Triển vọng các doanh nghiệp phát triển khu công nghiệp phía Nam (Bài 4): IDC - Cơ hội từ thoái vốn và đầu tư công

Tổng Công ty (IDC) là một trong những doanh nghiệp hàng đầu trong lĩnh vực đầu tư, phát triển khu công nghiệp, năng lượng và hạ tầng giao thông tại Việt Nam. Được thành lập vào năm 2000 với xuất phát điểm là doanh nghiệp Nhà nước trực thuộc Bộ Xây dựng, IDICO đã trải qua quá trình phát triển mạnh mẽ và trở thành tập đoàn vững mạnh sau khi Nhà nước thoái toàn bộ vốn vào năm 2020.

Điều này mở ra cơ hội lớn cho Công ty trong việc nâng cao hiệu quả hoạt động, mở rộng quy mô đầu tư và thu hút dòng vốn chiến lược từ các tập đoàn lớn trong và ngoài nước. Nhờ đó, IDICO không chỉ duy trì tốc độ tăng trưởng cao mà còn có lợi thế linh hoạt hơn trong việc điều hành và tối ưu hóa nguồn lực để phát triển các khu công nghiệp, tận dụng tốt làn sóng đầu tư công và xu hướng dịch chuyển sản xuất toàn cầu.

Năm 2024 đánh dấu cột mốc quan trọng khi IDC ghi nhận gần 2.000 tỷ đồng, tăng 43% so với năm trước và vượt 20% kế hoạch lợi nhuận năm. Dù lợi nhuận quý 4 giảm 35% so với cùng kỳ, kết quả kinh doanh cả năm vẫn cho thấy sự bứt phá mạnh mẽ với doanh thu hơn 8.846 tỷ đồng, tăng 22% so với năm 2023.

Động lực tăng trưởng chính đến từ mảng cho thuê đất khu công nghiệp, mang về gần 3.140 tỷ đồng, tăng 22%, và doanh thu từ kinh doanh điện đạt 3.373 tỷ đồng, tăng 15%. Với quy mô tổng tài sản gần 18.800 tỷ đồng vào cuối năm 2024, tăng 6% so với đầu năm, IDICO tiếp tục củng cố vị thế là một trong những doanh nghiệp bất động sản khu công nghiệp lớn nhất Việt Nam.

Theo báo cáo của Chứng khoán Vietcombank (VCBS), IDC đang ghi nhận sự tăng trưởng mạnh mẽ ở nhiều mảng kinh doanh cốt lõi, đặc biệt là cho thuê đất KCN, sản xuất và phân phối điện, cũng như phát triển bất động sản dân cư. Sự tăng trưởng này chủ yếu đến từ doanh thu bàn giao đất KCN, khi IDC có lượng doanh số chưa ghi nhận khá lớn từ cuối năm 2023, với hơn 140 ha đất sẵn sàng bàn giao.

Riêng quý 1/2024, IDC ghi nhận doanh thu cho thuê đất đạt 1.307 tỷ đồng, gấp 6,3 lần so với cùng kỳ năm trước, nhờ bàn giao 34 ha đất, trong đó có 30 ha đã ký biên bản ghi nhớ (MOU) từ năm 2023 và 4 ha ký mới trong quý. Ngoài ra, Công ty cũng thu về 267 tỷ đồng từ việc chuyển nhượng 1,45 ha đất trong tổng diện tích 2,2 ha cho AEON. Mảng năng lượng ghi nhận doanh thu 688 tỷ đồng, tăng 7,2% so với cùng kỳ, nhờ sự tăng trưởng của phân phối điện bù đắp cho sự sụt giảm của sản lượng thủy điện.

Dấu ấn SSG và cơ hội từ làn sóng đầu tư công

Về cơ cấu cổ đông, IDICO hiện có hai cổ đông lớn là (nắm 22,5%) và Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại Bách Việt (nắm 11,93%). Nhóm SSG Group, bao gồm các đơn vị liên quan, hiện sở hữu hơn 40% vốn của , cho thấy sự kiểm soát mạnh mẽ của tập đoàn này trong chiến lược phát triển của công ty.

Với sự hỗ trợ từ SSG, đơn vị sở hữu nhiều dự án lớn như Saigon Pearl, Saigon Airport Plaza và Mỹ Đình Pearl, IDICO có thể tận dụng kinh nghiệm của cổ đông chiến lược để phát triển thêm các dự án khu công nghiệp, khu đô thị và hạ tầng logistics, gia tăng giá trị quỹ đất đang nắm giữ.

Hiện tại, Công ty sở hữu hàng loạt trên cả nước với tổng diện tích gần 4.000 ha và quỹ đất thương phẩm hơn 580 ha sẵn sàng cho thuê, tập trung tại các khu vực có sức hút mạnh mẽ với dòng vốn FDI như Long An, Bà Rịa - Vũng Tàu, Bắc Ninh và Thái Bình. Các KCN như Phú Mỹ 2, Phú Mỹ 2 MR và Hựu Thạnh đã hoàn tất giải phóng mặt bằng, giúp IDC có thể nhanh chóng cho thuê trong bối cảnh nguồn cung KCN khan hiếm và tỷ lệ lấp đầy tại các khu công nghiệp hiện hữu đạt mức cao

Quỹ đất rộng lớn giúp IDC có nhiều lợi thế trong bối cảnh nguồn cung đất khu công nghiệp ngày càng khan hiếm, trong khi nhu cầu từ các nhà đầu tư nước ngoài đang tăng cao nhờ xu hướng “Trung Quốc +1” và chính sách mở rộng sản xuất tại Việt Nam. Đặc biệt, IDICO đang có nhiều lợi thế khi các khu công nghiệp của công ty chủ yếu tập trung ở khu vực phía Nam, nơi có cơ sở hạ tầng phát triển mạnh, gần các tuyến đường cao tốc và cảng biển lớn.

Làn sóng hiện nay cũng tạo ra cơ hội rất lớn cho IDICO trong việc mở rộng hoạt động kinh doanh. Chính phủ đang đẩy mạnh đầu tư vào hệ thống cao tốc, sân bay và cảng biển nhằm tăng cường kết nối hạ tầng, tạo điều kiện thuận lợi cho khu công nghiệp phát triển. Các dự án trọng điểm như cao tốc Bắc - Nam, và đường Vành đai 3 TP.HCM đang được triển khai, giúp gia tăng giá trị quỹ đất khu công nghiệp của IDICO và thu hút nhiều doanh nghiệp sản xuất, logistics đến thuê đất. Ngoài ra, với sự gia tăng vốn đầu tư công vào năng lượng, IDICO có thể mở rộng hơn nữa trong mảng sản xuất và phân phối điện – lĩnh vực đang đóng góp lớn vào doanh thu của công ty.

Ngoài hoạt động bất động sản công nghiệp, IDC còn đầu tư vào hai nhà máy thủy điện lớn gồm Srok Phu Miêng (51 MW) và Đắk Mi 3 (63 MW). IDC cũng là một trong số ít doanh nghiệp sở hữu giấy phép phân phối và truyền tải điện, với hệ thống trạm biến áp và đường dây điện phục vụ các doanh nghiệp trong KCN Nhơn Trạch và Hựu Thạnh.

Công ty có kế hoạch đầu tư thêm trạm biến áp 110/22kV (3x63 MVA) tại KCN Hựu Thạnh với vốn đầu tư khoảng 141 tỷ đồng để đáp ứng nhu cầu tiêu thụ điện của khách hàng tại đây. Với các KCN Nhơn Trạch đã lấp đầy 100%, tăng trưởng sản lượng điện phân phối của IDC sẽ đến từ việc mở rộng hoạt động sản xuất của các doanh nghiệp hiện hữu, cũng như đóng góp từ các KCN mới như Hựu Thạnh.

Ngoài ra, IDC cũng đẩy mạnh mô hình nhà xưởng, nhà kho xây sẵn (RBF/RBW) để đáp ứng nhu cầu thuê ngày càng cao. Công ty dự kiến dành 110 ha cho lĩnh vực này đến năm 2026, với các dự án hiện tại tại KCN Nhơn Trạch 1 (8,28 ha) và Hựu Thạnh (9,6 ha). Với nhu cầu thuê nhà kho, nhà xưởng xây sẵn đang tăng mạnh, IDC có nhiều lợi thế trong việc thu hút khách thuê và tối ưu hóa hiệu suất sử dụng quỹ đất.

Một nguồn thu khác của IDC đến từ trạm thu phí BOT An Sương - An Lạc tại TP.HCM, mang về doanh thu khoảng 400 tỷ đồng mỗi năm và tạo dòng tiền tự do khoảng 250 tỷ đồng. Đây là nguồn thu ổn định giúp IDC duy trì chính sách chi trả cổ tức hấp dẫn, với tỷ suất cổ tức năm 2023 lên tới 11%.

Không chỉ nổi bật với tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận, IDICO còn được biết đến là doanh nghiệp có lịch sử trả cổ tức bằng tiền mặt hấp dẫn. Tháng 6/2024, công ty chi trả cổ tức với tỷ lệ 25% và đặt mục tiêu duy trì tỷ lệ 30-40% trong ba năm tới. Đây là yếu tố quan trọng giúp IDC thu hút nhà đầu tư dài hạn, đặc biệt khi công ty đang trong giai đoạn mở rộng mạnh mẽ với tiềm năng tăng trưởng bền vững.

Nhìn chung, IDICO đang ở vị thế thuận lợi để tiếp tục mở rộng và gia tăng thị phần trong lĩnh vực khu công nghiệp nhờ quỹ đất lớn, tiềm lực tài chính mạnh và sự hỗ trợ từ làn sóng đầu tư công. Sau khi thoái vốn Nhà nước, công ty có sự linh hoạt hơn trong chiến lược kinh doanh, đồng thời có thể tận dụng tối đa cơ hội từ xu hướng dịch chuyển chuỗi cung ứng và sự phát triển mạnh mẽ của hạ tầng giao thông. Với kế hoạch mở rộng quỹ đất, đầu tư vào các lĩnh vực có tiềm năng tăng trưởng cao và duy trì chính sách cổ tức hấp dẫn, IDICO đang trở thành một trong những doanh nghiệp khu công nghiệp đáng chú ý nhất tại Việt Nam.

Cao Thái