Thu đến 3 tỷ/năm, người nông dân Khánh Hòa đang làm giàu từ "thiên nhiên" như thế nào?
Mô hình này giúp nông dân Khánh Hòa thu tiền tỷ mỗi năm, đồng thời mở ra hướng phát triển nông nghiệp xanh bền vững.
Câu chuyện người nông dân Khánh Hòa làm giàu từ thiên nhiên
Giữa vùng đất Nam Ninh Hòa (tỉnh Khánh Hòa), trang trại Sản Việt Farm của anh Nguyễn Minh Thành đang thu hút sự chú ý của giới nông nghiệp nhờ cách làm khác biệt: Phát triển mô hình nuôi ong dú hữu cơ tuần hoàn. Chỉ sau bốn năm, từ vỏn vẹn gần 100 tổ ban đầu, trang trại nay đã có tới gần 3.000 tổ ong, mở ra hướng đi bền vững cho nông dân trong thời kỳ chuyển đổi nông nghiệp xanh.
Ong dú là loài ong nhỏ, hiền, không đốt người được nuôi trong điều kiện hoàn toàn thuận tự nhiên. Trên diện tích 130 ha, Sản Việt Farm tận dụng hệ sinh thái phong phú của vườn dừa, xoài và các thảm thực vật bản địa để tạo nguồn phấn, mật tự nhiên. Cả khu vực được kiểm soát nghiêm ngặt, nói không với thuốc bảo vệ thực vật, nhờ đó sản phẩm mật ong thu được giữ nguyên hương vị tự nhiên, vị ngọt thanh pha chút chua nhẹ đặc trưng.
Anh Thành cho biết, trang trại áp dụng các thùng gỗ chuyên dụng giúp đàn ong ổn định trước thời tiết khắc nghiệt, đồng thời chủ động tách đàn theo mùa thuận lợi để nhân giống khỏe mạnh.
“Chúng tôi chú trọng từng khâu kỹ thuật để vừa đảm bảo năng suất, vừa giữ cân bằng sinh thái. Mỗi tổ ong đều là một phần trong hệ thống nông nghiệp tuần hoàn của trang trại”, anh nói.
Theo anh Bùi Kim Anh, chuyên gia kỹ thuật với 10 năm kinh nghiệm nuôi ong dú tại Quảng Nam, nghề này có ưu điểm dễ thực hiện, ít công chăm sóc nhưng người nuôi phải đảm bảo nguồn thức ăn sạch.
Ông chia sẻ: “Vị trí nuôi quyết định thành bại. Nếu khu vực bị phun thuốc hóa học, ong sẽ yếu và giảm mật. Việc kiểm tra tổ định kỳ 5–10 ngày một lần giúp phát hiện sớm thiên địch như thạch sùng, ấu trùng hoặc nấm mốc, tránh thiệt hại cho đàn ong”.
Hướng sinh kế mới cho nông dân miền núi
Dù đang trong giai đoạn tập trung nhân đàn, sản lượng mật ong dú tại Sản Việt Farm vẫn đạt trung bình 100 lít mỗi tháng, mang lại doanh thu ổn định với giá bán 1 triệu đồng/lít. Không dừng ở đó, trang trại mới đầu tư máy hạ thủy phần bằng công nghệ tách chân không, giúp mật ong giữ được màu vàng sáng, hương vị nguyên bản và gia tăng giá trị sản phẩm lên 1,6 triệu đồng/lít. Sản phẩm cũng đang trong quá trình đăng ký chương trình OCOP nhằm khẳng định thương hiệu địa phương.
Tổng doanh thu từ mật ong và con giống mỗi năm ước đạt hơn 3 tỷ đồng, nhưng theo anh Thành giá trị lớn nhất lại nằm ở khả năng chia sẻ mô hình cho cộng đồng. Từ năm 2025, Sản Việt Farm triển khai chương trình hỗ trợ 20 hộ đồng bào dân tộc thiểu số tại xã Nam Ninh Hòa và Tây Ninh Hòa. Mỗi hộ được nhận 20 tổ ong dú, trị giá 40 triệu đồng, nhưng chỉ cần đóng 5 triệu đồng ban đầu; phần còn lại sẽ hoàn trả dần bằng mật ong thu hoạch sau khi đàn phát triển ổn định.
Anh Thành ước tính, chỉ sau hai năm, 20 tổ giống ban đầu có thể nhân lên 200 tổ. Với năng suất trung bình 1 lít/tổ, mỗi hộ dân có thể thu về 150–200 triệu đồng/năm, mức thu nhập cao hơn nhiều so với mô hình nuôi bò truyền thống.
“Ong dú hiền, không chích, lại ít công chăm sóc – rất phù hợp với điều kiện của bà con miền núi”, anh nói, nhấn mạnh mục tiêu của mình là biến con ong nhỏ thành sinh kế lớn.
Sản Việt Farm không chỉ chứng minh tính khả thi của kinh tế nông nghiệp tuần hoàn, mà còn gợi mở con đường phát triển mới cho nông dân trong bối cảnh nông nghiệp Việt Nam đang chuyển mình theo hướng xanh, sạch và bền vững.