Phòng nghiên cứu Nvidia: “Lò ấp” công nghệ định hình kỷ nguyên AI
Từ một nhóm nhỏ tập trung vào đồ họa, phòng nghiên cứu của Nvidia đã trở thành bệ phóng cho nhiều công nghệ đột phá, góp phần đưa hãng vươn lên dẫn đầu kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo toàn cầu.
Sự chuyển mình từ đồ họa sang trí tuệ nhân tạo
Phòng nghiên cứu Nvidia ra đời năm 2006 với sứ mệnh ban đầu là hỗ trợ các hoạt động đồ họa máy tính. Đến nay, đội ngũ đã có khoảng 400 chuyên gia trên toàn cầu, bao phủ nhiều lĩnh vực như kiến trúc máy tính, AI tạo sinh, robot hay trung tâm dữ liệu. Đây là nơi sản sinh nhiều công nghệ nền tảng, từ dò tia thời gian thực cho đồ họa đến điện toán tăng tốc và hệ thống hạ tầng dữ liệu kết nối liền mạch.
Người đặt dấu ấn lớn trong sự chuyển mình này chính là Bill Dally, nhà khoa học máy tính từng giảng dạy tại Đại học Stanford. Sau khi được CEO Jensen Huang và David Kirk thuyết phục, ông gia nhập Nvidia và đến năm 2009 chính thức trở thành nhà khoa học trưởng. Khi ấy, phòng nghiên cứu chỉ có hơn 10 người, chủ yếu tập trung vào công nghệ dò tia. Nhưng dưới sự dẫn dắt của Dally, nhóm nhanh chóng mở rộng sang nhiều hướng đi mới, trong đó có thiết kế vi mạch và tích hợp VLSI – một bước đệm để Nvidia vươn xa khỏi vai trò nhà sản xuất GPU cho game.
Cột mốc quan trọng nhất là năm 2007, Nvidia ra mắt nền tảng tính toán song song Cuda. Công cụ này cho phép sử dụng GPU không chỉ để dựng hình đồ họa, mà còn để xử lý hàng loạt tác vụ phức tạp khác, từ nghiên cứu khoa học, kỹ thuật, mô hình tài chính cho tới trí tuệ nhân tạo. Nhờ Cuda, việc đào tạo mạng nơ-ron nhanh hơn tới 100 lần so với CPU truyền thống, mở đường cho những tiến bộ vượt bậc trong AI.
Đầu thập niên 2010, khi AI vẫn chưa được chú ý, Nvidia đã dồn lực nghiên cứu với niềm tin rằng đây sẽ là công nghệ thay đổi thế giới. Niềm tin đó nhanh chóng trở thành hiện thực: năm 2016, Jensen Huang trực tiếp bàn giao siêu máy tính AI đầu tiên cho OpenAI, đặt nền móng cho những mô hình sau này như ChatGPT.
Đón đầu làn sóng mới: AI vật lý và robot
Sau khi thống trị thị trường GPU AI, Nvidia không dừng lại mà tiếp tục mở rộng sang các lĩnh vực mới. Hướng đi được công ty ưu tiên là AI vật lý và robot – nơi trí tuệ nhân tạo không chỉ xử lý dữ liệu, mà còn hiểu được các quy luật vật lý và áp dụng trong thế giới thực.
Bill Dally cho rằng robot sẽ trở thành một phần tất yếu của xã hội trong tương lai, và mục tiêu của Nvidia là tạo ra “bộ não” cho chúng. Để đạt được điều này, phòng nghiên cứu đã khởi động dự án Omniverse, một nền tảng mô phỏng phục vụ AI vật lý, dưới sự dẫn dắt của Sanja Fidler – Phó chủ tịch nghiên cứu AI gia nhập công ty từ năm 2018.
Theo CEO Jensen Huang, làn sóng AI vật lý đòi hỏi máy móc có khả năng suy luận về ma sát, quán tính, lực tác động, cũng như nhận thức về sự tồn tại của vật thể dù khuất khỏi tầm nhìn. Những tiến bộ này sẽ không chỉ phục vụ nghiên cứu, mà còn hỗ trợ ngành sản xuất trong bối cảnh thiếu lao động toàn cầu. Robot với AI vật lý có thể thay thế con người trong nhiều công đoạn phức tạp, từ lắp ráp trong nhà máy đến hỗ trợ giao thông đô thị.
Trong một chuyến thăm Bắc Kinh gần đây, Jensen Huang còn nhấn mạnh rằng nếu là sinh viên tốt nghiệp năm 2025, ông sẽ chọn học khoa học vật lý thay vì khoa học phần mềm. Theo ông, khả năng lý luận vật lý sẽ là chìa khóa để AI tiến gần hơn tới trí tuệ con người, mở ra kỷ nguyên nơi robot có thể “hiểu” thế giới như cách chúng ta đang làm.