Máy bay chiến đấu mang cả tá tên lửa, vận tốc hơn 2.000km/h, tiêu diệt hàng loạt mục tiêu trong chốc lát
Đây là một trong những dòng máy bay chiến đấu được thiết kế với cánh tam giác độc đáo, tích hợp tốc độ siêu âm và khả năng tác chiến đa nhiệm.
Mẫu máy bay tiêm kích mang tính biểu tượng của nước Pháp
Ra đời vào cuối thập niên 1970, Mirage 2000 là sản phẩm chiến lược của hãng Dassault Aviation, nhằm thay thế các dòng Mirage III và IV trong biên chế Không quân Pháp. Trong bối cảnh thế giới bước vào giai đoạn phát triển các dòng máy bay chiến đấu thế hệ thứ tư, như F-16 của Mỹ hay MiG-29 của Liên Xô, Mirage 2000 đánh dấu một bước đi độc lập về công nghệ của Pháp, hướng tới tính cơ động cao, dễ bảo trì và có tiềm năng xuất khẩu mạnh mẽ.
Điểm nổi bật nhất về thiết kế của Mirage 2000 là cánh tam giác (delta wing) – một kiểu dáng khí động học cho phép bay ở tốc độ siêu âm, đồng thời giảm độ phức tạp cơ khí, tối ưu trọng lượng và tiết kiệm chi phí bảo trì.
Tính năng kỹ thuật và khả năng tác chiến nổi bật
Mirage 2000 có khả năng bay tối đa Mach 2.2, tương đương 2.336 km/h, với trần bay lên tới 17.000m và tầm bay tiêu chuẩn 1.550km, mở rộng đến hơn 3.300km khi sử dụng thùng nhiên liệu phụ. Những thông số này giúp máy bay phù hợp với nhiều nhiệm vụ như tuần tra, đánh chặn, hộ tống, hoặc tấn công sâu vào lãnh thổ đối phương.
Máy bay có 9 điểm treo, mang được tối đa 6.300 kg vũ khí, trong đó có: Tên lửa không đối không: Magic II (cận chiến), MICA (tầm trung, điều khiển chủ động radar hoặc hồng ngoại); Tên lửa không đối đất/chống hạm: AS-30L, Exocet; Bom thông minh: GBU, KAB; Pháo DEFA 30mm gắn trong thân máy bay.
Về radar và điện tử hàng không, các bản Mirage 2000C được trang bị RDI/RDM, trong khi các phiên bản hiện đại như Mirage 2000-5 sử dụng radar RDY, có thể theo dõi nhiều mục tiêu và tương thích tên lửa MICA. Buồng lái số hóa, HUD hiển thị đa thông tin, cùng hệ thống liên kết dữ liệu chiến thuật, giúp phi công tối ưu hiệu quả chiến đấu.
Các biến thể và dấu ấn trong thực chiến toàn cầu
Mirage 2000 có nhiều biến thể chuyên biệt phục vụ các mục tiêu tác chiến khác nhau:
- Mirage 2000C: Phiên bản đầu tiên, chuyên cho không chiến
- Mirage 2000D: Tấn công mặt đất, trang bị bom dẫn đường nhưng không mang tên lửa không đối không tầm xa
- Mirage 2000N: Phiên bản mang vũ khí hạt nhân chiến thuật (ASMP)
- Mirage 2000-5 và 2000-9: Phiên bản nâng cấp hiện đại, radar mạnh, hệ thống điện tử tiên tiến, sử dụng ở các nước như Pháp, UAE, Hy Lạp
Trong thực chiến, Mirage 2000 đã chứng minh năng lực qua nhiều chiến trường:
- Ấn Độ: Sử dụng từ năm 1985, Mirage 2000 nổi bật trong Chiến tranh Kargil 1999 và vụ không kích Balakot 2019, với khả năng tấn công chính xác ở độ cao lớn bằng bom thông minh SPICE.
- Pháp và NATO: Tham chiến tại Chiến tranh vùng Vịnh 1991, Kosovo, Afghanistan, Libya, đảm nhiệm nhiệm vụ trấn áp phòng không và hỗ trợ hỏa lực.
- Trên 10 quốc gia đã sử dụng dòng Mirage 2000, bao gồm: Pháp, Ấn Độ, UAE, Hy Lạp, Đài Loan, Ai Cập, Qatar, Peru, Brazil… Nhiều quốc gia vẫn duy trì hoạt động đến sau năm 2030.
Tổng kết, Mirage 2000 không sở hữu những tính năng tàng hình như các máy bay chiến đấu thế hệ 5, nhưng bù lại là một mẫu máy bay hiệu quả về mặt chi phí – tính năng, phù hợp với ngân sách quốc phòng của nhiều quốc gia. Thiết kế tối ưu, khả năng bay siêu âm, tác chiến đa nhiệm và vận hành bền bỉ giúp Mirage 2000 giữ vững vị trí trong biên chế của nhiều không quân trên thế giới, bất chấp sự ra đời của những dòng máy bay hiện đại hơn như Rafale hay F-35.