Đất & Người

Phát hiện cổ tự 1000 năm nơi đá ngân như chuông, cây nghìn tuổi vẫn che mát đỉnh thiền giữa núi xứ Thanh

Ánh Kim 20/06/2025 14:12

Giữa sườn núi xứ Thanh, có một cổ tự nghìn năm nơi đá như biết ngân, cây như đang thiền, và lịch sử lặng lẽ sống qua từng lớp rêu phong cổ kính.

Ngôi chùa nghìn năm tuổi khởi nguồn từ một giấc mộng thiêng

Ẩn mình giữa sườn núi Ốc Sơn thuộc thôn Trang Các, thị trấn Hà Trung (Thanh Hóa), chùa Long Cảm không chỉ là một di tích lịch sử mà còn là chốn tâm linh huyền nhiệm, gắn bó mật thiết với những bước ngoặt lớn của các triều đại phong kiến Việt Nam.

chua long cam
Chùa Long Cảm

Theo sử cũ, vào năm 1020, trong hành trình chinh phạt phương Nam, vua Lý Thái Tổ từng đóng quân trên đỉnh núi Ốc Sơn. Đêm ấy, nhà vua nằm mộng thấy vị thần núi hiện về, hứa phù trợ cho công cuộc Nam chinh. Khi chiến thắng trở về, ghi nhớ ơn thần linh, Lý Thái Tổ đã cho dựng chùa trên chính nơi đó, lấy tên là Long Cảm, mang nghĩa “cảm mộng rồng thiêng”.

Không chỉ dừng lại ở đó, đến thời Trần Thái Tông, trong chiến dịch đánh Chiêm Thành, vua cũng từng dừng chân nghỉ tại đây và mộng thấy thần hiển linh. Đặc biệt, vị vua Trần còn bắt được vợ vua Chiêm – một dấu ấn quân sự hiếm có, góp phần tô đậm thêm sự linh ứng nơi chốn cửa Phật này.

long cam
Giữa những đền chùa nổi tiếng ở miền Bắc, Long Cảm mang một vẻ đẹp vừa kỳ vĩ vừa gần gũi, đậm chất văn hóa dân gian

Sang thời vua Thiệu Trị nhà Nguyễn, chùa tiếp tục được trùng tu, đồng thời được ban tặng quả chuông đồng và văn bia ghi công đức – minh chứng cho tầm quan trọng của Long Cảm qua nhiều triều đại.

Kho báu lịch sử giữa núi non hùng vĩ

Sau hơn 10 thế kỷ, chùa Long Cảm vẫn đứng vững như chứng nhân trầm mặc, lưu giữ những báu vật quý hiếm thuộc nhiều thời kỳ lịch sử. Đặc biệt, dấu tích còn lại từ thời Lý chính là bốn cột đá tại hiên chính điện, được chạm khắc chữ Hán cổ – biểu tượng cho kỹ thuật điêu khắc đá thời đầu Đại Việt.

Bên trong chính điện, tám pho tượng tổ sư từng tu hành tại chùa được xem như báu vật nghệ thuật Phật giáo. Các tượng có kích thước vừa phải, đường nét mềm mại, gương mặt thanh tú thể hiện rõ thần thái tĩnh tại, từ bi, toát lên sự khéo léo tinh tế của bàn tay nghệ nhân xưa.

Không thể không nhắc đến cặp khánh đá cổ nghìn năm tuổi đặt trang nghiêm ở sân chùa. Một chiếc dù đơn sơ nhưng vang lên âm thanh trầm bổng, kéo dài đầy linh khí; chiếc còn lại, dẫu đồ sộ nhưng lại phát tiếng đục lạ kỳ. Tương truyền, hai khánh được tạo nên từ loại đá đặc biệt, được đặt từ thời vua Lý cho đến nay vẫn nguyên vẹn, như biểu tượng cho sự trường tồn của tâm linh.

Ngoài ra, quả chuông đồng đúc cách đây hơn 200 năm, dù chỉ nặng 70kg, vẫn có thể ngân vang xa hàng cây số – tiếng chuông không chỉ báo hiệu giờ thiền mà còn như lời gọi mời du khách thập phương tìm về cõi tĩnh.

chùa Long Cảm

Nơi hội tụ linh khí ngàn năm và bóng cây nghìn tuổi

Chùa Long Cảm không chỉ nổi bật bởi kiến trúc cổ kính và những di vật quý, mà còn cuốn hút bởi không gian cảnh quan đặc biệt. Giữa sân chùa là cây muỗm (xoài) hơn 1.000 năm tuổi, tán lá xum xuê, hai người ôm không xuể. Cây vừa là chứng tích sinh học sống động vừa là biểu tượng của sự trường tồn, che mát cho biết bao thế hệ khách hành hương dừng chân lễ bái.

Xung quanh chùa là các cây cổ thụ xen lẫn bồn hoa, cây cảnh – tất cả hòa quyện trong không gian thanh tịnh, mang đến cảm giác bình yên như đang lạc bước giữa chốn thiền môn rợp bóng trăm năm. Những con đường đá uốn lượn dẫn lên chùa qua triền núi, với mùi hương trầm thoang thoảng trong không khí, làm lòng người nhẹ bẫng.

Nơi đây không chỉ là điểm đến cho người mộ đạo, mà còn là nơi nghỉ ngơi tâm hồn, tìm lại sự tĩnh lặng trong cuộc sống bộn bề.

Điểm đến tâm linh giàu giá trị văn hóa của xứ Thanh

Giữa những đền chùa nổi tiếng ở miền Bắc, Long Cảm mang một vẻ đẹp vừa kỳ vĩ vừa gần gũi, đậm chất văn hóa dân gian nhưng vẫn tôn nghiêm, sâu lắng. Với lịch sử ngàn năm gắn liền với các vị vua, tướng, tổ sư và huyền thoại rồng thiêng – chùa Long Cảm không chỉ là di tích, mà còn là biểu tượng tinh thần, nơi gìn giữ ký ức lịch sử lẫn bản sắc Phật giáo Đại Việt.

Trải qua biết bao cuộc bể dâu, ngôi chùa vẫn sừng sững trên núi Ốc Sơn như một điểm tựa cho người dân Hà Trung nói riêng và xứ Thanh nói chung. Dù bạn đến để chiêm bái, để chụp ảnh, hay chỉ đơn giản là hít thở không khí thiền tịnh của một nơi chốn linh thiêng, chùa Long Cảm luôn sẵn sàng đón bạn bằng sự trầm mặc, cổ kính và đầy lòng mến khách.

Ánh Kim