Nông dân Tây Ninh trồng rau trên nước, nuôi “vàng sống” dưới đáy ao, mỗi năm xuất bán tới 100 triệu con
Với diện tích 7ha tại xã Hưng Thuận (Tây Ninh), nông dân Võ Thanh Liêm đã phát triển thành công mô hình nuôi cá lăng khép kín không xả thải.
Nông dân Tây Ninh phát triển mô hình nuôi cá lăng khép kín theo hướng tuần hoàn
Tại xã Hưng Thuận (tỉnh Tây Ninh), một mô hình sản xuất nông nghiệp theo hướng tuần hoàn, khép kín và thân thiện với môi trường đang được triển khai hiệu quả bởi một nông dân địa phương – anh Võ Thanh Liêm. Xuất phát từ lợi thế về điều kiện tự nhiên và sự kiên trì sáng tạo, mô hình này không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế mà còn góp phần giảm phát thải, hướng tới một nền nông nghiệp xanh và bền vững.
Anh Liêm bắt đầu xây dựng mô hình vào năm 2020, tận dụng nguồn nước quanh năm từ kênh Đông để nuôi các loại cá lăng như lăng nha, lăng hầm, lăng vàng, lăng thái, lăng hồng vỹ. Mô hình hiện mở rộng trên quy mô 7ha, tích hợp giữa nuôi cá, trồng trọt và phát triển du lịch sinh thái theo công nghệ Aquaponics (kết hợp giữa thủy sản và nông nghiệp hữu cơ).
Hệ thống nuôi cá thương phẩm được kết hợp với trùn chỉ, vừa làm thức ăn cho cá cảnh, cá giống, vừa tận dụng phế thải hữu cơ để trồng rau móp, hình thành một chuỗi giá trị khép kín. Toàn bộ quá trình được thiết kế nhằm giảm thiểu tối đa lượng chất thải ra môi trường, góp phần thực hiện mục tiêu phát thải bằng “0” như cam kết tại Hội nghị COP26 của Chính phủ Việt Nam.
Cá giống chất lượng và hướng đi mới cho nông nghiệp sinh thái
Vào mùa mưa (giai đoạn sinh sản chính trong năm), trang trại của anh Liêm thực hiện trung bình 2 đợt sinh sản cá bột mỗi tuần, với sản lượng lên đến khoảng 1 triệu con cá bột/đợt. Theo chia sẻ, cá bố mẹ được tuyển chọn kỹ càng về chất lượng và độ thành thục sinh sản. Trứng được thụ tinh nhân tạo, ấp trong bồn inox có sục khí và nguồn nước sạch chảy nhẹ, đảm bảo tỷ lệ nở cao và an toàn sinh học.
Quy trình chăm sóc cá giống cũng được đầu tư bài bản. Sau khi nở 4 ngày, cá con bắt đầu ăn trứng nước được nuôi tự nhiên ngay trong trang trại. Đến ngày thứ 7, cá được cho ăn trùn chỉ, sau đó kết hợp dần với thức ăn công nghiệp có độ đạm trên 40% để đảm bảo phát triển đồng đều trước khi xuất bán ra thị trường.
Anh Liêm cho biết, mỗi năm mô hình sản xuất khoảng 80–100 triệu con cá bột, cung cấp cho người nuôi trong và ngoài tỉnh. Trước biến động giá của cá lăng nha, anh đã chủ động chuyển hướng sang đầu tư thêm các loại cá lăng vàng và cá lăng thái để đáp ứng nhu cầu thị trường. “Vừa rồi cũng đã xuất được khoảng 4 triệu con cá bột”, anh nói.
Không chỉ dừng lại ở sản xuất, trang trại của anh Liêm còn tiếp nhận sinh viên đến thực tập, tạo điều kiện học tập thực tế cho thế hệ trẻ. Đồng thời, mô hình tạo việc làm ổn định cho lao động tại địa phương, góp phần phát triển kinh tế nông thôn.
Đánh giá từ Hội Nông dân tỉnh Tây Ninh cho thấy đây là một trong những mô hình nông nghiệp khép kín bài bản, phát huy tối đa lợi thế tự nhiên, giảm chi phí sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm và đặc biệt là đảm bảo yếu tố môi trường. Cách làm này cũng giúp nông dân giảm phụ thuộc hóa chất, kiểm soát dịch bệnh tốt hơn và nâng cao lòng tin của người tiêu dùng.
Anh Liêm chia sẻ: “Nếu tính toán kỹ, chăm sóc tốt và kiểm soát chặt đầu vào, thì dù trong thời điểm giá rẻ, người nông dân vẫn có thể có lời. Sản phẩm sạch, đạt tiêu chuẩn cũng giúp người tiêu dùng yên tâm hơn.”
Mô hình nuôi cá lăng tuần hoàn không chỉ là hướng đi riêng của một cá nhân mà còn có tiềm năng lan tỏa trong cộng đồng. Khi được nhân rộng, mô hình này có thể góp phần thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp từ truyền thống sang hướng sinh thái tuần hoàn, nâng cao giá trị gia tăng, đồng thời góp phần bảo vệ môi trường lâu dài cho các thế hệ mai sau.