Ninh Bình quyết tâm giải phóng gần 552 ha đất cho đường sắt cao tốc Bắc - Nam
Ninh Bình đang tập trung giải quyết vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam.
Khó khăn trong công tác giải phóng mặt bằng
Sáng 4/9, UBND tỉnh Ninh Bình tổ chức Hội nghị nghe báo cáo tình hình thực hiện công tác giải phóng mặt bằng dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam đoạn qua địa bàn tỉnh. Hội nghị do Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Cao Sơn chủ trì, với sự tham dự của lãnh đạo các sở, ngành và đại diện UBND các xã, phường nơi tuyến đi qua.
Theo báo cáo của Sở Xây dựng, đoạn tuyến qua địa phận Ninh Bình dài khoảng 85,9 km với 3 ga hành khách đặt tại Phủ Lý, Nam Định và Ninh Bình, cùng 3 trạm bảo trì tại xã Bình Mỹ, xã Vụ Bản và phường Yên Thắng. Tổng diện tích đất dự kiến thu hồi lên tới 551,77 ha, trong đó 34,24 ha là đất ở. Đến nay, tỉnh đã xác định sơ bộ 38 vị trí tái định cư, riêng khu tái định cư tại phường Đồng Văn đã được khởi công từ ngày 19/8/2025.
Trong định hướng quy hoạch phát triển đô thị gắn với giao thông công cộng (mô hình TOD), UBND tỉnh Ninh Bình đã giao các ban quản lý chuyên ngành tổ chức lập quy hoạch phân khu khu vực ga và vùng phụ cận. Cụ thể, khu vực ga Phủ Lý có quy mô khoảng 1.150 ha, ga Nam Định khoảng 920 ha và ga Ninh Bình lên tới 3.420 ha. Đây được xem là cơ sở để hình thành các trung tâm đô thị mới, phát triển đồng bộ hạ tầng, dịch vụ.
Tuy nhiên, quá trình giải phóng mặt bằng vẫn đối mặt nhiều khó khăn. Tuyến đường đi qua các khu dân cư đông đúc, vướng nhiều công trình tôn giáo, di tích lịch sử. Ngoài ra, hồ sơ dự án hiện tồn tại hai loại ranh giới khác nhau, gây lúng túng trong rà soát, kiểm đếm. Các địa phương kiến nghị Bộ Xây dựng sớm thống nhất phạm vi ranh giới, điều chỉnh hướng tuyến, vị trí ga và depot hợp lý hơn để giảm thiểu tác động đến đời sống dân cư.
Bên cạnh đó, các ý kiến đề xuất Trung ương có hướng dẫn cụ thể về công tác kiểm đếm, bố trí tái định cư, cũng như quan tâm phân bổ nguồn vốn kịp thời để các địa phương xây dựng khu tái định cư, bảo đảm ổn định đời sống người dân và đáp ứng tiến độ giải phóng mặt bằng đồng bộ trên toàn tuyến.
Quyết tâm bảo đảm tiến độ dự án tại Ninh Bình
Sau khi nghe báo cáo và thảo luận, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Cao Sơn ghi nhận sự chủ động của các sở, ngành và chính quyền cơ sở trong triển khai nhiệm vụ. Ông nhấn mạnh, bên cạnh kết quả đạt được, vẫn còn những bất cập cần khắc phục sớm nhằm bảo đảm tiến độ chung của dự án đường sắt cao tốc.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh giao Sở Xây dựng, với vai trò cơ quan thường trực, tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Ban Quản lý dự án đường sắt và đơn vị tư vấn để rà soát kỹ lưỡng công tác giải phóng mặt bằng, bám sát các nội dung điều chỉnh của dự án. Sở cần chủ trì xây dựng biểu mẫu báo cáo thống nhất, đảm bảo số liệu rõ ràng, chính xác giữa các địa phương, phục vụ hiệu quả công tác chỉ đạo của tỉnh.
Đồng thời, ông yêu cầu tổ giúp việc nghiên cứu, hướng dẫn các địa phương áp dụng đúng chính sách hiện hành, bảo đảm quyền lợi hợp pháp của người dân. Sở Tài chính được giao nhiệm vụ chủ động cân đối, bố trí nguồn vốn để chi trả đền bù, hỗ trợ kịp thời cho các hộ trong diện thu hồi đất.
Các xã, phường có tuyến đi qua cần quán triệt và triển khai nghiêm túc các văn bản chỉ đạo, đồng thời tiếp tục rà soát, kiểm đếm chính xác hộ dân và công trình cần hoàn trả. Việc lập kế hoạch, lộ trình cụ thể cho công tác tái định cư, bàn giao mặt bằng đúng tiến độ được xác định là ưu tiên hàng đầu. Song song với đó, chính quyền cơ sở phải tăng cường tuyên truyền, quản lý chặt chẽ quỹ đất thu hồi, ngăn chặn các hành vi vi phạm mới.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh nhấn mạnh, đời sống của người dân tái định cư phải được bảo đảm, từ cơ sở hạ tầng kỹ thuật như điện, nước đến các dịch vụ thiết yếu khác. Đây là yếu tố quyết định để tạo sự đồng thuận trong dân, góp phần thúc đẩy tiến độ dự án.
Dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam là công trình trọng điểm quốc gia, có tác động sâu rộng đến phát triển kinh tế - xã hội không chỉ của Ninh Bình mà còn của cả nước. Với vai trò là một trong những địa phương tuyến đi qua, tỉnh Ninh Bình đang nỗ lực phối hợp, tháo gỡ vướng mắc và huy động mọi nguồn lực để bảo đảm tiến độ giải phóng mặt bằng, qua đó đóng góp tích cực vào tiến trình triển khai dự án quy mô lớn này.