Sắp tới, bảo hiểm xã hội bắt buộc áp dụng với chủ hộ kinh doanh, mức đóng tối thiểu là bao nhiêu?
Từ ngày 1/7/2025, quy định mới về bảo hiểm xã hội bắt buộc sẽ chính thức có hiệu lực, mở rộng đối tượng tham gia sang nhóm chủ hộ kinh doanh cá thể.
Những ai thuộc diện phải tham gia BHXH bắt buộc?
Bắt đầu từ ngày 1/7/2025, theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội 2024, chủ hộ kinh doanh cá thể sẽ trở thành đối tượng bắt buộc tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH). Đây là bước đi mở rộng quan trọng nhằm tăng độ bao phủ của hệ thống an sinh xã hội và đảm bảo quyền lợi lâu dài cho nhóm lao động phi chính thức.
Theo dự thảo Nghị định hướng dẫn thi hành Luật BHXH, việc áp dụng nghĩa vụ đóng BHXH đối với chủ hộ kinh doanh được chia theo lộ trình:
- Từ 1/7/2025: Chủ hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai (tức khai và nộp thuế dựa trên doanh thu thực tế hàng tháng hoặc hàng quý) bắt đầu tham gia BHXH bắt buộc.
- Từ 1/7/2027: Áp dụng với chủ hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán (tức nộp thuế theo định mức doanh thu cố định mỗi năm).
- Từ 1/7/2029: Bắt đầu áp dụng với các chủ hộ kinh doanh còn lại có đăng ký kinh doanh nhưng không thuộc hai nhóm nêu trên.
Quy định này được kỳ vọng sẽ góp phần nâng cao quyền lợi lâu dài cho nhóm lao động tự chủ và không có hợp đồng lao động chính thức, vốn từ trước tới nay chủ yếu chỉ tiếp cận được với BHXH tự nguyện.
Mức đóng BHXH bắt buộc của chủ hộ kinh doanh là bao nhiêu?
Theo Luật BHXH 2024, tỷ lệ đóng BHXH bắt buộc của chủ hộ kinh doanh là:
- 3% vào quỹ ốm đau và thai sản
- 22% vào quỹ hưu trí và tử tuất
=> Tổng cộng: 25% mức thu nhập làm căn cứ đóng.
Chủ hộ kinh doanh có thể tự lựa chọn mức thu nhập để làm căn cứ đóng, nhưng không thấp hơn mức tham chiếu và không vượt quá 20 lần mức tham chiếu tại thời điểm đóng.
Mức tham chiếu hiện nay là bao nhiêu?
Khi mức lương cơ sở chưa bị bãi bỏ, mức tham chiếu được xác định bằng mức lương cơ sở hiện hành. Tính đến tháng 6/2025, mức lương cơ sở là 2,34 triệu đồng/tháng.
Vì vậy, mức đóng BHXH của chủ hộ kinh doanh được tính như sau:
- Mức đóng thấp nhất: 25% x 2.340.000 = 585.000 đồng/tháng
- Mức đóng cao nhất: 25% x (20 x 2.340.000) = 11.700.000 đồng/tháng
Người tham gia có thể lựa chọn phương thức đóng hàng tháng, 3 tháng/lần, hoặc 6 tháng/lần, tùy vào điều kiện kinh tế và kế hoạch tài chính cá nhân.
Việc đưa chủ hộ kinh doanh vào diện tham gia BHXH bắt buộc là một bước đi nhằm đảm bảo quyền lợi hưu trí, an sinh khi ốm đau, thai sản hoặc tử tuất cho nhóm người lao động vốn trước đây chưa được bảo vệ đầy đủ.
Đây cũng là bước cụ thể hóa mục tiêu xây dựng hệ thống BHXH đa tầng, hướng đến bao phủ toàn dân theo Nghị quyết 28-NQ/TW về cải cách chính sách bảo hiểm xã hội.