Tại sao thứ Sáu ngày 13 lại xui xẻo? Những điều cần kiêng kỵ trong ngày này?

Nguồn gốc thứ Sáu ngày 13

Thứ Sáu ngày 13 với sự kết hợp giữa ngày thứ Sáu và con số 13 từ lâu đã trở thành biểu tượng của vận rủi trong tâm thức người phương Tây. Không ít truyền thuyết, kinh sách và thậm chí cả những sự kiện lịch sử đã vô tình “củng cố” cho niềm tin này, khiến ngày Thứ Sáu ngày 13 bị gắn mác là một “ngày đen tối”.

Theo Kinh Thánh Thiên Chúa giáo, thứ Sáu là ngày mà Adam và Eva bị trục xuất khỏi Vườn Địa Đàng vì ăn trái cấm, hành vi do con rắn xúi giục. Cũng chính vào một ngày thứ Sáu, Chúa Jesus bị phản bội bởi tông đồ thứ 13 – Judas rồi sau đó bị hành hình. Chính vì thế, trong tâm thức Kitô giáo, thứ Sáu và con số 13 là hai điềm gở, khi kết hợp lại càng trở nên đáng sợ.

Bữa Tiệc Ly được xem là bữa ăn cuối cùng giữa Chúa Jesus và 12 môn đồ đã trở thành nguồn gốc của niềm tin rằng một bàn tiệc có 13 người sẽ kéo theo cái chết cho một trong số đó. Trong khi đó, thần thoại Bắc Âu kể lại câu chuyện thần Loki – kẻ bị ghét bỏ là vị thần thứ 13 không mời mà đến trong một bữa tiệc của các vị thần, mang theo cái chết của thần Balder, biểu tượng của hạnh phúc. Từ đó, số 13 mang ý nghĩa tang tóc, mất mát.

Tác động của những huyền thoại này in đậm vào đời sống thực: nhiều tòa nhà tại phương Tây không có tầng 13; các bệnh viện, khách sạn, sân bay đều tránh dùng con số này. Ngay cả trong hàng không, số hiệu ghế hay chuyến bay 13 thường bị loại bỏ vì nỗi ám ảnh “truyền kiếp” này.

Trái ngược với sự kỳ thị ở phương Tây, tại một số quốc gia như Ý và Ấn Độ, con số 13 lại mang màu sắc tích cực. Người Ý xem 13 là biểu tượng của may mắn, ngoại trừ trong một vài hoàn cảnh cụ thể. Tại Đại học Colgate (New York), số 13 thậm chí được xem là biểu tượng đáng tự hào. Theo truyền thuyết, trường được sáng lập bởi 13 người đàn ông với 13 USD và 13 lời cầu nguyện. Ngày Thứ Sáu ngày 13 ở đây được gọi là “Ngày Colgate” dịp để sinh viên khoác lên mình màu áo đại học và kỷ niệm tinh thần tiên phong.

Ở Ấn Độ, trong Hindu giáo, số 13 tượng trưng cho sự thịnh vượng khi được gắn với ngày lễ thờ thần Shiva và Parvati. Với Phật giáo phái Shingon, con số 13 còn biểu trưng cho sự bảo hộ của mười ba vị Phật linh thiêng. Những dấu hiệu cho thấy không phải nền văn hóa nào cũng cho rằng thứ Sáu ngày 13 là điềm dữ.

Tại Việt Nam, quan niệm về số 13 cũng đầy đối lập. Dân gian xưa từng tránh con số này vì cho rằng “số lẻ là số cô độc”, hoặc vì ảnh hưởng từ văn hóa Trung Hoa. Thế nhưng, với góc nhìn mới, số 13 có thể được hiểu như sự hòa hợp giữa số 1 (khởi đầu, sinh sôi) và số 3 (vững chắc, trường tồn). Bởi vậy, nhiều người xem đây là con số của tài lộc và phát triển.

Có kiêng có lành: Những điều nên tránh trong ngày Thứ Sáu ngày 13

Mặc dù chưa có cơ sở khoa học rõ ràng nào chứng minh rằng Thứ Sáu ngày 13 thực sự mang lại xui xẻo, song theo niềm tin dân gian, nhiều người vẫn lựa chọn “tránh voi chẳng xấu mặt nào”.

Người ta thường kiêng không đi đám tang hoặc ngang qua nơi có đám tang vào ngày này. Họ cho rằng đó là điềm không lành và có thể mang theo “vận đen” về nhà. Nếu chẳng may gặp phải, có người còn rắc muối lên người để “giải xui”.

Một số việc khác cũng được khuyến cáo nên tránh như: cắt tóc, cắt móng tay; mở dù trong nhà; gặp mèo đen; chui dưới thang; dịch chuyển giường ngủ; đổ muối trên bàn; làm vỡ gương... Tất cả những hành động này, trong quan niệm dân gian, đều có thể “chọc giận” các thế lực vô hình và mang lại vận rủi.

Thậm chí, nhiều người còn tránh hẹn hò, tổ chức lễ cưới hay ghi danh học hành vào ngày Thứ Sáu ngày 13. Một số doanh nhân “có thâm niên” còn tạm hoãn ký kết hợp đồng, đầu tư hay khai trương vào ngày này vì sợ gặp phải trở ngại không đáng có.

Thứ Sáu ngày 13 nhìn từ nhiều chiều văn hóa là minh chứng cho sức mạnh của tín ngưỡng và truyền thống trong việc hình thành nên nhận thức tập thể. Từ những trang kinh thánh, truyền thuyết thần thoại đến thói quen kiêng kỵ thường nhật, ngày này phản ánh cách con người giao tiếp với điều họ không thể kiểm soát: vận may và vận rủi.

Dẫu có những người sợ hãi và tránh né, cũng có những cộng đồng xem đây là ngày may mắn để hành động. Và giữa hai thái cực ấy, phần đông vẫn chọn thái độ trung dung: cẩn trọng, nhưng không hoảng sợ.

Rốt cuộc, Thứ Sáu ngày 13 có thật sự đáng sợ? Câu trả lời nằm ở chính niềm tin, văn hóa và cảm nhận cá nhân của mỗi người. Điều chắc chắn là: một chút hiểu biết về nguồn gốc và ý nghĩa của ngày này có thể khiến ta nhìn nhận nó với tâm thế nhẹ nhàng hơn, và biết đâu, từ sự e dè lại sinh ra lòng tôn trọng đối với những điều chưa thể lý giải bằng lý trí.

Linh Linh