Nhiều dự án tuyến đường sắt, cao tốc được tăng tốc để kết nối với sân bay Long Thành
Hàng loạt dự án đường sắt và cao tốc đang được đẩy nhanh để đảm bảo kết nối đồng bộ khi sân bay Long Thành đi vào vận hành.
Giao thông kết nối – điều kiện sống còn cho sân bay Long Thành
Ngày 2/8, trong lần kiểm tra thứ tám tại sân bay Long Thành, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo rõ ràng: khi sân bay đi vào khai thác, hệ thống giao thông kết nối phải thông suốt, đồng bộ và hiện đại. Đây không chỉ là yêu cầu về mặt kỹ thuật mà còn mang ý nghĩa phát triển vùng và quốc gia.
Theo Thủ tướng, sân bay Long Thành không đơn thuần là công trình giao thông mà còn là biểu tượng phát triển mới của cả nước, đặc biệt là vùng Đông Nam Bộ. Khi sân bay vận hành, sẽ tạo ra hàng trăm nghìn việc làm trực tiếp và gián tiếp, kéo theo nhu cầu đi lại, logistics, dịch vụ… Do đó, việc đảm bảo hạ tầng kết nối là điều kiện sống còn.
Tuy nhiên, thực tế hiện nay vẫn tồn tại nhiều bất cập. Tuyến cao tốc TP.HCM – Long Thành – Dầu Giây vốn là trục chính dẫn vào sân bay, thường xuyên kẹt xe, đặc biệt vào giờ cao điểm và cuối tuần. Dù được phê duyệt nâng cấp lên 10 làn xe, chuyên gia đánh giá việc phụ thuộc vào một tuyến cao tốc “độc đạo” tiềm ẩn nhiều rủi ro.
Tại hội thảo "Thúc đẩy kết nối Long Thành – TP.HCM" ngày 27/6, nhiều chuyên gia cho rằng để phát huy hiệu quả, sân bay Long Thành phải có hệ thống giao thông đa phương thức như metro, đường sắt tốc độ cao, đường thủy, xe buýt nhanh, và đặc biệt là khả năng trung chuyển hiệu quả giữa sân bay Long Thành và Tân Sơn Nhất.
Hiện nay, có ba tuyến đường sắt được quy hoạch phục vụ kết nối hai sân bay:
Tuyến metro số 2: từ sân bay Tân Sơn Nhất đến ga Thủ Thiêm.
Đường sắt Thủ Thiêm – Long Thành: chiều dài khoảng 42km, đường đôi, khổ 1.435mm, điện khí hóa, năng lực vận chuyển 30.000–40.000 người/giờ/hướng, tổng vốn dự kiến khoảng 3,5 tỷ USD.
Tuyến metro số 6: kết nối sân bay Tân Sơn Nhất đến đường sắt Thủ Thiêm – Long Thành tại nút giao Phú Hữu.
Tuyến đường sắt Thủ Thiêm – Long Thành hiện đang được Bộ Xây dựng hoàn thiện báo cáo nghiên cứu tiền khả thi. Dự kiến sẽ trình chủ trương đầu tư vào tháng 10/2025, theo hình thức đầu tư công, sử dụng ngân sách trung ương. TP.HCM cũng được đề xuất là cơ quan chủ quản dự án để đảm bảo đồng bộ trong xây dựng và khai thác.
TP.HCM đồng thời nghiên cứu phương án đầu tư đồng bộ tuyến metro số 2 (Bến Thành – Thủ Thiêm) và Thủ Thiêm – Long Thành, tạo thành tuyến liền mạch dài 47,8km, tổng vốn ước tính 4,8 tỷ USD. Các cơ chế đặc biệt như nghị quyết 188 về phát triển đường sắt đô thị đã được Quốc hội thông qua vào tháng 2/2025, mở ra hành lang pháp lý thuận lợi để TP.HCM huy động nguồn vốn và nhà đầu tư.
Nhiều tuyến cao tốc, đường tỉnh đang được tăng tốc kết nối sân bay
Không chỉ có đường sắt, hàng loạt dự án cao tốc và đường tỉnh cũng đang được đẩy nhanh tiến độ để kết nối với sân bay Long Thành.
Tại hội nghị ngày 2/8 của Hội đồng điều phối vùng Đông Nam Bộ, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh cho biết:
Cao tốc Bến Lức – Long Thành: đã khai thác 19/58 km, dự kiến hoàn thành 55km vào tháng 12/2025, phần còn lại (3km) cố gắng xong vào tháng 9/2026.
Cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu và vành đai 3 TP.HCM: đã giải quyết cơ bản khó khăn mặt bằng, các chủ đầu tư cam kết hoàn thành tuyến chính đúng tiến độ.
Mở rộng cao tốc TP.HCM – Long Thành: đã phê duyệt chủ trương đầu tư, dự kiến khởi công ngày 19/8/2025.
Ngoài ra, tỉnh Đồng Nai cũng đang đẩy nhanh tiến độ các tuyến đường tỉnh ĐT773, ĐT769, ĐT770B, đã có chủ trương đầu tư và dự kiến khởi công trong năm 2026.
Theo TS Trần Quang Thắng (viện trưởng Viện kinh tế và Quản lý TP HCM), giao thông kết nối phải lấy đường sắt và metro là trụ cột, không thể phụ thuộc hoàn toàn vào đường bộ. Việc đẩy nhanh tiến độ đầu tư các tuyến vận tải khối lượng lớn là điều kiện tiên quyết để tránh lãng phí sân bay Long Thành khi hoàn thành, đồng thời đảm bảo trải nghiệm di chuyển thuận tiện cho người dân và du khách quốc tế.
Sự quan tâm của các nhà đầu tư trong và ngoài nước cũng đang tăng mạnh sau khi các cơ chế đặc thù được ban hành. Tuy nhiên, để biến cơ hội thành hiện thực, TP.HCM và các bộ ngành cần đẩy nhanh thủ tục, xây dựng lộ trình rõ ràng và có chính sách ổn định để thu hút vốn.