Lãi suất cho vay và huy động còn dư địa giảm về cuối năm
Tháng 8/2025 ghi nhận mặt bằng lãi suất duy trì ổn định nhờ thanh khoản dồi dào, trong khi tỷ giá VND/USD tiếp tục tăng bất chấp biện pháp can thiệp của Ngân hàng Nhà nước.
Theo báo cáo kinh tế vĩ mô của MBS, sau giai đoạn biến động đầu tháng 8, lãi suất liên ngân hàng kỳ hạn qua đêm đã giảm xuống mức 1,6% vào ngày 28/8 – thấp nhất trong hai tháng. Diễn biến này xảy ra bất chấp Ngân hàng Nhà nước (NHNN) hút ròng hơn 25.000 tỷ đồng qua thị trường mở. Cuối tháng, lãi suất qua đêm tăng trở lại 3,8% do nhu cầu chi tiêu cận lễ Quốc khánh. Các kỳ hạn 1 tuần đến 1 tháng dao động quanh 4,2% – 5,2%.
Ở mảng huy động, mặt bằng lãi suất gần như không thay đổi. Tính đến cuối tháng 8, lãi suất kỳ hạn 12 tháng tại nhóm ngân hàng thương mại cổ phần tư nhân đạt bình quân 4,89%, giảm 16 điểm cơ bản so với đầu năm; trong khi nhóm ngân hàng quốc doanh giữ nguyên ở mức 4,7%. Đáng chú ý, tín dụng toàn hệ thống đã tăng 11,8% so với cuối 2024 và 20,6% so với cùng kỳ, nhưng lãi suất vẫn ổn định nhờ thanh khoản dư thừa sau các đợt bơm ròng trước đó.
Lãi suất cho vay bình quân đến ngày 31/8 đã giảm 0,56 điểm phần trăm so với cuối năm 2024, xuống mức 6,38%. MBS dự báo lãi suất huy động kỳ hạn 12 tháng của khối tư nhân có thể giảm thêm 2 điểm cơ bản, về mức 4,7% vào cuối năm nay, nhờ chính sách điều hành của NHNN kết hợp với kỳ vọng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) cắt giảm lãi suất thêm 50 điểm cơ bản trong quý IV/2025.
Trái ngược xu hướng hạ nhiệt của lãi suất, tỷ giá VND/USD duy trì đà tăng trong tháng 8 do nhu cầu ngoại tệ trong nước gia tăng, nhất là nhập khẩu nguyên vật liệu phục vụ mùa sản xuất cuối năm. Tỷ giá liên ngân hàng kết tháng ở mức 26.345 VND/USD, tăng 3,5% so với đầu năm; tỷ giá trên thị trường tự do đạt 26.685 VND/USD, tăng 3,6%. Trong khi đó, tỷ giá trung tâm giảm nhẹ 0,04% so với tháng trước, xuống 25.240 VND/USD nhưng vẫn cao hơn 3,7% so với đầu năm.
Để ổn định thị trường, NHNN đã triển khai bán USD thông qua hợp đồng kỳ hạn 180 ngày với giá 26.550 VND/USD. Đây được đánh giá là biện pháp linh hoạt, vừa hỗ trợ tâm lý thị trường, vừa bảo toàn dự trữ ngoại hối nhờ cơ chế hủy ngang hợp đồng. Tuy nhiên, tỷ giá chỉ hạ nhiệt trong ngắn hạn rồi nhanh chóng quay đầu tăng trở lại vào cuối tháng.
MBS dự báo, dù Fed bước vào chu kỳ cắt giảm lãi suất mới, áp lực nội tại vẫn là yếu tố chính khiến tỷ giá tăng. Thặng dư thương mại năm 2025 dự kiến thu hẹp còn 4 – 8 tỷ USD, trong khi nhập khẩu tăng mạnh và dòng vốn FDI chậm lại. Bên cạnh đó, chênh lệch lãi suất USD – VND và sự chênh lệch giá vàng trong nước – thế giới cũng góp phần duy trì sức ép. Theo đó, tỷ giá trung bình cả năm 2025 được dự báo ở mức 26.600 – 26.750 VND/USD, tương đương mức tăng 4,5 – 5% so với đầu năm.