Thái Nguyên chi hàng chục nghìn tỷ phát triển đời sống người dân và xây dựng một mục tiêu to lớn vào năm 2030
Thái Nguyên xác định đây là nhiệm vụ lâu dài, gắn với phát triển nông nghiệp bền vững và nâng cao đời sống người dân.
Thành quả và những khoảng trống còn lại
Sau hơn 15 năm triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM), tỉnh Thái Nguyên đã đạt được nhiều kết quả toàn diện, góp phần thay đổi diện mạo vùng nông thôn và cải thiện rõ rệt đời sống người dân. Tổng nguồn lực huy động giai đoạn 2021–2025 đạt trên 85.000 tỷ đồng, trong đó gần 1.300 tỷ đồng là đóng góp tự nguyện của người dân và cộng đồng, bao gồm cả hiện vật và ngày công lao động.
Đến nay, Thái Nguyên đã thành lập hơn 1.000 hợp tác xã (HTX), phát triển gần 180 làng nghề và có 42/77 xã đạt chuẩn NTM. Những kết quả này phản ánh sự nỗ lực lớn của địa phương trong việc huy động nguồn lực và nâng cao chất lượng đời sống khu vực nông thôn. Tuy nhiên, vẫn còn 35 xã chưa “cán đích”, tập trung chủ yếu ở vùng phía Bắc của tỉnh.
Các xã khó khăn như Ba Bể hiện mới hoàn thành 5/19 tiêu chí, với 18/33 thôn thuộc vùng cao còn hạn chế về điều kiện kinh tế. Nhiều trường học chưa đạt chuẩn, cơ sở vật chất xuống cấp, thiếu đồng bộ, ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục. Bà Hoàng Thị Nhung, hiệu trưởng Trường Tiểu học và THCS Nam Mẫu cho biết cơ sở vật chất còn nhiều thiếu thốn, số điểm trường rải rác, điều kiện dạy học mới chỉ đáp ứng được mức tối thiểu.
Ngoài giáo dục, hạ tầng kinh tế – xã hội của nhiều xã cũng còn bất cập. Hệ thống giao thông xuống cấp, thủy lợi hạn chế, điện sinh hoạt và nước sạch chưa đáp ứng nhu cầu. Tỷ lệ hộ nghèo tại nhiều xã vùng sâu, vùng xa vẫn ở mức cao, trung bình trên 60% nếu xét theo chuẩn nghèo đa chiều. Đây là thách thức lớn để hoàn thành mục tiêu xây dựng NTM trong giai đoạn tới.
Giải pháp và mục tiêu giai đoạn mới
Trước tình hình đó, tỉnh Thái Nguyên đã đưa ra nhiều giải pháp đồng bộ. Sở Nông nghiệp và Môi trường phối hợp các ngành tổ chức khảo sát 35 xã trong lộ trình về đích, chỉ rõ các khó khăn và đề xuất giải pháp trọng tâm. Các cấp chính quyền sẽ tăng cường kiểm tra, giám sát, phân công rõ trách nhiệm cho từng đơn vị trong việc phụ trách các tiêu chí.
Theo ông Nguyễn Thành Nam – Chi cục trưởng Chi cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn, các xã cần xây dựng kế hoạch chi tiết để thực hiện từng tiêu chí, từ đó mạnh dạn đề xuất hỗ trợ cụ thể như vốn đầu tư hạ tầng, nâng cấp trường lớp, công trình văn hóa hay hệ thống xử lý môi trường. Việc chủ động này sẽ giúp phân bổ nguồn lực chính xác hơn, đảm bảo hiệu quả đầu tư.
Bên cạnh giải pháp hạ tầng, Thái Nguyên chú trọng phát triển kinh tế nông thôn gắn với khoa học – công nghệ và chuỗi giá trị. Các mô hình sản xuất mới, ứng dụng công nghệ cao, phát triển sản phẩm OCOP và kết nối thị trường liên vùng được coi là động lực nâng cao thu nhập cho nông dân. Đồng thời, đào tạo nghề và hỗ trợ vốn vay cũng được xác định là nhu cầu cấp thiết để cải thiện sinh kế.
Chương trình NTM tại Thái Nguyên được xác định là nhiệm vụ lâu dài, không có điểm kết thúc, gắn với cơ cấu lại ngành nông nghiệp, bảo vệ môi trường và giữ gìn bản sắc văn hóa. Tỉnh đặt mục tiêu đến năm 2030 có 100% xã đạt chuẩn NTM, ít nhất 50% số xã đạt chuẩn NTM nâng cao và từ 10% xã trở lên đạt chuẩn NTM hiện đại.
Để hiện thực hóa mục tiêu này, Thái Nguyên tiếp tục coi người dân là chủ thể trung tâm của quá trình xây dựng NTM, đồng thời đẩy mạnh phân cấp, khuyến khích sự chủ động và sáng tạo của cộng đồng. Đây sẽ là nền tảng để địa phương rút ngắn khoảng cách phát triển giữa các vùng miền, hướng tới nông thôn văn minh, hiện đại và bền vững.