Nhịp sống số

Cha đẻ ChatGPT hoàn tất cuộc tái cấu trúc trị giá 500 tỷ USD

Hoàng Thái 29/10/2025 10:17

OpenAI chính thức lột xác thành công với định giá 500 tỷ USD, hé lộ một thỏa thuận mới trao cho Microsoft quyền lực chưa từng có ngay cả khi AGI xuất hiện.

OpenAI hoàn tất việc chuyển đổi mô hình kinh doanh

Hôm thứ Ba, OpenAI cho biết họ đã chính thức chuyển đổi hoạt động kinh doanh chính của mình sang mô hình vì lợi nhuận, kết thúc một quá trình pháp lý kéo dài và phức tạp.

5298.jpg
CEO Sam Altman của OpenAI trong buổi phỏng vấn tại California, Mỹ

Bà Kathy Jennings, Tổng chưởng lý Delaware (nơi OpenAI thành lập) xác nhận đã chấp thuận kế hoạch cho công ty khởi nghiệp này.

Theo đó, OpenAI, vốn khởi đầu là một tổ chức phi lợi nhuận vào năm 2015, sẽ chuyển đổi thành một "công ty phúc lợi công cộng”, một loại hình doanh nghiệp vì lợi nhuận nhưng có cam kết cải thiện xã hội.

Trong một bài đăng trên blog, Bret Taylor, chủ tịch hội đồng quản trị của OpenAI, xác nhận: “OpenAI đã hoàn tất quá trình tái cấp vốn, đơn giản hóa cơ cấu công ty.”

Động thái này được đưa ra sau gần một năm đối thoại mang tính xây dựng với các cơ quan quản lý tại cả Delaware và California.

Cuộc chuyển đổi trị giá 500 tỷ USD

Việc tái cấu trúc này mở đường cho cha đẻ của ChatGPT dễ dàng huy động vốn và thu lợi nhuận từ công nghệ AI của mình, ngay cả khi về mặt kỹ thuật, công ty này vẫn nằm dưới sự kiểm soát của tổ chức phi lợi nhuận ban đầu.

Song song với việc chuyển đổi, OpenAI cũng đã ký một thỏa thuận mới với nhà tài trợ lâu năm Microsoft. Gã khổng lồ phần mềm này sẽ nắm giữ khoảng 27% cổ phần trong công ty tư nhân mới của OpenAI.

Theo các điều khoản, OpenAI được định giá ở mức 500 tỷ USD, khiến cổ phần của Microsoft trị giá hơn 100 tỷ USD. Đáng chú ý, quá trình chuyển đổi này từng vấp phải sự phản đối pháp lý từ Elon Musk, một trong những người đồng sáng lập, trước khi ông bất ngờ rút đơn kiện.

Mấu chốt của cấu trúc mới nằm ở mối quan hệ giữa tổ chức phi lợi nhuận và thực thể vì lợi nhuận, đặc biệt là xoay quanh khái niệm Trí tuệ Nhân tạo Tổng quát (AGI).

OpenAI định nghĩa AGI là các hệ thống có tính tự chủ cao, vượt trội hơn con người trong hầu hết các công việc có giá trị kinh tế.

Tổ chức phi lợi nhuận ban đầu (nay được gọi là Quỹ OpenAI) vẫn giữ quyền kiểm soát về mặt lý thuyết đối với tổ chức vì lợi nhuận. Tuy nhiên, cơ chế xác định khi nào AGI đạt được đã thay đổi đáng kể.

Trước đây, hội đồng quản trị phi lợi nhuận có toàn quyền quyết định thời điểm đạt được AGI, một động thái về cơ bản sẽ chấm dứt quan hệ đối tác với Microsoft.

Đây là một thay đổi then chốt. Hơn nữa, quyền của Microsoft đối với các phương pháp nghiên cứu bí mật của OpenAI sẽ vẫn được duy trì cho đến khi hội đồng chuyên gia xác minh AGI hoặc đến năm 2030, tùy điều kiện nào đến trước. Microsoft cũng sẽ giữ lại một số quyền thương mại đối với các sản phẩm "hậu AGI".

Bất chấp các tuyên bố, cấu trúc mới của OpenAI vấp phải nhiều hoài nghi. Mặc dù Quỹ OpenAI sẽ tài trợ 25 tỷ USD cho các hoạt động y tế và bảo vệ an ninh mạng do AI, các nhà phê bình cho rằng quyền kiểm soát của tổ chức phi lợi nhuận chỉ là "ảo tưởng".

Ông Robert Weissman, đồng chủ tịch của tổ chức phi lợi nhuận Public Citizen, nhận định rằng thỏa thuận này không đảm bảo tính độc lập. Ông ví tổ chức phi lợi nhuận này như một công cụ phục vụ lợi ích của tổ chức vì lợi nhuận và cho rằng "không có bằng chứng nào cho thấy tổ chức phi lợi nhuận từng áp đặt các giá trị của mình lên tổ chức vì lợi nhuận".

Hoàng Thái