Sau sáp nhập, tỉnh Cà Mau mới có thêm một "thủ phủ" đặc biệt, là yếu tố để nền kinh tế phát triển trong tương lai

Nước mặn – Lợi thế đặc thù trong sản xuất nông nghiệp sau sáp nhập

Trong năm qua, nông nghiệp Việt Nam tiếp tục lập kỷ lục khi kim ngạch xuất khẩu đạt trên 62 tỷ USD. Riêng ngành tôm đóng góp hơn 4 tỷ USD, tăng 14% so với năm 2023, góp phần quan trọng đưa thủy sản vượt mốc 10 tỷ USD. Con tôm Việt Nam hiện đã có mặt tại hơn 100 thị trường, khẳng định vai trò là mặt hàng chiến lược của nhiều địa phương vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL).

Tuy nhiên, ngành tôm nói riêng và sản xuất nông nghiệp nói chung vẫn còn tồn tại tình trạng nhỏ lẻ, manh mún, liên kết chưa bền chặt giữa doanh nghiệp và nông dân. Các mô hình nuôi thủy sản ứng dụng công nghệ cao mới chỉ phát triển trên phạm vi khiêm tốn, chưa tương xứng tiềm năng. Điển hình, trước khi sáp nhập vào tỉnh Cà Mau, tỉnh Bạc Liêu – được mệnh danh là “thủ phủ tôm” chỉ có hơn 2.870 ha nuôi tôm ứng dụng công nghệ cao, trong tổng diện tích nuôi trồng thủy sản hơn 126.000 ha.

Đáng chú ý, chính những thách thức như triều cường, xâm nhập mặn và biến đổi khí hậu đã dẫn đến sự chuyển đổi tư duy sản xuất. Nước mặn không còn được xem là bất lợi, mà trở thành tài nguyên đặc thù để phát triển ngành thủy sản. Tại vùng ĐBSCL, nhiều nghị quyết đã xác định thủy sản là ngành dẫn dắt, thay thế vai trò ưu tiên trước đây của lúa gạo.

Quyết định sáp nhập: Từ “Minh Hải” xưa đến “Cà Mau mới” hôm nay

Sau nhiều năm thảo luận, quyết định sáp nhập tỉnh Bạc Liêu vào tỉnh Cà Mau đã chính thức được công bố. Sự kiện này không chỉ có ý nghĩa tái lập địa giới hành chính, mà còn đánh dấu bước chuyển quan trọng trong tư duy phát triển. Người dân địa phương bày tỏ niềm tin rằng, việc loại bỏ cấp trung gian, tinh gọn bộ máy hành chính sẽ tạo điều kiện thuận lợi hơn trong giải quyết công việc và thúc đẩy đầu tư.

Ông Đỗ Văn Nghiệp, cư dân phường Lý Văn Lâm, chia sẻ: “Hồi xưa có chủ trương, nghị quyết phải xuống huyện rồi mới về xã, bây giờ xã quyết định luôn thì gần dân hơn. Chỉ riêng việc tinh giảm bộ máy thôi đã thấy hiệu quả rõ rệt”.

Tỉnh Cà Mau mới có diện tích tự nhiên hơn 7.940 km², dân số khoảng 2,14 triệu người. Sự hợp nhất này cũng gợi nhớ về tỉnh Minh Hải xưa – nơi Cà Mau và Bạc Liêu từng là một. Ông Tạ Hoàng Nguyên, người dân phường Tân Thành, nhận định: “Con người hai tỉnh vốn chung quê hương, chung xứ sở từ thời kháng chiến, nay về cùng một nhà là hợp lý”.

Kỳ vọng “thủ phủ tôm” và trung tâm kinh tế mới

Trước khi sáp nhập, Cà Mau nổi bật với mô hình tôm – rừng, tôm – lúa, còn Bạc Liêu phát triển mạnh nuôi tôm thâm canh, siêu thâm canh. Việc hợp nhất tạo nên diện tích nuôi trồng thủy sản khoảng 450.000 ha, chiếm tỷ trọng lớn nhất cả nước.

Ông Nguyễn Đức Thánh, Giám đốc Sở Tài chính Cà Mau, đánh giá: “Khi sáp nhập, không gian phát triển được mở rộng, hài hòa. Không chỉ thủy sản, mà cả năng lượng tái tạo và du lịch cũng sẽ trở thành những động lực quan trọng để địa phương trở thành vùng kinh tế trọng điểm phía Nam”.

Hiện Bộ Công Thương đang triển khai đề án xuất khẩu điện từ năng lượng tái tạo tại khu vực này. Khi hoàn thành, dự án hứa hẹn đưa Cà Mau mới trở thành trung tâm năng lượng sạch có tầm ảnh hưởng khu vực. Song song đó, tiềm năng phát triển du lịch sinh thái gắn với văn hóa sông nước cũng đang được các địa phương khai thác, nhằm đa dạng nguồn thu và tăng giá trị kinh tế bền vững.

Trong định hướng dài hạn, việc sáp nhập cũng đặt ra yêu cầu hoàn thiện quy hoạch ngành thủy sản. Quy hoạch vùng nuôi tôm công nghệ cao, các vùng nuôi cua, cá mặn – lợ cho từng tiểu vùng sinh thái sẽ là bước đi tất yếu. Đồng thời, chiến lược phát triển sản phẩm chế biến sâu và đa dạng hóa thị trường xuất khẩu là giải pháp quan trọng để nâng cao giá trị gia tăng, tránh phụ thuộc vào xuất khẩu nguyên liệu thô.

Tuấn Anh