Theo quan điểm của Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế Quốc hội, Đỗ Văn Sinh: "Các nước trên thế giới đều dự báo kinh tế sẽ suy giảm, thì Việt Nam không thể ra ngoài vòng xoáy đó. Tôi khẳng định không thể giữ được chỉ tiêu tăng trưởng của năm nay, vậy giảm bao nhiêu phải dự báo, không chỉ dự báo cho năm nay mà cho cả nhiệm kỳ".
Theo báo cáo của Chính phủ trình bày tại phiên họp, những tháng cuối năm 2020, kinh tế Việt Nam được dự báo tiếp tục đối mặt với nhiều thách thức, trong bối cảnh nền kinh tế có độ mở lớn, hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng, tiến trình cơ cấu lại nền kinh tế còn chậm, năng lực nội tại, tính tự chủ và khả năng chống chịu của nền kinh tế, của các doanh nghiệp trong nước còn hạn chế trước những biến động của thế giới và tình hình dịch COVID-19 tiếp tục diễn biến phức tạp. Tuy được đánh giá đã tổ chức phòng chống, dập dịch có hiệu quả và có thể kết thúc dịch sớm hơn so với các nước khác, nhưng ảnh hưởng của dịch vẫn tiếp tục kéo dài đối với kinh tế Việt Nam.
Theo Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh, khi xây dựng kế hoạch phát triển 2020 thì chưa có COVID-19. Tuy nhiên đến thời điểm hiện tại, dịch đã diễn ra hơn 4 tháng và diễn biến hết sức phức tạp. Vì vậy, cần phải đánh giá sâu ảnh hưởng của yếu tố mới này.
"Được biết, tăng trưởng kinh tế Việt Nam trong quý I/2020 dù chỉ đạt 3,82% nhưng là tăng trưởng hết sức quan trọng, tạo tiền đề cho phát triển những quý tiếp theo. Tuy nhiên, nền kinh tế của Việt Nam có độ mở rất lớn, trong khi COVID-19 vẫn đang diễn biến phức tạp thì Việt Nam sẽ thế nào", ông Vũ Hồng Thanh băn khoăn.
Khẳng định Việt Nam đang chống dịch rất tốt, song bức tranh kinh tế thế nào, mảng sáng nhiều hơn hay mảng tối nhiều hơn, điều hành của Chính phủ đã ổn hay chưa... là những vấn đề Chủ nhiệm Vũ Hồng Thanh muốn được đánh giá kỹ tại phiên thẩm tra.
Phát biểu của cả đại biểu Quốc hội và chuyên gia sau đó đều đánh giá rất cao tư duy, hành động của Chính phủ trong chống COVID-19. Song ảnh hưởng của dịch bệnh này đến nền kinh tế, các giải pháp để ứng phó trong các tháng tiếp theo với những kịch bản cụ thể cần phải được lên phương án chi tiết hơn.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội, đại biểu Nguyễn Mạnh Tiến đặt vấn đề, Chính phủ không đề nghị điều chỉnh chỉ tiêu nhưng hiện tại các dự báo đều xấu, vậy Quốc hội cần tính thế nào?
Chính phủ quyết tâm thì hoan nghênh, nhưng Quốc hội giao chỉ tiêu, tình hình thế giới thay đổi thì ta nên có thay đổi, trong nước phải lựa chọn chỉ tiêu nào là chỉ tiêu quan trọng. Từ trước đến nay, chỉ tiêu tăng trưởng rất quan trọng, nhưng lúc đại dịch thì nhiều ý kiến nói tiền không ý nghĩa nữa, nên chăng chỉ tiêu về việc làm nên được nêu ra, ông Tiến phát biểu.
Đồng tình với quan điểm cân nhắc đến các chỉ tiêu đã Quốc hội quyết được đại biểu Tiến nêu trước đó, đại biểu Đỗ Văn Sinh cho rằng, đại dịch lây lan toàn thế giới, các nước đều dự báo suy giảm thì Việt Nam không thể ra ngoài vòng xoáy đó.
"Ta cứ giữ khư khư mục tiêu tăng trưởng thì không nên", ông Sinh nói.
Chuyên gia tài chính - ngân hàng, TS. Cấn Văn Lực cũng cho rằng, Chính phủ nên đề xuất Quốc hội điều chỉnh chỉ tiêu trên cơ sở các kịch bản cụ thể, nhưng không nên chốt một con số cứng, mà nên là một khoảng để tạo dư địa điều hành về trần nợ công, bội chi...
"Không thể chấp nhận mức dự báo tăng trưởng ở mức 2,7% của IMF"
Phát biểu kết luận phiên họp Chính phủ tháng 4, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, với trách nhiệm trước Đảng, trước dân, chúng ta không thể chấp nhận mức tăng trưởng kinh tế ở mức 2,7% như Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF) dự báo mà phải tăng trưởng gấp đôi mức này.
| Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc |
Với các biện pháp nêu ra, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, không thể để kinh tế chỉ tăng trưởng 2,7% như IMF dự báo mà phải tăng trưởng đạt mức trên 5%, kiểm soát lạm phát dưới 4%.
Thủ tướng cũng nhấn mạnh, tình hình kinh tế xã hội đất nước ta 4 tháng qua gặp nhiều khó khăn. Theo đó, phải nhận thức rõ điều này để có biện pháp xử lý trong tháng 5 và các tháng tiếp theo.
Cùng với các biện pháp hiệu quả trong quản lý, điều hành nền kinh tế vừa qua, Thủ tướng nhấn mạnh, Chính phủ đã thống nhất cần ban hành ngay Nghị quyết chuyên đề tháo gỡ khó khăn sản xuất kinh doanh, đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, phục hồi và phát triển kinh tế xã hội. Đây là một Nghị quyết mang tinh thần tháo gỡ khó khăn, tập trung giải ngân vốn đầu tư công với 700 nghìn tỷ đồng năm nay, một nguồn lực rất lớn để thúc đẩy tăng trưởng. Nghị quyết này đồng thời sẽ có một số nội dung cần điều chỉnh trong Nghị định 68 của Chính phủ về quản lý chi phí đầu tư xây dựng nhằm tháo gỡ khó khăn cho lĩnh vực này.
Thủ tướng nhấn mạnh, tiếp tục thực hiện mục tiêu kép, đồng thời thực hiện nới lỏng giãn cách xã hội để thúc đẩy sản xuất kinh doanh, nhất là đối với các đô thị lớn, các khu du lịch… Nhấn mạnh tinh thần "khó khăn gấp đôi thì chúng ta phải cố gắng gấp ba", Thủ tướng yêu cầu chung sức đồng lòng trên mặt trận sản xuất kinh doanh và phòng ngừa dịch bệnh, khơi dậy tinh thần quyết tâm vượt khó khăn trên mặt trận kinh tế xã hội, trọng tâm là phục hồi ngay sản xuất kinh doanh, khẩn trương chuẩn bị các điều kiện cần thiết, thúc đẩy nền kinh tế bật dậy, phát triển mạnh sau dịch. Thủ tướng nhấn mạnh, đây là thời điểm “vàng” để chúng ta phát triển các ngành kinh tế dịch vụ của đất nước.
Trên tinh thần đó, Thủ tướng lưu ý các Bộ trưởng, trưởng ngành, “tư lệnh” các ngành, lãnh đạo các địa phương thực hiện nhiệm vụ cấp bách hiện nay là tập trung tháo gỡ các vướng mắc, có biện pháp cụ thể hỗ trợ cho người dân, doanh nghiệp.
“Từng đồng chí lãnh đạo, từng địa phương phải sâu sát hơn khi giải quyết các vướng mắc của người dân, đề cao hơn nữa trách nhiệm của người đứng đầu, kiên quyết không để cơ quan hành chính, thủ tục hành chính, cán bộ hành chính ...cản trở việc phát triển”, Thủ tướng nói.
Về việc điều chỉnh các chỉ tiêu phát triển của đất nước trong năm nay, Thủ tướng nhấn mạnh, với một đất nước có độ mở nền kinh tế như Việt Nam thì không thể tránh khỏi tác động nặng nề của đại dịch COVID-19.
Theo đó, Thủ tướng giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì họp với Bộ Tài chính, Bộ Công thương, các cơ quan liên quan khẩn trương cập nhật kịch bản tăng trưởng, nghiên cứu đề xuất điều chỉnh chỉ tiêu tăng GDP. Trên cơ sở đó Bộ Tài chính điều chỉnh thu ngân sách, bội chi và nợ công. Bộ Kế hoạch và Đầu tư báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước mùng 10/5, để báo cáo Bộ Chính trị, Quốc hội ngay trong kỳ họp tháng 5 này.
Hữu Dũng