Nhóm cổ phiếu có tính chu kỳ: Khi khủng hoảng mang lại cơ hội

Sau cú sụt giảm mạnh của thị trường chứng khoán hồi tháng 5, VN-Index mới chỉ hồi phục được hơn 10% và vẫn còn cách khá xa vùng đỉnh 1530 điểm, nhưng nhiều cổ phiếu thuộc nhóm này lại có sự hồi phục ngoạn mục khi hầu hết đã lấy lại được mức giảm trước đó.

Cổ phiếu có tính chu kỳ: Khi khủng hoảng mang lại cơ hội

Dịch Covid-19 xuất hiện đã gây ảnh hưởng rất lớn đến đời sống xã hội và kinh tế thế giới vì sự đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu. Chưa dừng lại ở đó, xung đột giữa Nga và Ukraine xảy ra vào đầu năm 2022 lại tiếp tục tạo ra những khó khăn mới cho nền kinh tế toàn cầu, trong đó sự thiếu hụt hàng hóa và giả cả hàng hóa tăng cao đã cản trở sự phục hồi của kinh tế thế giới vốn đã đầy bất ổn.

Việt Nam dù không nằm ngoài tác động tiêu cực của dịch bệnh và cuộc xung đột kể trên nhưng nhiều ngành kinh tế trong nước lại bất ngờ được hưởng lợi từ diễn biến giá cả hàng hóa thế giới như thép, thủy sản, phân bón - hóa chất, vận tải biển… Do đó, giá cổ phiếu của những ngành này đã tăng phi mã trong suốt 2 năm qua. Tuy nhiên, những lợi thế đó chỉ có thể duy trì trong một giai đoạn nhất định và khi nó bắt đầu mất đi thì sẽ tạo ra hiệu ứng ngược với giá cổ phiếu.

Điển hình đầu tiên là các cổ phiếu ngành thép như HPG, NKG, SMC… đã có mức tăng từ 4-10 lần kể tức mức giá đáy vào tháng 4/2020. Sự tăng giá mạnh của các cổ phiếu này là nhờ giá thép liên tục tăng lên do giá nguyên liệu từ quặng sắt, than, thép phế liệu tăng mạnh… Trong khi đó, các doanh nghiệp thép trong nước lại đang có dự trữ tồn kho nguyên liệu và thành phẩm rất lớn nên khi giá thép tăng nhanh đã thúc đẩy biên lợi nhuận của các doanh nghiệp này. Sau đó, khi giá thép thành phẩm bắt đầu sụt giảm nhưng chi phí nhập khẩu nguyên liệu đầu vào vẫn cao đã ăn mòn lợi nhuận của doanh nghiệp.

Kể từ cuối tháng 10/2021, VN-Index tiếp tục tăng từ 1360 lên 1530 điểm nhưng các cổ phiếu thép đã tạo đỉnh và đi ngược thị trường với mức giảm 40-50%. Trong đại hội cổ đông gần đây của Công ty CP Tập đoàn Hòa Phát (HPG), Chủ tịch Trần Đình Long cũng thẳng thắn chia sẻ rằng lợi nhuận ngành thép sẽ còn tiếp tục khó khăn trong những quý sắp tới của năm 2022.

So với ngành thép, các ngành khác như thủy sản, phân bón - hóa chất, vận tải biển vẫn đang được hưởng lợi và duy trì mức lợi nhuận tăng trưởng trong quý I/2022, vì vậy cổ phiếu thuộc những ngành này cũng thu hút được dòng tiền hơn.

Đáng chú ý, một số cổ phiếu thủy sản và vận tải biển như VHC, ANV, GMD, HAH… còn tăng vượt đỉnh gần nhất. Rõ ràng, những cổ phiếu trên đã mang lại cơ hội kiếm lợi nhuận 40-60% chỉ trong một thời gian ngắn.

Tuy nhiên, câu chuyện cổ phiếu ngành thép liệu có lặp lại với nhóm ngành này hay không sẽ là vấn đề mà nhà đầu tư cần lưu ý.