Số phận của ứng dụng tỷ đô sắp được định đoạt bởi Tổng thống Trump và một nhóm tỷ phú
Đằng sau tuyên bố gây chấn động này là số phận của một ứng dụng trị giá hàng chục tỷ USD và một cuộc ngã giá ngầm xoay quanh 'vũ khí bí mật' của nó.
Trong cuộc phỏng vấn trên chương trình "Sunday Morning Futures" của Fox News phát sóng ngày 29/6, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đưa ra một tuyên bố bất ngờ, cho biết ông đang đứng ra dàn xếp một thương vụ lớn cho ứng dụng video ngắn TikTok.
"Chúng tôi đã có người mua lại TikTok", ông nói, đồng thời mô tả đây là một nhóm 'những người cực kỳ giàu có' và cho biết danh tính của họ có thể được công bố trong khoảng hai tuần tới.
Dù danh tính nhóm đầu tư mới chưa được tiết lộ, trước đây các tên tuổi lớn như Microsoft, Oracle cùng Walmart và gần đây nhất là cựu Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin đều đã từng bày tỏ sự quan tâm đến việc mua lại hoạt động của TikTok tại Mỹ.
Điểm mấu chốt và phức tạp nhất của bất kỳ thương vụ nào liên quan đến TikTok không nằm ở cơ sở người dùng hay thương hiệu, mà là ở "báu vật" của nó: thuật toán đề xuất nội dung. Đây chính là công nghệ cốt lõi giúp tạo ra trang "Dành cho bạn" (For You) có khả năng gây nghiện, giữ chân người dùng hàng giờ liền.
Nhận thức được tầm quan trọng này, chính phủ Trung Quốc từ năm 2020 đã đưa các thuật toán đề xuất dựa trên phân tích dữ liệu vào danh sách công nghệ hạn chế xuất khẩu. Điều này có nghĩa là ByteDance không thể bán TikTok kèm theo thuật toán cốt lõi nếu không có sự cho phép của chính quyền Bắc Kinh. Bất kỳ thỏa thuận nào cũng sẽ phải giải quyết bài toán hóc búa này: một TikTok "made in USA" nhưng không có "bộ não" đã làm nên thành công của nó liệu có còn giá trị?
Tuyên bố của ông Trump càng trở nên đáng chú ý hơn khi ông bày tỏ sự tin tưởng vào khả năng được Bắc Kinh chấp thuận. Ông cho biết: "Tôi nghĩ có lẽ tôi sẽ cần sự chấp thuận của Trung Quốc. Tôi nghĩ Chủ tịch Tập có thể sẽ đồng ý."
Sự tự tin này có thể bắt nguồn từ nhiều toan tính. Một thỏa thuận do ông Trump dàn xếp có thể được Bắc Kinh xem là một phương án "dễ chấp nhận hơn" so với một giải pháp bị ép buộc dưới thời chính quyền hiện tại. Đối với ByteDance, việc bán lại một phần hoạt động còn hơn là đối mặt với một lệnh cấm hoàn toàn, vốn sẽ xóa sổ toàn bộ doanh thu từ thị trường Mỹ.
Tuyên bố của ông Trump được đưa ra trong bối cảnh đồng hồ đang đếm ngược. Theo đạo luật "Bảo vệ người Mỹ khỏi các ứng dụng do đối thủ nước ngoài kiểm soát" được thông qua năm 2024, TikTok phải thoái vốn khỏi tài sản tại Mỹ trước ngày 19/1/2026. Thời hạn gần nhất để ByteDance phải chứng minh "tiến triển đáng kể" trong việc bán lại là ngày 17/9 tới, nếu không muốn đối mặt với các biện pháp trừng phạt.
Sự thay đổi trong lập trường của ông Trump cũng gây chú ý. Khi còn là tổng thống, ông đã ký sắc lệnh hành pháp buộc TikTok phải bán mình. Tuy nhiên, sau khi rời nhiệm sở, ông lại lên tiếng phản đối dự luật cấm TikTok của chính quyền kế nhiệm, và cho rằng ứng dụng này đã giúp ông tăng sự ủng hộ trong giới trẻ ở cuộc bầu cử tổng thống tháng 11 năm ngoái. Sự can thiệp mới nhất của ông, với tư cách một nhà môi giới quyền lực, đã mở ra một chương mới đầy kịch tính cho số phận của TikTok tại thị trường quan trọng nhất thế giới.