Khi nông dân Đồng Nai kiếm về doanh thu 25 tỷ đồng/năm từ “vàng ngọt” của thiên nhiên
Nông dân Đồng Nai đã biến nghề truyền thống thành mô hình sản xuất hiện đại, xuất khẩu sản phẩm sang nhiều thị trường quốc tế.
Từng giọt mật và hành trình khẳng định thương hiệu
Hơn 25 năm gắn bó với nghề nuôi ong, anh Lê Lộc Quân (xã Dầu Giây, tỉnh Đồng Nai) đã biến niềm đam mê thành sự nghiệp, đưa mật ong Việt Nam vươn ra thị trường quốc tế. Được vinh danh là Nông dân Việt Nam xuất sắc năm 2025, anh Quân là minh chứng sống động cho tinh thần đổi mới và khát vọng vươn lên của nông dân thời đại số.
Cơ duyên đến với nghề của anh Quân bắt đầu từ năm 1999. Sau khi hoàn thành nghĩa vụ quân sự, anh vẫn chưa xác định được con đường lập nghiệp cho riêng mình. Trong một lần tình cờ đến thăm trại ong của người quen, hình ảnh những chú ong miệt mài tạo mật đã khiến anh “say nghề” ngay từ ánh nhìn đầu tiên. Anh quyết định thử sức với nghề nuôi ong.
Ban đầu, anh chỉ có vài đàn ong nhỏ, phải di chuyển liên tục theo mùa hoa để tìm nguồn mật. Mật thu được khi ấy chủ yếu bán cho các công ty chế biến, giá trị thấp.
“Mỗi lần mang mật đi bán, tôi thấy sản phẩm của mình chẳng khác ai, giá lại rẻ. Tôi tự nhủ phải làm khác đi, phải nâng tầm giá trị sản phẩm của người nông dân”, anh Quân nhớ lại.
Sau nhiều năm học hỏi, năm 2015, anh thành lập cơ sở mật ong Quân Phát, mạnh dạn loại bỏ khâu trung gian và bán trực tiếp cho người tiêu dùng. Anh liên tục cải tiến quy trình, áp dụng công nghệ cao vào sản xuất: kiểm soát nguồn hoa, sử dụng thùng nuôi tiêu chuẩn, và đầu tư hệ thống tách mật ly tâm để đảm bảo độ tinh khiết cao nhất. Dẫu vậy, trên thị trường đầy cạnh tranh, thương hiệu nhỏ của anh gặp nhiều khó khăn. Người tiêu dùng vẫn ưu tiên sản phẩm có tên tuổi, trong khi cơ sở địa phương ít được biết đến.
“Chúng tôi chỉ có một cách duy nhất là chứng minh bằng chất lượng”, anh chia sẻ.
Năm 2017, bước ngoặt đến khi anh tham gia hội thảo trong khuôn khổ dự án EU-Mutrap. Lần đầu tiên, anh được tiếp cận các tiêu chuẩn khắt khe của thị trường châu Âu về mật ong xuất khẩu – từ quy trình thu hoạch, bảo quản đến phân tích dư lượng hóa chất. Sau khóa học, anh nhận chứng chỉ hoàn thành đào tạo nâng cao về cải thiện chất lượng mật ong Việt Nam để đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế.
“Lúc ấy, tôi vừa vui vừa lo. Nhưng thay vì sợ hãi, tôi coi đó là cơ hội để thay đổi. Tôi đầu tư lại toàn bộ quy trình nuôi, thu hoạch và đóng gói, hướng đến thị trường cao cấp”, anh kể thêm.
Mật ong “chín” và mô hình liên kết nông dân kiểu mới
Từ năm 2020, anh Quân bắt đầu áp dụng phương pháp nuôi ong cầu kế, giúp mật đạt độ chín tự nhiên, thơm đậm và giữ nguyên enzym tự nhiên. Năm 2022, anh tiếp tục phát triển dòng mật ong bánh tổ nguyên sáp, sản phẩm đòi hỏi kỹ thuật cao và đàn ong khỏe hơn gấp nhiều lần so với nuôi truyền thống.
“Đàn ong phải luyện mật liên tục 25 ngày, không được xáo trộn. Khi đạt độ chín, mật đặc sánh, hàm lượng dinh dưỡng cao gấp đôi. Đây là dòng sản phẩm mà tôi tâm đắc nhất”, anh Quân nói.
Thành công đến sau nhiều năm kiên trì nghiên cứu. Năm 2023, mật ong bánh tổ Quân Phát chính thức xuất khẩu lô hàng đầu tiên ra nước ngoài, với sản lượng lên đến 30.000 hộp/tháng. Sản phẩm nhanh chóng được đón nhận tại nhiều thị trường, mở đường cho kế hoạch mở rộng sang Nhật Bản, Úc và châu Âu.
Không chỉ làm giàu cho bản thân, anh Quân còn đóng vai trò hạt nhân kết nối cộng đồng nông dân. Hiện anh liên kết với hơn 100 hộ chăn nuôi ong trên cả nước, chia sẻ kỹ thuật, hỗ trợ giống và bao tiêu sản phẩm.
Nhờ mô hình liên kết, nhiều hộ xung quanh đã có thu nhập ổn định 300–350 triệu đồng/năm, góp phần tạo việc làm bền vững cho khu vực nông thôn Đồng Nai. Các sản phẩm của cơ sở như mật ong bánh tổ và mật ong ly tâm đều đạt chuẩn OCOP 3 sao, được đăng ký sở hữu trí tuệ và phân phối trên các sàn thương mại điện tử.
Hiện nay, cơ sở Quân Phát có doanh thu hơn 25 tỷ đồng/năm, tạo việc làm thường xuyên cho hàng chục lao động địa phương. Anh Quân vẫn tiếp tục đầu tư máy móc mới, chuẩn bị cho kế hoạch đạt OCOP 4 sao và xây dựng thương hiệu mật ong Việt đạt chuẩn quốc tế.