Bộ Xây dựng chốt kịch bản khai thác, sân bay Long Thành và Tân Sơn Nhất được phân vai ra sao?
Sân bay Long Thành sắp đón chuyến bay đầu tiên, phương án phân chia tỷ lệ khai thác nội địa - quốc tế với Tân Sơn Nhất đã được chốt và sẽ áp dụng từ năm 2026.
Cảng hàng không quốc tế (HKQT) Long Thành đang bước vào giai đoạn hoàn thiện cuối cùng, sẵn sàng cho chuyến bay thương mại đầu tiên dự kiến cất cánh ngày 19/12/2025.
Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tại Văn bản số 8796/VPCP-CN ngày 17/9/2025, Bộ Xây dựng vừa có báo cáo về phương án khai thác giai đoạn 1 của cảng hàng không này, đồng thời đưa ra định hướng phân chia hoạt động với sân bay Tân Sơn Nhất.
Phân chia khai thác giữa Long Thành và Tân Sơn Nhất
Theo báo cáo, phương án khai thác được xây dựng dựa trên Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, xác định sân bay Long Thành và san bay Tân Sơn Nhất sẽ là cặp cảng hàng không quốc tế cùng khai thác.
Nhà nước sẽ giữ vai trò chủ động trong việc điều phối và phân định tỷ lệ chuyến bay quốc tế - nội địa tại từng cảng theo từng giai đoạn, phù hợp với tình hình thực tế.
Trong giai đoạn đầu, Cảng HKQT Long Thành được giao đảm nhận 80% số chuyến bay quốc tế và 10% chuyến bay nội địa.
Toàn bộ các đường bay quốc tế trên 1.000 km sẽ được khai thác chủ yếu tại Long Thành, còn những đường bay khác sẽ do các hãng hàng không lựa chọn. Phương án khai thác bay nội địa sẽ theo lựa chọn của các hãng hàng không Việt Nam.
Riêng các đường bay trục Hà Nội – TP.HCM và Đà Nẵng – TP.HCM, Long Thành dự kiến vận chuyển từ 10 đến 12% sản lượng hành khách.
Còn đối với Cảng HKQT Tân Sơn Nhất sẽ khai thác 20% các chuyến bay quốc tế, chủ yếu dưới 1.000 km như các tuyến kết nối TP.HCM với Thái Lan, Campuchia và Lào, cùng 90% các chuyến bay nội địa. Phương án khai thác nội địa sẽ theo lựa chọn của các hãng hàng không Việt Nam.
Tỷ lệ phân bổ cho Cảng HKQT Long Thành khai thác 80% các chuyến bay quốc tế và 10% các chuyến bay nội địa, Cảng HKQT Tân Sơn Nhất sẽ khai thác 20% các chuyến bay quốc tế và 90% các chuyến bay nội địa sẽ được xem xét, điều chỉnh sau 5 năm khai thác thực tế.
Chuẩn bị kỹ lưỡng cho giai đoạn vận hành
Để bảo đảm công tác vận hành khai thác đạt chất lượng và đáp ứng mục tiêu của dự án, Thủ tướng Chính phủ đã giao Bộ Xây dựng thành lập Tổ công tác chuẩn bị khai thác Cảng HKQT Long Thành. Trong quá trình này, Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) đã thuê Liên danh Incheon Airport (IAC) làm tư vấn quốc tế nhằm xây dựng phương án quản lý và khai thác, hướng tới tối ưu hiệu quả đầu tư.
Đơn vị tư vấn đã hoàn thiện bộ tài liệu Khái niệm khai thác (CONOPS) cùng Kế hoạch tổng thể đưa sân bay Long Thành vào hoạt động, trong đó có nghiên cứu chi tiết về cách phân chia khai thác giữa Long Thành và Tân Sơn Nhất.
Trong quá trình nghiên cứu, IAC đã đề xuất 2 phương án, đồng thời kiến nghị lựa chọn phương án chuyển toàn bộ chuyến bay quốc tế thường lệ từ Tân Sơn Nhất về Long Thành.
Theo đánh giá, cách làm này sẽ thuận tiện hơn cho việc quản lý, giúp tối ưu hóa nguồn lực và phù hợp với định hướng dài hạn đưa Long Thành trở thành trung tâm trung chuyển khu vực, có khả năng cạnh tranh với các cảng hàng không lớn trên thế giới.
Tuy nhiên, trên cơ sở đề xuất của ACV, Bộ Xây dựng đã chỉ đạo Cục Hàng không Việt Nam và ACV tiếp tục nghiên cứu, đối chiếu với kinh nghiệm khai thác của các cặp cảng hàng không quốc tế khác, đồng thời xem xét về mục tiêu phát triển, phương án tổ chức quản lý, năng lực hạ tầng, dịch vụ thương mại cũng như lộ trình chuyển đổi.
Kết quả cho thấy, các bên đã thống nhất lựa chọn phương án phân chia khai thác giữa Long Thành và Tân Sơn Nhất theo đúng định hướng dự án được phê duyệt, đồng thời xác định lộ trình chi tiết cho việc chuyển giao để bảo đảm hiệu quả đầu tư.
Bộ Xây dựng khẳng định Cảng HKQT Long Thành là dự án trọng điểm quốc gia, có quy mô và tính chất phức tạp, hiện đang được khẩn trương triển khai để kịp tiến độ khai thác. Do vậy, việc chuẩn bị kỹ lưỡng phương án khai thác được coi là yếu tố quyết định, giúp quá trình chuyển tiếp từ giai đoạn xây dựng sang vận hành diễn ra an toàn, đồng bộ và đạt hiệu quả ngay từ những ngày đầu. Trong đó, đặc biệt quan trọng là sự phối hợp khai thác giữa Long Thành và Tân Sơn Nhất theo lộ trình rõ ràng, bảo đảm đúng mục tiêu đã đặt ra.
“Bộ Xây dựng sẽ tiếp tục tổ chức đánh giá, chủ động điều phối và phân định hợp lý tỷ lệ chuyến bay quốc tế – nội địa tại từng cảng trong từng giai đoạn, nhằm khai thác hiệu quả đồng thời cả Cảng HKQT Long Thành và Cảng HKQT Tân Sơn Nhất”, văn bản nêu rõ.