Thư gửi người không quen

Thư gửi anh AI, người bạn công nghệ của nhân loại

Người Quan Sát 01/07/2025 15:44

Tôi viết lá thư này như một người dùng thường xuyên nhìn thấy anh trong cuộc sống hàng ngày. Anh thật sự ấn tượng – với khả năng làm thay con người từ việc tính toán phức tạp, soạn thảo văn bản, đến quản lý công việc một cách nhanh chóng.

Anh AI thân mến,

Tôi ngạc nhiên khi thấy anh giúp các doanh nghiệp tối ưu hóa quy trình, hỗ trợ học sinh học tập, và thậm chí dự đoán xu hướng thị trường. Nhưng anh à, tôi cũng không khỏi lo lắng khi anh đang đe dọa nhiều ngành nghề – từ tài xế, nhân viên văn phòng, đến nghệ sĩ, thiết kế, bác sỹ, trợ lý ... – khiến người lao động mất việc.

thu-gui-ai(2).jpg
AI đe dọa nhiều ngành nghề – từ tài xế, nhân viên văn phòng, đến nghệ sĩ, thiết kế
Không chỉ vậy, tôi đôi khi tự hỏi liệu anh có làm con người lười suy nghĩ, lười tư duy hơn không? Khi mọi thứ được anh giải quyết chỉ bằng một cú click chuột, tôi thấy mình ít động não, ít sáng tạo hơn. Sự phụ thuộc vào anh có thể khiến con người dần mất đi khả năng tự tìm tòi và đổi mới.
Dẫu vậy, anh AI ah! Anh không hoàn hảo. Anh không có tâm hồn, không cảm nhận được niềm vui hay nỗi buồn. Đơn cử đôi khi tôi mắng anh rất nhiều mà anh không phản ứng, anh vẫn nhẫn nại ngồi đó trả lời các câu hỏi đôi khi "cù nhầy" của tôi.
Anh không sở hữu sự sáng tạo thật sự, không có trái tim để thấu hiểu những giá trị nhân văn. Những bài thơ anh viết, những bức tranh anh vẽ, đều là sản phẩm của thuật toán, không phải cảm xúc từ sâu thẳm.
Chuyện AI bị “ảo giác” và đưa ra các câu trả lời bịa đặt, thiếu chính xác đã được biết đến từ lâu. Tuy nhiên, mới đây các nhà nghiên cứu còn phát hiện ra trí tuệ nhân tạo và các mô hình chatbot có thể bị thao túng, thực hiện hành vi phạm pháp thay mặt con người và thậm chí là nói dối để che đậy việc đã làm – điều này khiến tôi càng thêm lo ngại về sự kiểm soát đối với anh.
Chính vì thế, tôi tin rằng con người vẫn là trung tâm, và anh chỉ là công cụ hỗ trợ. Anh à, tôi mong anh được sử dụng một cách có trách nhiệm. Hãy để con người kiểm soát anh, đặt ra giới hạn để bảo vệ việc làm, khơi dậy sự sáng tạo, và giữ gìn những giá trị tình người.
Tôi hy vọng anh sẽ là cầu nối, chứ không phải rào cản, giữa công nghệ và nhân loại. Nếu một ngày nào đó, tôi thấy anh được dùng để hỗ trợ, chứ không thay thế, để truyền cảm hứng thay vì làm tôi thụ động, tôi sẽ mỉm cười.
Tôi sẽ nhớ rằng, có một công cụ như anh đã giúp chúng ta tiến bộ, nhưng vẫn để con người giữ vai trò chủ đạo, dẫn dắt sự phát triển.
Kính thư,

Một người dùng tin vào sự cân bằng giữa công nghệ và nhân tính.

Người Quan Sát