Chi tiết danh mục, phương thức đầu tư từ các quỹ bảo hiểm theo quy định mới nhất
Nghị định 212/2025/NĐ-CP vừa được ban hành, quy định chi tiết cách đầu tư và sử dụng lợi nhuận từ các quỹ bảo hiểm xã hội, y tế và thất nghiệp.
Chi tiết danh mục đầu tư của các quỹ bảo hiểm
Theo Nghị định số 212/2025/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 25/7/2025, Chính phủ đã quy định cụ thể nguyên tắc, danh mục và phương thức đầu tư từ các quỹ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp. Các hoạt động đầu tư phải tuân thủ đúng quy định của Luật Bảo hiểm xã hội, Luật Bảo hiểm y tế và Luật Việc làm, đảm bảo mục tiêu an toàn, bền vững và hiệu quả. Trọng tâm ưu tiên vẫn là trái phiếu Chính phủ, đặc biệt là các kỳ hạn dài, nhằm ổn định và bảo toàn vốn.
Danh mục đầu tư trong nước bao gồm các công cụ nợ của Chính phủ như trái phiếu Chính phủ, tín phiếu Kho bạc, công trái xây dựng Tổ quốc; trái phiếu chính quyền địa phương; trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh. Ngoài ra, quỹ bảo hiểm còn được phép gửi tiền tại các ngân hàng thương mại nhà nước và ngân hàng thương mại cổ phần có vốn nhà nước chiếm trên 50% vốn điều lệ. Các khoản đầu tư này không áp dụng tại các ngân hàng đang bị kiểm soát đặc biệt. Còn đối với thị trường quốc tế, danh mục duy nhất được phép đầu tư là trái phiếu Chính phủ.
Phương thức đầu tư và nguyên tắc phân bổ lợi nhuận
Hoạt động đầu tư được thực hiện thông qua hai phương thức: tự đầu tư hoặc ủy thác đầu tư. Trong trường hợp ủy thác, Bảo hiểm xã hội Việt Nam phải xây dựng phương án cụ thể và trình Hội đồng quản lý thông qua. Nội dung phương án bao gồm lý do ủy thác, tiêu chí lựa chọn tổ chức nhận ủy thác và các điều khoản chi tiết về phạm vi, trách nhiệm, quyền lợi và xử lý rủi ro. Tổ chức nhận ủy thác có thể là công ty quản lý quỹ, ngân hàng thương mại hoặc công ty chứng khoán được phép hoạt động trong lĩnh vực này theo quy định pháp luật.
Về việc sử dụng lợi nhuận, toàn bộ tiền sinh lời từ hoạt động đầu tư được phân bổ theo nguyên tắc rõ ràng. Trước tiên, trích lập quỹ dự phòng rủi ro với mức tối đa không quá 2% lợi nhuận hằng năm cho đến khi quỹ này đạt 5% tổng số dư nợ đầu tư. Trong thời gian chưa sử dụng, quỹ dự phòng cũng sẽ được đầu tư vào các công cụ nợ Chính phủ. Phần lợi nhuận còn lại sẽ được phân bổ vào các quỹ bảo hiểm theo tỷ lệ đóng góp sinh lời và sử dụng theo mục đích của từng quỹ: bổ sung các quỹ thành phần, dự phòng hoặc chi trả quyền lợi cho người tham gia.
Việc phân bổ và điều chỉnh được thực hiện hàng tháng và cập nhật lại trong quá trình quyết toán hằng năm. Đồng thời, toàn bộ lợi nhuận và gốc từ các khoản đầu tư được hạch toán, theo dõi riêng biệt cho từng quỹ bảo hiểm, bảo đảm minh bạch và tuân thủ đúng chế độ kế toán hiện hành.
Trách nhiệm và cơ chế giám sát hoạt động đầu tư
Bảo hiểm xã hội Việt Nam là đơn vị chủ trì thực hiện các hoạt động đầu tư từ quỹ bảo hiểm và chịu trách nhiệm báo cáo Hội đồng quản lý cùng các cơ quan chức năng liên quan. Nghị định quy định rõ trách nhiệm tổ chức đầu tư đúng chiến lược dài hạn và phương án đầu tư hàng năm đã được thông qua. Bên cạnh đó, cơ quan này có trách nhiệm lưu trữ hồ sơ đầu tư, thực hiện báo cáo định kỳ, xử lý rủi ro và quyết định mức trích quỹ dự phòng phù hợp với tình hình tài chính từng năm.
Giám đốc Bảo hiểm xã hội Việt Nam sẽ là người ban hành các quy chế nghiệp vụ và chịu trách nhiệm cuối cùng về hiệu quả, minh bạch và tuân thủ pháp lý của toàn bộ quá trình đầu tư từ các quỹ bảo hiểm.