Tới đây, thêm nhiều nhóm lao động phải đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc
Từ 1/7/2025, lao động thời vụ, bán thời gian và nhiều nhóm mới sẽ chính thức phải tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc. Mức đóng giữ nguyên, nhưng phạm vi được đã mở rộng mạnh mẽ.
Theo Bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam, Luật Bảo hiểm xã hội 2024 (có hiệu lực từ ngày 1/7/2025) đã bổ sung nhiều quy định mới, trong đó mở rộng đáng kể đối tượng bắt buộc tham gia BHXH. Một trong những điểm nổi bật là lần đầu tiên, người lao động làm việc không trọn thời gian (lao động thời vụ, bán thời gian) chính thức được đưa vào nhóm đóng bảo hiểm bắt buộc nếu có mức lương tháng bằng hoặc cao hơn mức tiền lương tối thiểu làm căn cứ đóng bảo hiểm.
Đây là thay đổi mang tính bước ngoặt so với quy định hiện hành, vốn chỉ giới hạn ở người lao động làm việc theo hợp đồng có thời hạn từ 1 tháng trở lên hoặc không xác định thời hạn.
Việc mở rộng này nhằm đảm bảo quyền lợi an sinh cho nhóm lao động vốn lâu nay dễ bị bỏ sót trong hệ thống bảo hiểm, đặc biệt là trong các ngành sử dụng nhiều nhân công thời vụ như thương mại, dịch vụ, du lịch, vận chuyển...
Ngoài nhóm lao động bán thời gian, luật cũng bổ sung các nhóm đối tượng khác vào diện bắt buộc đóng bảo hiểm xã hội gồm:
- Người làm việc theo hợp đồng không có tên là "hợp đồng lao động" nhưng có nội dung thể hiện rõ sự trả công và quản lý của một bên.
- Người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố (hưởng chế độ hưu trí và tử tuất).
- Chủ hộ kinh doanh có đăng ký theo quy định.
- Người quản lý doanh nghiệp, hợp tác xã, người đại diện vốn... không hưởng lương.
- Lực lượng dân quân thường trực.
Đáng chú ý, theo công văn 03/CV-BCĐ ngày 15/4/2025, nhóm người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã sẽ kết thúc hoạt động từ ngày 1/8/2025. Theo số liệu từ Bộ Nội vụ, cả nước có khoảng 120.500 người trong diện này.
Cũng từ 1/7/2025, các nhóm tham gia bảo hiểm bắt buộc mở rộng nêu trên sẽ được hưởng đầy đủ các chế độ như ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bên cạnh hưu trí và tử tuất, nhằm khuyến khích tham gia và tăng độ bao phủ của hệ thống an sinh.
Mức đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc theo quy định mới vẫn giữ nguyên so với hiện hành. Cụ thể, người lao động đóng 10,5% và người sử dụng lao động đóng 21,5% trên tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội.
Việc mở rộng diện tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc được kỳ vọng sẽ tăng độ bao phủ của hệ thống an sinh xã hội, đồng thời nâng cao hiệu quả quản lý, bảo vệ tốt hơn quyền lợi của người lao động trong bối cảnh thị trường lao động ngày càng đa dạng và linh hoạt.