹ đạo cố định và dễ đoán, Fattah-1 được thiết kế với khả năng thay đổi hướng bay ở giai đoạn cuối, giúp nó né tránh hệ thống đánh chặn. Đây là một trong những đặc điểm khiến loại tên lửa này trở thành mối đe dọa đáng gờm đối với các hệ thống phòng không tiên tiến như Iron Dome hay David’s Sling của Israel.
Ông Fabian Hinz, chuyên gia tại Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế (IISS), nhận định: "Khả năng cơ động ở tốc độ siêu vượt âm của Fattah-1 giúp nó khó bị đánh chặn hơn bất kỳ loại vũ khí đạn đạo nào từng được Iran sử dụng trước đây."
Trong vụ tấn công ngày 17/6, Iran đã phóng hai loạt tên lửa nhắm vào Israel trong vòng hai giờ đầu sáng sớm. Các vụ nổ vang lên tại Tel Aviv, buộc hệ thống phòng không Israel phải hoạt động ở mức cảnh báo cao nhất. Cùng lúc, tại Tehran và thành phố Karaj, các hệ thống phòng không của Iran cũng phải đánh chặn vật thể bay không xác định – cho thấy cả hai bên đang bước vào một hình thái đối đầu bán công khai.
Tính đến thời điểm hiện tại, việc sử dụng Fattah-1 trong thực chiến là dấu hiệu cho thấy Iran đã đạt đến mức độ tin cậy cao đối với loại vũ khí này, không chỉ về mặt kỹ thuật mà còn về chiến lược sử dụng trong môi trường xung đột thật sự.
Chiến lược răn đe hay tuyên bố chính trị?
Việc đưa Fattah-1 ra chiến trường không đơn thuần là một hành động quân sự. Nó còn mang thông điệp chính trị rõ ràng từ Tehran, rằng Iran đủ năng lực công nghệ để phát triển và triển khai các loại vũ khí tiên tiến, bất chấp sức ép cấm vận và cô lập.
Trong bối cảnh các cuộc đàm phán hạt nhân lâm vào bế tắc, và các thỏa thuận khu vực chưa đạt tiến triển, việc phô diễn năng lực công nghệ vũ khí được cho là một phần trong chiến lược răn đe chủ động của Iran – không để mình rơi vào thế bị động nếu xảy ra xung đột toàn diện.
Không thể bỏ qua ý nghĩa biểu tượng: Fattah-1 là tên lửa siêu vượt âm đầu tiên do một quốc gia ngoài nhóm các siêu cường phát triển và sử dụng trong thực chiến. Đây có thể là khởi đầu cho một kỷ nguyên mới, nơi những công nghệ từng chỉ thuộc về một số ít quốc gia nay dần được các nước khác nắm bắt và triển khai thành công.
Dù vậy, việc Fattah-1 được sử dụng trong điều kiện thực tế vẫn để ngỏ nhiều câu hỏi: khả năng tấn công chính xác ra sao, hệ thống dẫn đường có đủ ổn định không, và liệu các đối thủ có phát triển được giải pháp phòng thủ hiệu quả trong tương lai gần?