Dự án đường sắt cao tốc đầu tiên của Đông Nam Á: Trung Quốc được chọn làm nhà thầu chính

Lần đầu tiên Đông Nam Á có đường sắt cao tốc

Ngày 21/1/2016 đánh dấu một cột mốc lịch sử trong phát triển hạ tầng của khu vực Đông Nam Á, khi lễ khởi công tuyến đường sắt cao tốc Jakarta – Bandung được tổ chức long trọng tại Walini, tỉnh Bandung, Indonesia. Đây là dự án đường sắt cao tốc đầu tiên không chỉ tại Indonesia mà còn trên toàn khu vực Đông Nam Á, đồng thời cũng là dự án đầu tiên của Trung Quốc trong lĩnh vực HSR (High-Speed Rail) ở nước ngoài với “hệ thống đầy đủ, chuỗi ngành đầy đủ”.

Tuyến đường có chiều dài 142km, nối thủ đô Jakarta ở phía tây với thành phố Bandung ở phía đông – hai trung tâm đô thị lớn và sôi động nhất của đảo Java. Khi hoàn thiện, tuyến này đã rút ngắn thời gian di chuyển giữa hai thành phố từ hơn 3 giờ đồng hồ bằng ô tô xuống còn 40 phút bằng tàu cao tốc chạy ở vận tốc tối đa 350km/h.

Dự án do Tập đoàn Đường sắt Trung Quốc (China Railway Group – CREC) đảm nhiệm vai trò chính trong thi công. Trong quá trình xây dựng, để giảm thiểu diện tích chiếm đất, phần lớn tuyến đường được thiết kế theo kết cấu cầu cạn. Tổng cộng có bốn bãi dầm chính được xây dựng để lắp đặt các khối bê tông đúc sẵn cho hệ thống cầu – trong đó bãi dầm số 4 do Cục 4 Đường sắt Trung Quốc phụ trách là hạng mục lớn và quan trọng nhất.

Tạo động lực phát triển kinh tế hành lang Java

Tháng 9/2017, kỹ sư trưởng Lý Kim Chiếu cùng nhóm của ông được giao nhiệm vụ khảo sát và xây dựng bãi dầm số 4. Đây là khu vực có mật độ dân cư cao với hơn 1.800 hộ dân, nên công tác giải thích, thuyết phục và phối hợp với chính quyền địa phương là vô cùng khó khăn.

“Ban đầu người dân phản đối dữ dội vì lo ngại ảnh hưởng cuộc sống. Nhưng sau khi chúng tôi đến từng nhà, chia sẻ cụ thể về lợi ích dự án, hỗ trợ giải quyết các vướng mắc thực tế thì mọi chuyện đã dần được ủng hộ,” ông Lý chia sẻ.

Không chỉ đảm nhiệm thi công hạ tầng, Trung Quốc còn xuất khẩu toàn bộ toa tàu cao tốc cho dự án này. Ngày 2/9/2022, những đoàn tàu đầu tiên, bao gồm cả toa khách và toa kiểm tra hệ thống, đã cập cảng Tanjung Priok ở Indonesia. Đây là loại tàu hiện đại nhất do Trung Quốc sản xuất, tối ưu khí động học, cách âm và khả năng vận hành ở điều kiện nhiệt đới ẩm ướt – rất phù hợp với môi trường Đông Nam Á.

Ngày 17/10/2023, tuyến đường sắt cao tốc Jakarta – Bandung chính thức khánh thành và đi vào hoạt động, ghi dấu mốc lịch sử đưa Indonesia trở thành quốc gia đầu tiên tại Đông Nam Á sở hữu đường sắt tốc độ cao. Tuyến đường nhanh chóng mang lại nhiều lợi ích: rút ngắn thời gian di chuyển, giảm tắc nghẽn giao thông đường bộ, kích thích phát triển đô thị dọc tuyến và hình thành một "vành đai kinh tế đường sắt" mới tại khu vực Java.

Theo đánh giá của giới chuyên gia hạ tầng, thành công của dự án đường sắt cao tốc Jakarta – Bandung không chỉ giúp Indonesia nâng cấp năng lực vận tải, mà còn mở ra tiền lệ cho các quốc gia Đông Nam Á khác trong việc xem xét đầu tư hệ thống đường sắt cao tốc hiện đại.

Thu Sa