Hơn 230 doanh nghiệp hướng tới sản xuất 100% xe điện vào 2035
230 doanh nghiệp cùng đặt mục tiêu 100% xe điện vào năm 2035, mở ra cuộc chơi khốc liệt định hình lại tương lai ngành xe Việt Nam.
Mục tiêu sản xuất 100% xe điện vào năm 2035
Chiều 9/9 tại Hà Nội, Hiệp hội Ô tô, Xe máy, Xe đạp Việt Nam (VAMOBA) đã tổ chức Đại hội lần thứ IV, nhiệm kỳ 2025-2030, công bố tầm nhìn phát triển mới sau hơn 34 năm hoạt động. Hiệp hội đặt mục tiêu đến năm 2035, toàn bộ ô tô và xe máy của các thành viên sẽ là xe điện thân thiện với môi trường.
Theo Chủ tịch VAMOBA Phạm Cường, bước vào giai đoạn mới, Hiệp hội định hướng trở thành tổ chức uy tín hàng đầu khu vực, đóng vai trò cầu nối giữa doanh nghiệp, Nhà nước và xã hội.
Tầm nhìn phát triển tập trung vào chuyển đổi số toàn diện với việc xây dựng hệ sinh thái số, ứng dụng trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, Internet vạn vật và thương mại điện tử. Đồng thời, VAMOBA thúc đẩy sản xuất phương tiện xanh như xe điện, xe hybrid, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc tế và quảng bá thương hiệu “Made in Vietnam” ra thế giới.
Được thành lập từ năm 1991, tiền thân là Hiệp hội Xe đạp, Xe máy Việt Nam, đến nay VAMOBA có hơn 230 hội viên, trong đó khoảng 30 doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp xe hai bánh và hơn 200 doanh nghiệp phụ tùng. Mỗi năm, các đơn vị này sản xuất trung bình gần 400.000 xe máy và 1 triệu xe đạp, với 93% tiêu thụ trong nước và 7% xuất khẩu.
Trong mảng xe điện, các doanh nghiệp hội viên đang đẩy mạnh phát triển sản phẩm và hạ tầng sạc. Năm 2025, hơn 500 trạm sạc được đưa vào hoạt động tại các thành phố lớn; đến 2027, con số này dự kiến vượt 2.000.
Hiệp hội cũng đặt mục tiêu trong năm nay, 100% hội viên có ít nhất một dòng sản phẩm xe điện; đến năm 2030, xe điện chiếm 40% sản lượng và lượng phát thải CO₂ giảm 50% so với năm 2020; hướng tới 2035, toàn bộ sản phẩm đều là phương tiện thân thiện với môi trường.
Ông Nguyễn Đông Phong, Giám đốc Trung tâm Thử nghiệm khí thải (Cục Đăng kiểm Việt Nam), lưu ý rằng VAMOBA cần triển khai lộ trình chuyển đổi xanh gắn với mục tiêu phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050.
Đồng thời, Hiệp hội phải tích cực hỗ trợ doanh nghiệp sản xuất, nhập khẩu, phân phối xe điện đáp ứng tiêu chuẩn khí thải, cũng như phối hợp cơ quan quản lý xây dựng hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn và quy trình kiểm định cho mô tô, xe gắn máy, xe điện, xe hybrid và phương tiện sử dụng năng lượng sạch.
Cuộc đua xe điện sôi động trong thập kỷ mới
Việc VAMOBA đặt mục tiêu đến năm 2035 toàn bộ sản phẩm của hội viên đều là xe điện được xem như “cú hích” khởi động một thập kỷ cạnh tranh khốc liệt. Đây không chỉ là bước đi phù hợp với cam kết phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, mà còn mở ra một cuộc đua toàn diện về công nghệ, hạ tầng và thị phần.
Trong 10 năm tới, Việt Nam sẽ chứng kiến một “cuộc chơi xe điện” sôi động với sự tham gia của hàng loạt “tay chơi” trong và ngoài nước. Sân chơi đã được định hình rõ ràng: đến năm 2030, xe điện phải chiếm ít nhất 40% sản lượng; và tới 2035, 100% phương tiện mới sẽ chuyển sang điện hóa. Cùng lúc, Hà Nội chuẩn bị thực thi Chỉ thị 20/CT-TTg, theo đó từ 1/7/2026 sẽ cấm xe máy xăng hoạt động trong Vành đai 1 – chính sách mang tính bước ngoặt, biến điện hóa không còn là lựa chọn mà trở thành lộ trình bắt buộc.
Nắm bắt xu thế tất yếu, nhiều doanh nghiệp đã chủ động nhập cuộc. VinFast hiện giữ lợi thế tiên phong nhờ hệ sinh thái hạ tầng sạc - đổi pin quy mô lớn và danh mục sản phẩm trải dài từ xe máy phổ thông đến ô tô cao cấp. Hãng đặt mục tiêu triển khai tới 150.000 trạm đổi pin xe máy điện trên toàn quốc, trong đó 1.000 trạm sẽ xuất hiện ngay từ tháng 10/2025, đạt 50.000 trạm vào cuối năm và hoàn thành toàn bộ kế hoạch trong vòng 3 năm.
Nếu thành công, đây sẽ là lợi thế hạ tầng vượt xa cả hệ thống cây xăng truyền thống. Song song, VinFast liên tục tung ra các mẫu xe mới, áp dụng chính sách thuê – đổi pin để kéo gần chi phí vận hành với xe xăng, từng bước chiếm lĩnh niềm tin người tiêu dùng.
Không đứng ngoài cuộc, các “ông lớn Nhật Bản” như Honda, Yamaha, Piaggio cũng đã có những bước đi đầu tiên. Honda ra mắt mẫu EM1 e: và đặt mục tiêu tiêu thụ 3,5 triệu xe máy điện toàn cầu vào 2030, trong khi Yamaha và Piaggio cũng đã thử nghiệm sản phẩm tại Việt Nam. Tuy nhiên, nếu còn phụ thuộc quá lâu vào xe xăng, họ sẽ đối mặt nguy cơ mất thị phần vào tay những doanh nghiệp điện hóa sớm hơn.
Đáng chú ý, TMT Motors (HOSE: TMT) thông qua công ty thành viên EGREEN đang phát triển hệ thống trạm đổi pin tự động theo tiêu chuẩn châu Âu, được ví như “cây xăng thời hiện đại”. Mỗi lần thay pin chỉ mất 1–2 phút, trạm có thể lắp đặt linh hoạt ở nhiều địa điểm, giám sát qua nền tảng đám mây và mở rộng quy mô từ 5 đến 72 viên pin. Đồng thời, TMT dự kiến ra mắt dòng xe máy điện vào cuối năm 2025, khép kín chuỗi “pin - trạm - phương tiện”, tạo thế chủ động cho cuộc cạnh tranh.
Còn các startup như Dat Bike, PEGA là những “tay chơi nhỏ nhưng nhanh”. Họ không có hạ tầng lớn, nhưng đi vào phân khúc giá 20-40 triệu đồng, tấn công trực diện vào nhóm khách hàng trẻ, đô thị. Trong cuộc chơi này, startup có thể không trở thành “ông lớn”, nhưng lại đủ sức gây sức ép khiến thị trường sôi động.
Rõ ràng, với chính sách siết chặt xe xăng, người tiêu dùng buộc phải chuyển sang xe điện. Và khi đó, doanh nghiệp nào nắm trong tay hạ tầng đủ mạnh, chiến lược giá hợp lý và dịch vụ chăm sóc tốt sẽ là người chiến thắng trong cuộc chơi khốc liệt của thập kỷ tới.