Nông dân Cà Mau thoát nghèo bền vững từ giống cây trồng ít sâu bệnh, đầu ra ổn định, giá trị cao chưa từng có
Giống cây này đang trở thành động lực kinh tế mới của U Minh Hạ, giúp nông dân Cà Mau tăng thu nhập gấp 3–4 lần.
Động lực kinh tế mới ở U Minh Hạ
Tại vùng đất U Minh Hạ (tỉnh Cà Mau), sự chuyển đổi từ cây tràm truyền thống sang cây keo lai đang tạo nên thay đổi rõ rệt trong đời sống kinh tế của người dân. Trước đây, keo lai là loại cây còn xa lạ, ít được tin tưởng, đặc biệt tại khu vực được xem là “thủ phủ rừng tràm”. Tuy nhiên, kết quả thực tế trong hơn một thập kỷ qua cho thấy loại cây này mang lại giá trị kinh tế vượt trội, trở thành cây trồng chủ lực của nhiều hộ gia đình.
Gia đình ông Nguyễn Văn Hận và bà Lê Thị Sương (xã Biển Bạch) từng sở hữu hơn 5ha rừng tràm nhưng thu nhập không đáng kể. Khi chuyển sang trồng keo lai, hiệu quả kinh tế tăng rõ rệt. Mỗi héc ta keo lai sau 5 năm cho thu nhập 160–180 triệu đồng, có giai đoạn giá tăng đến 200 triệu đồng/ha, cao hơn cây tràm gấp 3–4 lần. Sau khi trừ chi phí, mỗi chu kỳ gia đình có thể thu về vài trăm triệu đồng.
Câu chuyện của bà Trần Thị Hương (xã Nguyễn Phích), người có hơn 25 năm gắn bó với rừng U Minh Hạ, cũng cho thấy tác động tích cực của keo lai. Với 6ha rừng mới trồng, bà Hương cho biết nguồn thu ổn định từ cây keo đã giúp gia đình cải thiện đời sống, chăm lo cho con cái và xây dựng nhà cửa khang trang. Nhiều hộ dân chia sẻ rằng keo lai dễ chăm sóc, ít sâu bệnh và có đầu ra ổn định vì nhu cầu từ các ngành công nghiệp chế biến ngày càng cao.
Sự đa dạng trong mục đích sử dụng khiến keo lai luôn được thị trường tiêu thụ mạnh. Loại gỗ này là nguồn nguyên liệu quan trọng cho sản xuất giấy, ván ép, viên nén năng lượng, gỗ công nghiệp cho xây dựng và trang trí nội thất. Nhờ đầu ra ổn định, thu nhập người dân không còn phụ thuộc theo mùa như trước đây.
Ở nhiều xã thuộc lâm phần U Minh Hạ, tỷ lệ hộ nghèo, cận nghèo giảm mạnh nhờ thu nhập từ rừng keo lai. Hiện toàn khu vực đã có hơn 15.000 ha keo lai, tạo ra nguồn sinh kế vững chắc cho hàng nghìn hộ dân. Những cánh rừng keo lai không chỉ mang lại thu nhập mà còn tạo ra việc làm tại chỗ. Nhiều lao động, như chị Nguyễn Thị Thủy (xã Nguyễn Phích), có việc làm ổn định với mức công 350.000 đồng mỗi ngày mà không phải rời quê đi làm xa.
Chuyển đổi cây trồng tạo hiệu quả kinh tế cao và định hướng phát triển rừng bền vững
Theo ông Trần Văn Hiếu – Giám đốc Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp U Minh Hạ, việc chuyển đổi từ trồng tràm sang keo lai được xem là bước đột phá của ngành lâm nghiệp địa phương. Kỹ thuật lên liếp, xẻ mương phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng giúp cây phát triển nhanh, rút ngắn chu kỳ khai thác còn khoảng 5 năm. Giá bán tương đối ổn định giúp người dân và doanh nghiệp chủ động kế hoạch sản xuất.
Trong thời gian tới, Công ty Lâm nghiệp U Minh Hạ sẽ đẩy mạnh chuyển hóa rừng gỗ nhỏ sang gỗ lớn. Riêng năm 2025, dự kiến có 40 ha rừng được chuyển hóa và tăng thêm 20 ha mỗi năm sau đó. Mục tiêu là đạt chứng chỉ rừng quốc tế, giúp giá trị gỗ tăng lên và sản phẩm được doanh nghiệp bao tiêu trực tiếp, không cần qua thương lái, từ đó người dân có thể hưởng lợi nhiều hơn.
Theo đánh giá của lãnh đạo UBND tỉnh Cà Mau, keo lai đã tạo ra chuyển biến quan trọng trong cơ cấu cây trồng của địa phương. Nhờ ưu thế rút ngắn chu kỳ canh tác, dễ chăm sóc và mang lại thu nhập tốt, loại cây này góp phần cải thiện đáng kể diện tích rừng U Minh Hạ – nơi từng đối mặt suy giảm tài nguyên do cháy rừng và biến đổi khí hậu. Đây cũng là cây trồng phù hợp định hướng tăng trưởng xanh, gắn phát triển kinh tế với bảo vệ môi trường.
Với hiệu quả kinh tế rõ rệt, tỉnh Cà Mau đang xem xét nhân rộng mô hình ở những khu vực phù hợp, đồng thời khuyến khích doanh nghiệp đầu tư chế biến sâu để nâng giá trị gỗ keo. Việc trồng keo lai không chỉ giúp nông dân ổn định cuộc sống mà còn góp phần làm giàu tài nguyên rừng, tạo thêm việc làm và phát triển ngành lâm nghiệp theo hướng bền vững.