Tư duy hiện đại, làm vườn kiểu mới, nông dân Lâm Đồng nâng tầm giống cây "tinh túy", thu nhập lên đến tiền tỷ mỗi năm
Nông dân Lâm Đồng đang khai thác hiệu quả mô hình này, mang lại thu nhập từ vài trăm triệu đến hơn 1 tỷ đồng mỗi năm.
Hồ tiêu – cây trồng mang lại thu nhập cao thứ ba tại địa phương
Xã Lộc Ngãi (huyện Bảo Lâm, tỉnh Lâm Đồng) hiện có khoảng 150 ha trồng hồ tiêu, chủ yếu được nông dân canh tác xen với cà phê. Với sản lượng ước tính hơn 430 tấn mỗi năm, hồ tiêu đang dần khẳng định vị thế là cây trồng có giá trị kinh tế cao, mang lại nguồn thu ổn định, chỉ sau cà phê và chè.
Theo thống kê, nhiều hộ dân đã chuyển một phần diện tích vườn cà phê sang trồng xen hồ tiêu, cho hiệu quả rõ rệt. Gia đình ông Nguyễn Mến (Thôn 6) hiện trồng khoảng 800 gốc tiêu, mỗi năm thu 4 – 5 tấn hạt, mang lại nguồn thu trên 600 triệu đồng. Ông chia sẻ, hồ tiêu rất phù hợp với thổ nhưỡng địa phương, cây sinh trưởng tốt, hạt đạt chất lượng nên dễ tiêu thụ.
Hiệu quả còn được thể hiện rõ hơn qua mô hình của ông Đỗ Đình Tiến, cũng ở Thôn 6, với hơn 1.200 gốc hồ tiêu, cho sản lượng 7 tấn/năm. Nhờ giá tiêu ổn định ở mức 150.000 – 170.000 đồng/kg, ông Tiến thu nhập hơn 1 tỷ đồng mỗi năm. Ông cho biết thêm: “Nếu giá tiếp tục ổn định như hiện nay, hồ tiêu chắc chắn là cây chủ lực mang lại thu nhập cao cho nông dân trong xã”.
Ông Đặng Kiều Chương, một hộ khác tại Thôn 6, trồng khoảng 450 gốc hồ tiêu xen với cà phê và thu đều đặn trên 300 triệu đồng/năm. Theo ông, giống tiêu chủ yếu được trồng tại địa phương là giống tiêu Vĩnh Linh – nổi tiếng tại tỉnh Quảng Trị và được Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam đánh giá nằm trong nhóm 5 giống tiêu chất lượng hàng đầu cả nước. Giống tiêu này có khả năng sinh trưởng tốt, năng suất cao và thích nghi với điều kiện khí hậu tại Lộc Ngãi.
Xen canh hồ tiêu – mô hình hiệu quả và bền vững
Một trong những điểm đặc biệt trong canh tác hồ tiêu tại xã Lộc Ngãi là mô hình trồng xen. Người dân không dùng trụ bê tông mà tận dụng cây bông gòn hoặc cây họ đậu làm trụ sống, vừa làm nơi cho tiêu leo, vừa giúp giữ độ ẩm và làm mát cho vườn cà phê. Mô hình này mang lại “lợi ích kép” – tăng thu nhập từ nhiều loại cây trồng, đồng thời cải thiện sinh thái vườn.
Ông Vũ Văn Bình, cán bộ khuyến nông xã, cho biết: “Tuy diện tích trồng hồ tiêu chưa lớn, nhưng với mô hình trồng xen, hiệu quả kinh tế rất rõ rệt. Chúng tôi thường xuyên tổ chức tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật canh tác hồ tiêu bền vững, hỗ trợ bà con về quy trình thu hái, bảo quản và thông tin thị trường.”
Bên cạnh lợi thế kinh tế, hồ tiêu còn có ưu điểm vượt trội như thời gian thu hoạch vào mùa nắng thuận tiện cho việc phơi sấy, và có sàn giao dịch giá cấp quốc gia giúp bà con dễ dự đoán thị trường. Ngoài ra, sản phẩm có thể bảo quản dài ngày mà không ảnh hưởng chất lượng, là một lợi thế lớn so với nhiều loại nông sản khác.
Thách thức từ dịch bệnh và định hướng phát triển bền vững
Dù mang lại lợi ích kinh tế cao, hồ tiêu vẫn là cây trồng khá khó tính, dễ bị thối rễ, chết hàng loạt nếu không được chăm sóc kỹ lưỡng. Cây yêu cầu đất thoát nước tốt, cần tưới thường xuyên và phòng bệnh định kỳ. Trong vài năm qua, một số diện tích hồ tiêu ở Lộc Ngãi đã bị giảm do ảnh hưởng của bệnh, khiến tổng diện tích từ khoảng 180 ha giảm còn 150 ha như hiện tại.
Ông Đỗ Văn Thanh, Phó Chủ tịch UBND xã, cho biết: “Chúng tôi không khuyến khích người dân mở rộng diện tích hồ tiêu ồ ạt. Thay vào đó, bà con cần tập trung vào khâu chăm sóc, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, phòng bệnh để duy trì năng suất ổn định”.
Hiện xã Lộc Ngãi có khoảng 5.800 ha cà phê, 132 ha chè và 150 ha hồ tiêu. Dù không phải cây trồng chủ lực về diện tích, hồ tiêu vẫn là cây trồng đứng thứ ba về giá trị kinh tế tại địa phương. Trong tương lai, nếu được đầu tư đúng hướng và kiểm soát tốt dịch bệnh, hồ tiêu hoàn toàn có thể tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong cơ cấu sản xuất nông nghiệp của xã.
Có thể thấy, nhờ đa dạng hóa cây trồng và tận dụng tốt tiềm năng đất đai, khí hậu, nhiều hộ nông dân ở Lộc Ngãi đã vươn lên làm giàu chính đáng. Từ vài trăm triệu đến hàng tỷ đồng mỗi năm, thu nhập từ hồ tiêu góp phần nâng cao đời sống, thúc đẩy phát triển nông thôn và hình thành nhiều gương nông dân sản xuất giỏi cấp tỉnh, cấp huyện.