Cơ quan quản lý phạt nặng 3 nhà vàng và một ngân hàng lớn
Ba thương hiệu vàng lớn là Công ty TNHH MTV Vàng bạc Đá quý Sài Gòn, Tập đoàn Vàng bạc Đá quý DOJI, Công ty TNHH Bảo Tín Minh Châu và một ngân hàng vừa bị xử phạt vì cạnh tranh không lành mạnh trong hoạt động kinh doanh vàng.
Ngày 23/9, Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia công bố đã ban hành ba quyết định xử phạt hành chính đối với ba doanh nghiệp kinh doanh vàng lớn trong nước gồm Công ty TNHH MTV Vàng bạc Đá quý Sài Gòn (SJC), Công ty CP Tập đoàn Vàng bạc Đá quý DOJI; Công ty TNHH Bảo Tín Minh Châu và Ngân hàng TMCP Tiên Phong (TPBank). Mỗi đơn vị bị phạt 200 triệu đồng vì hành vi cạnh tranh không lành mạnh, cụ thể là cung cấp thông tin gây nhầm lẫn nhằm thu hút khách hàng của các đơn vị khác.
Theo quyết định của cơ quan quản lý, ngoài khoản tiền phạt, cả ba công ty phải công khai cải chính các thông tin sai lệch trên toàn bộ kênh truyền thông chính thức, bao gồm website và các nền tảng trực tuyến đang vận hành. Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia cho biết quá trình điều tra được tiến hành trong thời gian dài và dù các bên đã chủ động phối hợp cung cấp tài liệu cũng như áp dụng một số biện pháp giảm thiểu hậu quả, hành vi vi phạm vẫn bị đánh giá là nghiêm trọng, ảnh hưởng tới tính minh bạch của thị trường vàng.
Nhưng lần trước đó
Được biết, đây không phải lần đầu những “ông lớn” trong ngành kinh doanh vàng phải nhận án phạt. Hồi tháng 5/2025, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam từng công bố kết quả thanh tra cho thấy nhiều vi phạm của cả ba doanh nghiệp SJC, DOJI và Bảo Tín Minh Châu, theo đó đã bị xử phạt với mức từ 1,3 đến 2,6 tỷ đồng tùy đơn vị, liên quan đến việc không tuân thủ các quy định về báo cáo và quản lý hoạt động kinh doanh vàng.
Cụ thể, cơ quan chức năng phát hiện các hành vi như không gửi báo cáo, báo cáo không đầy đủ hoặc nộp chậm về tình hình mua bán vàng miếng. Đây là nghĩa vụ pháp lý được quy định rõ trong các thông tư và nghị định quản lý kinh doanh vàng, nhằm bảo đảm Nhà nước kiểm soát được các dòng chảy vàng trong nền kinh tế và ngăn chặn các hoạt động đầu cơ, thao túng giá.
Đáng chú ý, Bảo Tín Minh Châu còn bị xác định nhiều lần cung cấp thông tin gây hiểu lầm về sản phẩm, từ đó lôi kéo khách hàng của đối thủ. DOJI cũng bị phát hiện thực hiện một loạt hoạt động kinh doanh vàng qua các nền tảng trực tuyến, dù chưa có giấy phép theo quy định. Những nền tảng này được sử dụng để quảng bá, bán vàng, thậm chí cho vay và giữ hộ vàng miếng, vi phạm nghiêm trọng các quy định về quản lý kinh doanh vàng cũng như thương mại điện tử.
Không chỉ dừng lại ở đó, cả DOJI và Bảo Tín Minh Châu còn bị chỉ ra thiếu minh bạch trong công khai thông tin về quy trình vận chuyển, giải quyết khiếu nại và bảo mật dữ liệu cá nhân trên các kênh thương mại điện tử. Thậm chí, cơ quan thanh tra còn ghi nhận một số giao dịch bán vàng cao hơn giá niêm yết, gây ảnh hưởng tới quyền lợi người tiêu dùng và trật tự thị trường.
Ngoài ra, cả ba doanh nghiệp đều vi phạm quy định về phòng, chống rửa tiền, đây là một lĩnh vực được pháp luật quy định chặt chẽ nhằm ngăn chặn việc sử dụng vàng cho các mục đích bất hợp pháp. Kết quả điều tra cho thấy các lỗi phổ biến bao gồm:
Chưa ban hành đầy đủ quy định nội bộ về phòng, chống rửa tiền; không phân loại khách hàng theo mức độ rủi ro, thiếu đánh giá rủi ro định kỳ; không thiết lập hệ thống xác định khách hàng là cá nhân có ảnh hưởng chính trị (PEP); không báo cáo giao dịch có giá trị lớn theo quy định; chưa tổ chức đào tạo hoặc kiểm toán nội bộ liên quan đến công tác phòng, chống rửa tiền; hồ sơ nhận biết khách hàng không được lưu trữ đầy đủ, thiếu cơ chế kiểm soát nội bộ và không phân công cán bộ phụ trách chuyên trách.
Theo mức xử phạt hành chính, Công ty SJC bị phạt tổng cộng 2,14 tỷ đồng, DOJI bị phạt 1,365 tỷ đồng, trong khi Bảo Tín Minh Châu chịu mức phạt cao nhất 2,64 tỷ đồng cho các vi phạm liên quan đến phòng, chống rửa tiền.
Việc ba thương hiệu vàng có ảnh hưởng lớn trên thị trường cùng lúc bị xử lý cho thấy các cơ quan quản lý đang siết chặt giám sát hoạt động kinh doanh vàng, lĩnh vực vốn tiềm ẩn nhiều rủi ro về đầu cơ và rửa tiền.
Trong bối cảnh giá vàng trong nước liên tục biến động mạnh, sự minh bạch của các doanh nghiệp đầu ngành đóng vai trò quan trọng để thị trường vận hành ổn định. Việc công khai thông tin, tuân thủ chế độ báo cáo và các quy định phòng chống rửa tiền không chỉ là nghĩa vụ pháp lý mà còn giúp bảo vệ niềm tin của người tiêu dùng.