Không chỉ có tên lửa và tàu ngầm, đây là bộ ba hạt nhân mạnh nhất của Nga
Nga vừa tổ chức tập trận bộ ba hạt nhân gồm RS-24 Yars, tàu ngầm Bryansk và máy bay Tu-95MS.
Bộ ba hạt nhân
Ngày 22/10, Nga tiến hành cuộc tập trận bộ ba hạt nhân quy mô lớn, huy động đồng thời ba thành phần chiến lược: tên lửa đạn đạo liên lục địa RS-24 Yars, tàu ngầm chiến lược Bryansk mang tên lửa Sineva và máy bay ném bom tầm xa Tu-95MS, dưới sự giám sát trực tiếp của Tổng thống Vladimir Putin. Đây là hoạt động nhằm kiểm tra khả năng sẵn sàng chiến đấu, phối hợp và độ tin cậy của hệ thống răn đe hạt nhân ba tầng – đất liền, biển và không trung.
RS-24 Yars, còn được biết đến với tên Topol-M nâng cấp, là nền tảng chủ lực của lực lượng tên lửa chiến lược đất liền Nga, đại diện cho “nhánh đất” trong bộ ba hạt nhân. Hệ thống này được phóng từ bệ cơ động PU 15U175M, có khả năng di chuyển và ẩn náu linh hoạt, khó bị phát hiện bởi vệ tinh do thám.
Trong cuộc tập trận, một quả Yars được phóng từ bãi thử Plesetsk tới bãi Kura ở Kamchatka, vượt hàng nghìn km, đạt độ chính xác cao. Về công nghệ, RS-24 Yars sử dụng động cơ nhiên liệu rắn ba tầng, tầm bắn hơn 11.000 km, mang đầu đạn MIRV (nhiều đầu đạn hạt nhân độc lập), mỗi đầu đạn công suất tới 500 kiloton. Hệ thống dẫn đường quán tính kết hợp GPS/GLONASS và vỏ bọc composite giúp tên lửa sống sót cao trước đòn tấn công phủ đầu, đồng thời có khả năng vượt qua các lá chắn phòng thủ tên lửa như THAAD hay Aegis. Hiện Nga duy trì hơn 100 bệ phóng Yars trong trạng thái sẵn sàng chiến đấu.
Ở nhánh “biển”, tâm điểm là tàu ngầm chiến lược Bryansk, thuộc dự án 667BDRM Delfin (Delta IV theo phân loại NATO). Con tàu dài 167 mét, lượng giãn nước 18.200 tấn, có thể lặn sâu hơn 300 mét và hoạt động liên tục trong nhiều tháng nhờ lò phản ứng hạt nhân VM-4SG.
Trong bài tập, Bryansk phóng thành công tên lửa đạn đạo phóng từ tàu ngầm R-29RMU2 Sineva từ vùng biển Barents. Sineva là loại ICBM ba tầng sử dụng nhiên liệu lỏng hypergolic, có thể khởi động chỉ trong một phút, với tầm bắn từ 8.300 đến hơn 11.500 km. Tên lửa mang 4 đầu đạn hạt nhân độc lập, tổng khối lượng hơn 2,8 tấn, sai số CEP chỉ khoảng 250 mét – độ chính xác cao hơn nhiều so với chuẩn SLBM thế hệ cũ. Tàu Bryansk mang theo 16 quả Sineva, cấu thành “rừng tên lửa” dưới biển, được bao bọc bằng lớp vỏ titan giảm tiếng ồn, khiến việc phát hiện gần như bất khả thi.
“Ông già” siêu bền trong không quân tầm xa Nga
Khép lại bộ ba là nhánh “không” với Tu-95MS, phiên bản hiện đại hóa của dòng máy bay ném bom chiến lược Tu-95 “Bear” huyền thoại từ thời Chiến tranh Lạnh. Trong tập trận, Tu-95MS đã mô phỏng các cuộc tấn công bằng tên lửa hành trình Kh-101/Kh-102, phối hợp nhịp nhàng với lực lượng tên lửa và hải quân, thể hiện khả năng tác chiến phối hợp liên binh chủng.
Về thiết kế, Tu-95MS sử dụng bốn động cơ turboprop Kuznetsov NK-12, tốc độ 830 km/h, trần bay 13.700 mét và tầm hoạt động trên 15.000 km mà không cần tiếp nhiên liệu. Máy bay có thể mang 16 tên lửa hành trình hạt nhân (tầm bắn 4.500 km) hoặc đầu đạn thông thường, phục vụ cả nhiệm vụ răn đe chiến lược lẫn tấn công chính xác.
Phiên bản nâng cấp mới nhất của Tu-95MS được trang bị avionics số hóa, hệ thống điều khiển hiện đại, radar N-012 “Orel-D” và thiết bị gây nhiễu điện tử ECM, nâng cao khả năng sống sót trong không chiến hiện đại. Dù không có khả năng tàng hình như B-2 Spirit của Mỹ, Tu-95MS vẫn giữ ưu thế về tầm bay, độ tin cậy và khả năng mang tải lớn, giúp Nga duy trì năng lực răn đe toàn cầu với chi phí thấp hơn đáng kể.
Giới chuyên gia nhận định, cuộc tập trận bộ ba hạt nhân lần này không chỉ là kiểm tra kỹ thuật và khả năng phối hợp tác chiến, mà còn là bước phô diễn năng lực công nghệ quốc phòng. Việc Nga duy trì đồng thời ba thành phần chiến lược (đất, biển, không) giúp hệ thống răn đe hạt nhân đạt tính phân tán, linh hoạt và khả năng sống sót cao, đảm bảo rằng “bộ ba hạt nhân” vẫn là trụ cột sức mạnh quân sự của thế kỷ 21.