là nguồn dinh dưỡng quan trọng, nhưng không phải loại nào cũng an toàn nếu sử dụng không đúng cách. Một số loại thực phẩm phổ biến như cà chua xanh, rau họ đậu nấu chưa chín, giá đỗ không rễ và mộc nhĩ ngâm lâu có thể trở thành mối đe dọa nghiêm trọng đối với sức khỏe, đặc biệt là gan.
Dưới đây là những thực phẩm bạn cần cẩn trọng khi sử dụng để tránh ngộ độc và tổn thương gan.
Cà chua xanh: Chứa độc tố gây hại gan
Cà chua xanh chứa solanine – một loại alkaloid có độc tính cao, có thể gây hại cho gan, dạ dày và hệ thần kinh nếu tiêu thụ quá nhiều.
Cà chua xanh cần phải chế biến hoặc đợi chín đỏ mới nên ăn |
Tác hại khi ăn cà chua xanh:
Solanine có thể gây buồn nôn, nôn mửa, chóng mặt và suy nhược.
Nếu tích tụ trong gan, chức năng gan có thể bị suy giảm, tăng nguy cơ mắc bệnh gan mãn tính.
Ăn nhiều cà chua xanh có thể dẫn đến rối loạn tiêu hóa và tổn thương tế bào gan.
Cách ăn an toàn:
Chỉ nên ăn cà chua khi đã chín đỏ hoàn toàn, lúc này solanine đã bị phân hủy.
Không sử dụng cà chua xanh trong món ăn hoặc làm nước ép.
Rau họ đậu nấu chưa chín kỹ: Ẩn chứa độc tố như thạch tín
Rau họ đậu chứa phytohemagglutinin, glycosid độc và chất ức chế protease, có thể gây tổn thương gan và hệ tiêu hóa nếu không được nấu chín kỹ.
Nhiều loại rau họ đậu cũng cần phải nấu chín mới có thể ăn được |
Những loại đậu cần đặc biệt chú ý:
Đậu thận (đậu đỏ, đậu trắng, đậu navy) chứa saponin và lectin, có thể gây ngộ độc cấp tính, suy giảm chức năng gan.
Đậu xanh, đậu nành khi chưa nấu chín có thể gây đầy hơi, đau bụng, tiêu chảy.
Triệu chứng ngộ độc:
Chóng mặt, buồn nôn, đau bụng.
Tiêu chảy, đầy hơi, mệt mỏi kéo dài.
Cách ăn an toàn:
Nấu chín kỹ rau họ đậu trước khi ăn, đảm bảo đun sôi ít nhất 10 - 15 phút.
Không ăn đậu sống hoặc tái.
Giá đỗ không rễ: Có thể chứa hóa chất kích thích tăng trưởng
Giá đỗ không rễ thường được trồng bằng thuốc kích thích để tăng trưởng nhanh, tạo hình đẹp mắt. Những hóa chất này có thể gây tích tụ độc tố trong gan, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.
Giá đỗ có rễ mới nhiều dinh dưỡng |
Nguy cơ khi ăn giá đỗ không rễ:
Gan phải làm việc quá tải để đào thải hóa chất, lâu dài có thể gây suy giảm chức năng gan.
Có thể chứa dư lượng thuốc kích thích tăng trưởng, gây rối loạn nội tiết.
Tăng nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ, ung thư gan nếu sử dụng thường xuyên.
Cách ăn an toàn:
Chọn giá đỗ có rễ, không quá trắng hoặc quá mọng nước.
Tự làm giá đỗ tại nhà để đảm bảo an toàn thực phẩm.
Rửa sạch, trụng nước sôi hoặc nấu chín trước khi ăn.
Mộc nhĩ ngâm lâu: Sinh độc tố gây ung thư gan
Mộc nhĩ khô không có độc, nhưng nếu ngâm nước quá lâu (đặc biệt là qua đêm), nó có thể sinh ra vi khuẩn độc hại, tạo ra BKA và aflatoxin – chất gây ung thư gan hàng đầu.
Mộc nhĩ chỉ nên ngâm một lúc |
Nguy cơ khi ăn mộc nhĩ ngâm lâu:
Vi khuẩn sinh độc tố không bị phân hủy ngay cả khi nấu chín.
Có thể gây đau bụng, nôn mửa, suy gan cấp tính.
Aflatoxin có thể tích tụ trong gan, làm tăng nguy cơ ung thư gan.
Cách ăn an toàn:
Chỉ ngâm mộc nhĩ trong 15 - 20 phút, không để qua đêm.
Rửa sạch trước khi ngâm để loại bỏ bụi bẩn.
Không ăn mộc nhĩ tươi, vì chúng chứa morpholine, có thể gây dị ứng.
Ngọc Nhi