Báo cáo mới nhất từ Chứng khoán dầu khí () dự báo GDP năm 2024 của Việt Nam tăng trưởng khoảng 7%, đạt mục tiêu tăng trưởng mà Quốc hội đề ra. Dù nền kinh tế chịu ảnh hưởng từ thiên tai trong giai đoạn cuối quý III và đầu quý IV khiến sản xuất, vận tải và xuất nhập khẩu bị gián đoạn, Việt Nam vẫn nằm trong nhóm các quốc gia có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất thế giới. Tăng trưởng này vượt qua các dự báo của các tổ chức lớn như IMF, World Bank và ADB.
| Nguồn: GSO, PSI tổng hợp |
Xuất khẩu tiếp tục là động lực chính thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu năm 2024 ước đạt 800 tỷ USD và thặng dư thương mại cả năm dự kiến khoảng 28 tỷ USD. Tuy nhiên, tiêu dùng nội địa tăng trưởng khá chậm và chi tiêu đầu tư công trong năm chưa phát huy hiệu quả mạnh mẽ do tỷ lệ giải ngân thấp hơn so với năm 2023.
Lạm phát năm 2024 được PSI dự báo khoảng 3,8%-4%. Áp lực lạm phát chủ yếu đến từ việc giá lương thực tăng mạnh từ đầu năm và chi phí dịch vụ giáo dục, y tế leo thang. Bù lại, giá dầu bình quân giảm so với năm trước đã góp phần làm giảm áp lực giá cả. Đồng thời, sức mua yếu cũng kìm hãm đà tăng của lạm phát từ phía cầu.
trong tầm kiểm soát đã tạo điều kiện cho Ngân hàng Nhà nước (NHNN) duy trì chính sách tiền tệ linh hoạt. Lãi suất được giữ ở mức tương đối thấp khi các ngân hàng thương mại duy trì lãi suất huy động dưới 5%/năm trong phần lớn thời gian năm 2024. Tuy nhiên, khi lãi suất bắt đầu tăng nhẹ, dòng tiền gửi vẫn chảy mạnh vào hệ thống ngân hàng. Điều này cho thấy tâm lý thận trọng của người dân khi đứng trước các kênh đầu tư rủi ro cao hơn như chứng khoán và bất động sản.
Ở chiều ngược lại, năm 2024 biến động mạnh, đồng VND mất giá khoảng 4,2%-4,5% so với USD. Chênh lệch lãi suất kéo dài giữa VND và USD, cùng với nhu cầu ngoại tệ tăng mạnh do nhập khẩu sôi động, đã tạo áp lực lớn lên tỷ giá. NHNN đã phải can thiệp để kìm hãm đà giảm giá của VND thông qua các công cụ thị trường mở và bán USD từ dự trữ ngoại hối.
| Nguồn: GSO, Statista, PwC, PSI tổng hợp |
Bước sang năm 2025, Việt Nam bước vào năm cuối cùng của Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021-2025, với mục tiêu tăng trưởng GDP đạt 7%-8%. Để hoàn thành mục tiêu này, PSI nhận định Chính phủ sẽ đẩy mạnh hoạt động đầu tư công, trong đó ngân sách đầu tư công năm 2025 dự kiến đạt hơn 790.000 tỷ đồng, tăng 18% so với năm 2024. Đây sẽ là động lực tăng trưởng quan trọng, thúc đẩy các ngành xây dựng, vật liệu xây dựng, bất động sản và ngân hàng.
Về lạm phát, PSI ước tính CPI năm 2025 tăng khoảng 3,8%-4%. Áp lực lạm phát sẽ đến từ tỷ giá tăng làm chi phí nhập khẩu hàng hóa và nguyên vật liệu tăng cao, trong khi giá nhà ở, điện, chi phí y tế và giáo dục tiếp tục tăng. Tuy nhiên, giá xăng dầu và nguyên vật liệu xây dựng có thể giảm, góp phần hạ nhiệt lạm phát.
Vấn đề tỷ giá trong năm 2025 cũng sẽ trở nên "nóng" hơn khi đồng USD có xu hướng mạnh lên dưới thời Tổng thống Trump. PSI dự báo VND có thể mất giá khoảng 4%-5% so với USD. NHNN nhiều khả năng sẽ tiếp tục can thiệp bằng dự trữ ngoại hối và các công cụ thị trường mở thay vì nâng lãi suất điều hành. Dự trữ ngoại hối của Việt Nam ước tính đạt 80-85 tỷ USD vào cuối năm 2024, tương đương khoảng 10-11 tuần nhập khẩu, đủ sức ứng phó với các biến động tỷ giá.
Mặt bằng năm 2025 được dự báo sẽ có xu hướng tăng. PSI nhận định các ngân hàng thương mại sẽ điều chỉnh tăng lãi suất huy động và cho vay để đáp ứng nhu cầu thanh khoản và đảm bảo lợi nhuận. Mặt bằng lãi suất cho vay có thể tăng từ 150-200 điểm cơ bản so với năm 2024, trong bối cảnh nền kinh tế tiếp tục cần vốn để phục hồi và phát triển.
Anh Vũ