Chiếc xe điện gây sốc khi chỉ chạy được vỏn vẹn 40 km, không có cả hệ thống làm mát
Câu chuyện về mẫu xe điện này phản ánh rõ nét những giới hạn kỹ thuật ban đầu và sự trưởng thành của toàn ngành.
Xe điện và những thử nghiệm non trẻ
Xe điện ngày nay đã trở thành biểu tượng của xu hướng giao thông bền vững, nhưng quá khứ cho thấy hành trình phát triển của chúng không hề bằng phẳng. Từ góc nhìn khách quan, có thể thấy những chiếc xe điện đầu tiên vừa đắt đỏ vừa đầy bất cập. Người dùng đối mặt với giới hạn về phạm vi hoạt động, khó khăn khi sạc và những trục trặc phần mềm. Tuy nhiên, chính các thách thức ấy đã tạo tiền đề cho sự cải tiến vượt bậc trong thập kỷ qua.
Một trong những ví dụ điển hình là Th!nk City – mẫu xe điện tí hon của Na Uy do một công ty nhựa khởi xướng. Ban đầu, doanh nghiệp này chỉ thiết kế thử nghiệm vài mẫu xe nhưng sau đó phá sản rồi được Ford mua lại, xong lại bị bán đi trước khi đóng cửa. Trong quá trình đầy biến động ấy, hàng trăm chiếc xe điện được sản xuất, trở thành chứng nhân cho sự khởi đầu nhiều thử thách.
Đáng chú ý, một phiên bản của Th!nk City sử dụng pin natri “muối nóng chảy”. Loại pin này chỉ hoạt động khi đạt nhiệt độ trên 300 độ C, khiến chủ xe phải chờ hàng giờ để làm nóng pin trước khi di chuyển. Khi nhiệt độ xuống thấp, xe hoàn toàn ngừng hoạt động, buộc người dùng kéo về nhà. Đây là minh chứng điển hình cho việc một ý tưởng táo bạo có thể trở thành rào cản thực tế.
Phiên bản mà Robert Dunn (chủ kênh Aging Wheels) sở hữu sử dụng pin lithium 23 kWh, ban đầu được quảng bá với khả năng di chuyển 160 km mỗi lần sạc. Thế nhưng sau hơn 128.000 km vận hành, phạm vi chỉ còn khoảng 40 km. Sự xuống cấp này cho thấy pin thế hệ cũ khó có thể đáp ứng nhu cầu thực tiễn, đồng thời lý giải vì sao các nhà sản xuất ngày nay tập trung phát triển công nghệ pin có tuổi thọ cao và hiệu suất ổn định hơn.
Những giới hạn quá khứ và sự trưởng thành của xe điện hiện đại
Ngoài vấn đề pin, Th!nk City còn bộc lộ nhiều hạn chế kỹ thuật khác. Bộ sạc tích hợp 3,3 kW gây tiếng ồn quạt lên đến 70 decibel, mức khó chịu đối với người dùng. Đáng nói hơn, xe không hề có hệ thống làm mát chủ động cho pin, khiến rủi ro tăng cao khi vận hành ở môi trường khắc nghiệt. Những chi tiết này cho thấy công nghệ của thời kỳ ấy vẫn còn non trẻ và chưa thể mang lại trải nghiệm tiện nghi.
Hệ thống trợ lực cũng phản ánh sự chắp vá. Th!nk City được thiết kế trước khi trợ lực lái điện và phanh điện tử phổ biến. Vì xe điện không tạo ra chân không như động cơ xăng, nhà sản xuất buộc phải trang bị bơm chân không 12 volt để duy trì hệ thống phanh thủy lực và một thiết lập tương tự cho trợ lực lái. Mặc dù giải pháp này vận hành được, nó cho thấy sự thiếu đồng bộ công nghệ của giai đoạn đầu.
Ngày nay, khi so sánh với những mẫu xe điện hiện đại, có thể thấy sự khác biệt rõ rệt. Công nghệ pin lithium-ion đã cải tiến vượt bậc, cho phép xe chạy hàng trăm km với độ bền cao hơn. Các hệ thống trợ lực điện tử, làm mát chủ động và sạc nhanh đã trở thành tiêu chuẩn. Th!nk City và những bất cập của nó, dù bị xem là thất bại ở thời điểm ra mắt, lại chính là bước đệm quan trọng để ngành xe điện khắc phục nhược điểm và tiến xa hơn.
Từ câu chuyện này, có thể khẳng định rằng sự trưởng thành của xe điện không đến từ một bước nhảy vọt, mà từ hàng loạt thử nghiệm, cả thành công lẫn thất bại. Những gì tưởng chừng bất khả thi của quá khứ đã giúp hình thành nền tảng để xe điện ngày nay trở thành lựa chọn đáng cân nhắc cho hàng triệu người tiêu dùng trên toàn cầu.