Công trình vượt eo biển dài gần 3km, có trụ tháp cao 227 mét và hết hơn 600.000 tấn thép để hoàn thành
Đây là một trong những công trình nổi tiếng nhất thế giới, kỳ tích kỹ thuật của thế kỷ XX.
Kỳ công vượt biển của thế kỷ XX
Giữa thập niên 1930, khi nước Mỹ vẫn chưa hồi phục hoàn toàn sau cuộc Đại khủng hoảng, việc xây dựng Cầu Cổng Vàng (Golden Gate Bridge) trở thành minh chứng cho sức sáng tạo và ý chí của con người. Nối liền thành phố San Francisco với quận Marin (bang California), công trình được khởi công vào tháng 1/1933 và hoàn thành sau hơn bốn năm, chính thức mở cửa tháng 5/1937.
Trước khi cây cầu ra đời, eo biển Golden Gate là vùng nước hiểm trở, nơi gió mạnh, sương mù dày và dòng thủy triều dữ dội khiến việc di chuyển bằng phà gặp nhiều khó khăn. Ý tưởng xây dựng một cây cầu vượt biển được nhen nhóm từ đầu thế kỷ XX nhưng vấp phải nhiều hoài nghi về chi phí và khả năng kỹ thuật. Mãi đến năm 1921, kỹ sư Joseph Strauss mới trình bản thiết kế đầu tiên, được các cộng sự Leon Moisseiff, Irving Morrow và Charles Ellis hoàn thiện, tạo nên một công trình kết hợp giữa sức mạnh cơ học và vẻ đẹp nghệ thuật.
Cầu có tổng chiều dài 2.737 mét, trong đó nhịp chính giữa hai trụ đạt 1.280 mét, từng giữ kỷ lục nhịp cầu treo dài nhất thế giới trong suốt 27 năm. Hai trụ tháp cao 227 mét, đặt trên nền móng sâu dưới đáy vịnh, được thi công bằng hơn 600.000 tấn thép và 1,2 triệu đinh tán. Đặc biệt, hai dây cáp chính gồm 27.572 sợi thép với tổng chiều dài 2.332 mét.
Điều kiện thi công khắc nghiệt khiến dự án trở thành một trong những thử thách kỹ thuật lớn nhất của thế kỷ XX. Để bảo đảm an toàn cho công nhân, một tấm lưới khổng lồ được giăng dưới lòng cầu, sáng kiến đã giúp cứu sống 19 người trong quá trình xây dựng.
Biểu tượng văn hóa và giá trị kỹ thuật bền vững
Ngay sau khi khánh thành, Cầu Cổng Vàng nhanh chóng trở thành biểu tượng của thành phố San Francisco và một trong những công trình được chụp ảnh nhiều nhất thế giới. Màu sơn đỏ cam đặc trưng – “International Orange” do kiến trúc sư Irving Morrow đề xuất không chỉ giúp cây cầu nổi bật trong màn sương đặc trưng của vịnh, mà còn tăng khả năng chống ăn mòn bởi hơi muối biển.
Về mặt kỹ thuật, công trình là bước ngoặt trong ngành xây dựng cầu treo hiện đại. Thiết kế của Leon Moisseiff dựa trên nguyên lý “cầu treo linh hoạt” (deflection theory), cho phép cầu dao động gần 8 mét trong gió mạnh mà vẫn giữ được cấu trúc ổn định. Nhờ khả năng chịu gió, động đất và biến dạng linh hoạt, Golden Gate trở thành hình mẫu được nhiều kỹ sư cầu đường thế giới nghiên cứu và áp dụng.
Sau gần 90 năm, công trình vẫn được bảo trì thường xuyên để duy trì tuổi thọ. Hệ thống sơn phủ được thay mới liên tục quanh năm, và một dự án nâng cấp chống động đất trị giá hàng tỷ USD đang được triển khai nhằm bảo đảm cây cầu có thể chịu được chấn động lớn từ vùng đứt gãy San Andreas. Mỗi ngày, hàng trăm nghìn lượt xe qua lại khiến Golden Gate không chỉ là huyết mạch giao thông, mà còn là biểu tượng văn hóa – du lịch của nước Mỹ.
Trong văn hóa đại chúng, cây cầu được mệnh danh là “cánh cửa vào Thái Bình Dương”, tượng trưng cho tinh thần chinh phục thiên nhiên và khát vọng mở rộng biên giới. Hình ảnh cầu xuất hiện trong hàng trăm bộ phim, tiểu thuyết, tác phẩm nhiếp ảnh và tranh vẽ, trở thành biểu tượng trường tồn của San Francisco.
Hiệp hội Kỹ sư Dân dụng Hoa Kỳ (ASCE) đã vinh danh Cầu Cổng Vàng là một trong bảy kỳ quan kỹ thuật hiện đại của thế giới. Mỗi năm, hàng triệu du khách từ khắp nơi tới đây để chiêm ngưỡng vẻ đẹp kỳ vĩ của công trình vượt biển – minh chứng cho sự giao hòa giữa khoa học, nghệ thuật và tinh thần tiên phong.