Thanh Hóa đang kiến tạo vùng đất "kinh đô xưa" thành nơi hội tụ đầy đủ kinh tế, văn hóa và di sản sau sáp nhập
Vùng đất bên sông Mã đang bứt phá mạnh mẽ với hạ tầng đồng bộ, nông nghiệp sạch và du lịch sinh thái tại Thanh Hóa.
Trung tâm phát triển mới của phía Tây Thanh Hóa
Xã Tây Đô (tỉnh Thanh Hóa) được thành lập trên cơ sở sáp nhập bốn xã: Vĩnh Quang, Vĩnh Yên, Vĩnh Tiến và Vĩnh Long, với diện tích tự nhiên 35,36 km² và dân số 27.444 người. Nằm ở tả ngạn sông Mã, vùng đất này không chỉ sở hữu vị trí địa lý thuận lợi mà còn mang trong mình chiều sâu lịch sử, văn hóa và tiềm năng du lịch đặc sắc.
Trên địa bàn có quốc lộ 45, quốc lộ 217 và tỉnh lộ 523C chạy qua, giúp Tây Đô kết nối thuận lợi với trung tâm tỉnh và các vùng lân cận. Đây là lợi thế lớn trong giao thương hàng hóa, phát triển thương mại – dịch vụ và thu hút đầu tư.
Giai đoạn 2020–2025, xã đạt nhiều kết quả nổi bật: tổng giá trị sản phẩm trên địa bàn đạt hơn 3.000 tỷ đồng, thu nhập bình quân đầu người hơn 68 triệu đồng/năm. Toàn xã có 5 thôn đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu, 5 sản phẩm OCOP được công nhận, môi trường nông thôn được cải thiện rõ rệt, an ninh trật tự ổn định.
Bước vào giai đoạn 2025–2030, Tây Đô đặt mục tiêu tăng trưởng tổng giá trị sản phẩm 8%/năm, thu nhập bình quân đầu người đạt 83,2 triệu đồng, hình thành vùng sản xuất nông nghiệp công nghệ cao với 275 ha tích tụ đất đai. Song song đó là định hướng phát triển hạ tầng đồng bộ – giao thông, nông nghiệp, du lịch – nhằm mở rộng không gian phát triển và nâng cao chất lượng sống của người dân.
Ông Lê Văn Tịnh, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Tây Đô, cho biết: “Việc hình thành đơn vị hành chính mới tạo điều kiện thuận lợi trong huy động nguồn lực, khai thác tiềm năng. Nhưng quan trọng nhất là phải xác định được tầm nhìn và chiến lược đúng đắn, phát huy sức mạnh đoàn kết để thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững”.
Theo ông Tịnh, Tây Đô sẽ tiếp tục chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, đồng thời đẩy mạnh nông nghiệp sạch, nông nghiệp hữu cơ, gắn sản xuất với tiêu chuẩn VietGAP và mô hình nông nghiệp tuần hoàn, hướng đến nền kinh tế xanh và du lịch sinh thái.
Động lực cho phát triển du lịch và kinh tế địa phương
Tây Đô không chỉ là vùng đất sản xuất mà còn là trái tim văn hóa – lịch sử của Thanh Hóa. Tại đây, Thành Nhà Hồ – công trình được xây dựng năm 1397 theo lệnh Hồ Quý Ly vẫn sừng sững như chứng nhân lịch sử. Thành có cấu trúc kiên cố, hài hòa giữa núi và sông, sử dụng khoảng 20.000m³ đá và 100.000m³ đất trong quá trình thi công. Với giá trị kiến trúc, quân sự và khảo cổ đặc biệt, năm 2011 UNESCO đã công nhận Thành Nhà Hồ là Di sản Văn hóa thế giới.
Những năm gần đây, di sản này được đầu tư tôn tạo quy mô lớn. Tháng 8/2025, UBND tỉnh Thanh Hóa phê duyệt dự án bảo tồn, phục hồi Thành Nhà Hồ với tổng vốn hơn 354 tỷ đồng, chia làm hai giai đoạn. Giai đoạn 2025–2027 tập trung tu bổ hào thành, đường Hoàng Gia, cổng Nam; giai đoạn 2027–2028 phục hồi Đông Thái Miếu, Tây Thái Miếu và cầu Nam Thành. Chỉ trong 9 tháng đầu năm 2025, khu di sản đã đón gần 240.000 lượt khách, trong đó có 8.000 lượt khách quốc tế.
Bên cạnh đó, xã Tây Đô còn sở hữu chùa Linh Giang – di tích kiến trúc, văn hóa, nghệ thuật lâu đời tại thôn Phú Lĩnh. Nằm ven sông Mã, ngôi chùa cổ gắn với thời nhà Hồ, nơi xưa kia được cho là điểm dừng chân của vua mỗi khi ngự thuyền lên Thành Tây Đô. Ngày nay, Linh Giang không chỉ là nơi chiêm bái, mà còn là điểm đến tâm linh – sinh thái, nơi du khách có thể ngắm sông Mã hiền hòa mùa cạn, hùng vĩ mùa lũ.
Với lợi thế di sản và cảnh quan, Tây Đô đang định hướng phát triển du lịch văn hóa – sinh thái gắn với cộng đồng dân cư, từng bước đưa Thành Nhà Hồ trở thành điểm đến trọng điểm quốc gia.
“Chúng tôi xác định du lịch sẽ là trụ cột tăng trưởng trong tương lai, đồng hành cùng nông nghiệp xanh và dịch vụ chất lượng cao”, ông Tịnh khẳng định.