Tình hình tài chính éo le, doanh nghiệp gang thép có tiếng miền Bắc gánh thêm khoản chi trăm tỷ
Doanh nghiệp thép có tiếng tại Thái Nguyên bị truy thu hơn 225 tỷ đồng phí bảo vệ môi trường do kê khai sai tại mỏ sắt Tiến Bộ trong suốt nhiều năm.
Công ty CP Gang thép Thái Nguyên (Tisco, UPCoM: TIS) vừa nhận quyết định xử phạt và truy thu tổng cộng hơn 225,5 tỷ đồng từ Chi cục Thuế khu vực VII, do hành vi kê khai sai phí bảo vệ môi trường (BVMT) liên quan đến hoạt động khai thác tại mỏ sắt Tiến Bộ trong suốt nhiều năm.

Cụ thể, Tisco bị phạt hành chính 9 triệu đồng, truy thu gần 151,6 tỷ đồng tiền phí BVMT thiếu và buộc nộp thêm gần 74 tỷ đồng tiền chậm nộp vào ngân sách nhà nước. Quyết định xử phạt có hiệu lực từ ngày 20/6/2025.
Theo cơ quan thuế, vi phạm kéo dài từ năm 2017 đến 2024, khi chi nhánh Mỏ sắt Tiến Bộ của Tisco đã kê khai không đúng loại tài nguyên là “quặng nghèo nguyên khai”, dẫn đến mức phí BVMT được xác định sai so với quy định. Các tờ khai mẫu 02/BVMT và 02/PBVMT nộp theo các thông tư của Bộ Tài chính đều không phản ánh chính xác thực tế hoạt động. Đáng chú ý, cơ quan chức năng xác định doanh nghiệp có tình tiết tăng nặng do vi phạm hành chính nhiều lần trong thời gian dài.
Mỏ sắt Tiến Bộ được cấp phép khai thác bằng phương pháp lộ thiên từ năm 2008, và chi nhánh chính thức thành lập vào năm 2013. Đây là một trong những nguồn cung quặng quan trọng cho hoạt động sản xuất của Tisco. Tuy nhiên, việc kê khai sai phí BVMT kéo dài đã đẩy doanh nghiệp vào thế bị động, nhất là trong bối cảnh tài chính vốn đang gặp nhiều khó khăn.

Bên cạnh đó, tình hình kinh doanh của Tisco cũng đang gặp nhiều khó khăn rõ rệt. Báo cáo tài chính kiểm toán năm 2024 ghi nhận lỗ ròng năm thứ ba liên tiếp và quý I/2025 cũng không thoát khỏi xu hướng này. Đáng chú ý, kiểm toán viên – Công ty TNHH Hãng Kiểm toán AASC tiếp tục đưa ra ý kiến ngoại trừ liên quan đến ảnh hưởng chưa xác định từ Dự án mở rộng Gang thép giai đoạn 2, vốn đã bị tạm dừng thi công từ năm 2013.
Báo cáo kiểm toán cũng đưa ra vấn đề cần nhấn mạnh về khả năng thanh toán của Tisco, khi nợ ngắn hạn đã vượt quá tài sản ngắn hạn tới 3.455 tỷ đồng tại thời điểm cuối năm 2024. Tình trạng nợ vay quá hạn và những hệ lụy chưa xử lý dứt điểm từ dự án giai đoạn 2 tiếp tục là rào cản lớn đối với triển vọng phục hồi tài chính của doanh nghiệp này.
Trên thị trường chứng khoán, cổ phiếu TIS hiện vẫn nằm trong diện cảnh báo. Mặc dù ghi nhận 3 phiên tăng giá liên tiếp và giao dịch quanh vùng 5.500 đồng/cổ phiếu, nhưng thị giá hiện vẫn thấp hơn 27% so với đỉnh 7.500 đồng/cổ phiếu hồi tháng 10/2024 và giảm khoảng 10% trong vòng một năm qua.